2024 yılında Rusya’da gıda fiyatları 9 yılın en yüksek seviyesine ulaşarak yıllık enflasyon yüzde 9,52’ye çıktı. Merkez Bankası’nın faiz artırımına rağmen, özellikle gıda ürünlerinde fiyatlar hızla yükselmeye devam ediyor.
Rusya’da 2024 yılında enflasyon, Merkez Bankası’nın 20 yılın en yüksek faiz oranını uygulamasına ve hükümetin perakende fiyatlarını kontrol altına alma çabalarına rağmen neredeyse üçte bir oranında hızlandı.
Rusya Federal İstatistik Kurumu (Rosstat) tarafından çarşamba günü yapılan açıklamaya göre, yıllık tüketici fiyat endeksi yüzde 9,52 arttı (2023’teki yüzde 7,42’lik artışın üzerine). Gıda enflasyonu ise yüzde 11,05’e ulaşarak 2015 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı (2015’te gıda fiyatları yüzde 14 artmıştı).
Rosstat’ın verilerine göre, aralık ayında ekonomideki fiyatlar bir önceki aya kıyasla ortalama yüzde 1,32 arttı. Bu, nisan 2022’den bu yana kaydedilen en yüksek aylık enflasyon oranı olan yüzde 1,43’ün ardından geldi.
Yıllık enflasyon oranı ise son 15 yılın en yüksek seviyelerine ulaştı. Resmi istatistiklere göre, fiyatlar yalnızca 2022’de (yüzde 11,94) ve Kırım’ın Rusya’ya bağlanmasının ardından yaşanan ekonomik kriz sırasında (2014’te yüzde 11,35 ve 2015’te yüzde 12,91) daha hızlı artmıştı.
Rosstat’ın verilerine göre, süpermarketlerin gıda reyonları enflasyonun en çok hissedildiği alanlar oldu. Burada fiyatlar onlarca yüzde oranında arttı ve artmaya devam ediyor.
Örneğin, patates fiyatları bir yılda yüzde 90,5, lahana yüzde 42,6, soğan yüzde 46,5, pancar yüzde 32,3 ve tereyağı yüzde 35,2 arttı. Süt fiyatları yüzde 18,2, krema yüzde 19,2 ve peynir yüzde 14,2 oranında yükseldi. Elma fiyatları yüzde 20,2, salatalık yüzde 22,1, kuzu eti yüzde 23,1 ve sığır eti yüzde 12,9 daha pahalı hale geldi.
Conotoxia analisti Grzegorz Drozdz, Bloomberg’e verdiği demeçte Rusya vatandaşlarının yaptırımların ekonomik etkilerini enflasyon yoluyla hissettiğini belirtti.
Bloomberg Economics‘in Rusya ekonomisti Aleksandr İsakov ise yıl sonunda rublenin keskin düşüşünün ardından doların 100 rublenin üzerine çıkmasının, 2025 yılı başı için olumsuz bir tablo çizdiği uyarısında bulundu.
Rosstat’ın verilerine göre, 1-13 Ocak tarihleri arasında enflasyon yüzde 0,64 daha arttı ve yıllık enflasyon oranı yüzde 9,9’a yükselerek şubat 2023’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
GPB Private Banking’in Genel Müdürü Yegor Susin, “Şu anda fiyat artışlarının yavaşladığını görmek mümkün değil,” diye konuştu. Susin, ocak ayında birçok tarifenin indekslendiğini ve aylık enflasyonun yıllık bazda yüzde 14 civarında seyrettiğini hatırlattı.
Rusya Merkez Bankası, 2024 yılında enflasyonu yavaşlatmak amacıyla üç kez faiz artırımına gitti. Ancak, faiz oranını yüzde 21’e çıkararak 20 yılın en yüksek seviyesine ulaştıran Merkez Bankası, aralık ayında hükümet yetkilileri ve milyarderlerin Elvira Nabiullina’ya yönelik eleştirilerinin ardından beklenmedik bir şekilde duraklama kararı aldı.
Merkez Bankası’nın kendi tahminlerine göre, enflasyon hızlanmaya devam edecek ve 2025 yılının ilk çeyreğinde zirveye ulaşacak.
Freedom Finance analisti Natalya Milçakova, ocak-şubat aylarında enflasyonun yüzde 11,5’e kadar çıkabileceğini öngörüyor.
Eski Rusya Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Oleg Vyugin de, “Rusya ekonomisi için daha önce birikmiş kaynaklara dayanan nispeten iyi dönem sona erdi. Yüksek enflasyon, bu kısa süreli başarıyı tamamen ortadan kaldırıyor,” değerlendirmesini yaptı.
