AB dışişleri bakanları, Suudi Arabistan, Mısır, Ürdün, Katar ve BAE’den altı mevkidaşı ile 27 Mayıs Pazartesi (bugün) Brüksel’de bir ay içinde ikinci kez bir araya gelerek Gazze işgalini sona erdirme çabalarını ele alacak.
AB’nin Ortadoğu Barış Süreci Özel Temsilcisi Sven Koopmans Euractiv’e yaptığı açıklamada, “[Görüşmeler] Gazze’deki durumun her zamankinden daha feci olduğu ve çatışmaların sona erdirilmesi için uluslararası baskının yeni bir zirveye ulaştığı, savaşın kritik bir anında gerçekleşiyor,” dedi.
ABD ve Arap barış planlarına ek olarak AB de kısa bir süre önce Ortadoğu barış sürecine yönelik çabaları canlandırmak için bir plan sundu.
“Ateşkes sonrası duruma ve iki devletli çözümün uygulanmasına yönelik inandırıcı adımlara hazırlanmamız gerekiyor,” diyen Koopmans, görüşmelerin “Arap-Avrupa işbirliğinin önemini göstereceğini” sözlerine ekledi.
Koopmans, “Barış için işbirliğimizi ve insani yardım akışını artırmak üzere bir araya gelmemiz hayati önem taşıyor; Filistin Yönetimini desteklemek ve İsrail ile Hamas’a yönelik mesajlarımız konusunda birlikte çalışmamız gerekiyor,” dedi.
AB yetkililerine göre toplantıya İsrail de çağrıldı ama Tel Aviv davete icabet etmedi.
Borrell: İki devletli çözüm İsrail’in güvenliği için uzun vadeli tek garanti
AB’nin baş diplomatı Josep Borrell pazar günü erken saatlerde yaptığı açıklamada, “İki devletli çözüm İsrail’in verdiği acı verici bir taviz değildir; İsrail için bir güvenlik tehdidi de değildir. Aksine, İsrail’in güvenliği ve refahı için uzun vadeli tek garantidir,” dedi.
Mevcut İsrail hükümetinin buna ikna olmadığını bildiğini belirten Borrell, “Aynı topraklar için savaşan iki halka barış ve güvenlik getirmek amacıyla hayal edebileceğimiz tek çözümü zorlamak için bu fikri kamuoyuna kabul ettirmek için çalışmalıyız,” diye ekledi.
Pazar günü Brüksel’de düzenlenen Filistin konulu Uluslararası Ortaklar Toplantısı, İsrail’in yokluğunda iki yılda bir düzenlenen “İrtibat Komitesi”nin yerini alan tek seferlik bir etkinlikti.
Borrell’in ev sahipliğinde ve Norveç’in başkanlığında Brüksel’de düzenlenen toplantı büyük donörler, Arap ülkeleri, Birleşmiş Milletler, IMF, Avustralya, Britanya, Kanada ve Japonya temsilcilerini bir araya getirdi.
Görüşmeler, iki AB üyesi İrlanda ve İspanya’nın yanı sıra Norveç’in geçen hafta salı gününden itibaren Filistin Devletini tanıyacaklarını açıklamaları ve İsrail’in bu ülkelerdeki elçilerini geri çekme tehdidinde bulunmasının ardından gerçekleşti.
Norveç ve Suudi Arabistan’ın organizasyonu ile Brüksel’de düzenlenecek “Filistin’in Tanınması Meselesi Dahil İki Devletli Çözümün Uygulanması” konulu toplantıda Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil edecek.
Filistin Başbakanı Mustafa’dan “eşi benzeri görülmemiş toprak gaspı” hatırlatması
Borrell pazar günü Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa ile görüşmeden önce gazetecilere yaptığı açıklamada “işlevsel bir Filistin Yönetiminin İsrail’in de çıkarına olduğunu çünkü barış yapmak için zayıf değil güçlü bir Filistin Yönetimine ihtiyacımız olduğunu” söyledi.
Mustafa ayrıca “İsrail’in eşi benzeri görülmemiş yerleşim yeri genişletmelerini ve toprak gaspını” da eleştirdi.
Etkinlik çerçevesinde Brüksel’de İspanya Dışişleri Bakanı José Manuel Albares ile birlikte gazetecilere konuşan Mustafa, “Üç Avrupa ülkesinin bu tanımada diğer 143 ülkeye katılmasından dolayı tabii ki minnettarız ve çok memnunuz, ama Avrupa’daki her ülkenin de aynı şeyi yapmasını istiyoruz,” dedi.
Mustafa, tanınmanın Ortadoğu barış sürecini canlı tutmak için hayati önem taşıdığını vurguladı.
Mustafa ayrıca uluslararası ortaklara Filistin Yönetimi’nin Gazze halkının desteklenmesine ilişkin üç temel önceliğini de açıkladı: temel ihtiyaçların ve hizmetlerin yeniden sağlanması, devlet kurumlarının inşası ve mali durumun istikrara kavuşturulması.
AB dışişleri bakanlarının Arap mevkidaşlarıyla görüşmenin ötesinde birliğin Gazze’de daha fazla nasıl bir rol oynayabileceğini de ele almaları bekleniyor.
Bazı AB diplomatlarına göre Washington Brüksel’e, Mısır’dan insani yardım geçiş noktasını izlemek üzere Avrupa Birliği Sınır Yardım Misyonu (EUBAM) Refah’ı yeniden aktif hale getirmesini önerdi.
AB misyonu, Hamas’ın Gazze’nin kontrolünü tamamen ele geçirdiği ve bölgede faaliyet göstermesini imkansız hale getirdiği 2007 yılından bu yana atıl durumda.
Üst düzey bir AB yetkilisi, “Hikayenin çok başlangıç aşamasındayız,” dedi ve “nasıl yapılabileceğini görmek için” sahadaki paydaşlarla görüşmelerin devam ettiğini sözlerine ekledi.
“Pazartesi günü AB dışişleri bakanlarının potansiyel olarak ‘misyonun konuşlandırılmasına izin verebilecek bir tür operasyonel sonuçlar’ çıkarmasının” beklendiğini de sözlerine ekleyen yetkili, ancak bunun “savaş koşulları” altında gerçekleşemeyeceği uyarısında bulundu.
