Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Kongresi’nin alt kanadı Temsilciler Meclisi 15 turun sonunda Cumhuriyetçi Kevin McCarthy’i başkan olarak seçmeyi başardı. Ülke siyasetindeki kutuplaşmayı çarpıcı biçimde gözler önüne seren kriz Amerikan tarihinde en son 1860 yılında, köleliğin kaldırılması tartışmalarının zirveye çıktığı dönem yaşanmıştı. Kevin McCarthy’nin seçilmesi içeride kamplaşmanın sonu anlamına gelmiyor ancak dış politikada Çin’e karşı hamlelerini sertleştiren birleşik bir cephe yaratılması muhtemel.
ABD’li siyasilerin Çin’e karşı 2023 yılında harekete geçireceği platform “ABD ve Çin Komünist Partisi Arasındaki Stratejik Rekabet Üzerine Seçilmiş Komite” olacak. Cumhuriyetçi Kevin McCarthy, Temsilciler Meclisi’nde yaptığı ilk konuşmada Amerikan toplumunun önündeki uzun vadeli iki sorunun borçlanma ve Çin Komünist Partisi (ÇKP) olduğunun altını çizdi. McCarthy “Çin Komünist Partisi konusuna gelince Çin’e giden yüzbinlerce işi geri getirmek adına partiler üstü Çin için Seçilmiş Komitesi’ni kuracağız. Daha sonra ekonomik rekabeti kazanacağız” dedi.
Dört görev alanı
Cumhuriyetçilerin liderliğindeki Seçilmiş Komite, 2020’de tesis edilen Çin Görev Gücü’nün devamı olarak görülüyor. Bununla birlikte McCarthy’e göre Seçilmiş Komite yasama yetkisine sahip olmasa da farklı alanlardan gelen bilgileri bütünlüklü biçimde ele alacak ve Demokratların katılımı güçlenecek. Böylece McCarthy, uzun süredir hayalini kurduğu Çin’e karşı ortak cephe hayaline bir adım yaklaşacak.
Demokratlar daha önce Mike McCaul önderliğindeki Çin Görev Gücü’ne katılmayı reddetseler de Seçilmiş Komite için aynı şeyi söylemek mümkün değil. Zira Seçilmiş Komite kurma kararı Temsilciler Meclisi’nde 365’e 65 gibi büyük bir farkla kabul edilirken, Demokratların önde gelen isimleri platforma ilgi duyduklarını saklamıyor. Eski bir CIA mensubu olan Demokratların Michigan Temsilcisi Elissa Slotkin, “Bir ulusal güvenlik personeli ve Çin ile ilgili ekonomik güvenlik konularında çokça konuşmuş bir kişi olarak kesinlikle Seçilmiş Komite ile ilgileniyorum” diye konuştu. ABD basınında yer alan bilgilere göre 16 üyeli Seçilmiş Komite’de 9 sandalye Cumhuriyetçilere, 7 sandalye ise Demokratlara ait olacak.
Irak’ta istihbaratçı Çin komitesinde lider
Kevin McCarthy’nin Seçilmiş Komite’nin liderliği için seçtiği isim ise ilk kez 2016’da Temsilciler Meclisi’ne seçilen Cumhuriyetçi Mike Gallagher. ABD işgali sırasında Irak’ta istihbarat görevlisi olarak bulunan Gallagher en önemli görevinin Çin Komünist Partisi’nin “saldırılarını püskürtmek” olduğunu savunuyor. “Çin küresel düzene katılımından hoş karşılayarak onlarca yıl geçirdik. Bunun karşılığında Çin zulüm, istila ve Amerikan karşıtlığı ihraç etti” diyen Gallagher, kişisel sitesinde Seçilmiş Komite’nin dört ana görevini şöyle sıralıyor:
“Tedarik zincirlerini restore etmek ve Çin’e olan kritik ekonomik bağımlılığı bitirmek, askeri kapasiteyi güçlendirmek, ÇKP’nin Amerikalıların kişisel bilgilerini ve fikri mülkiyetini çalmasını bitirmek ve ÇKP’nin tekno-totaliter devletine Özgür Dünya’nın değerleri ile karşıtlık oluşturmak.”
“Yeni bir Soğuk Savaş’tayız”
Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ile Seçilmiş Komite lideri Mike Gallagher’in Çin karşıtlıkları Demokratları gölgede bırakacak kadar keskin. Öyle ki ABD Başkanı Joe Biden, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile 14 Kasım 2022’de yaptığı görüşmede ülkesinin Soğuk Savaş peşinde olmadığını aktarmasına karşın, McCarthy ve Gallagher savaşın tam ortasında olduklarını iddia ediyor. Öyle ki, iki siyasetçi Fox News kanalına yazdığı ortak makalede “Çin ve ABD Soğuk Savaş’a kitlendi. Kazanmalıyız” başlığını tercih ettiler.
Pekin’in “barışçıl yükseliş” argümanın kurgudan ibaret olduğunu savunan McCarthy ve Gallagher için tek çözüm yolu kimi alanlarda köprülerin yıkılmasından geçiyor. Nadir elementler ve ilaç sektörü gibi kritik sektörlerde ABD’nin kendi tedarik zincirlerini oluşturması gerektiğini düşünen ikili “Bizim amacımız ezici bir ekonomik üstünlüğü teşvik etmek olmalıdır” diye yazdı.
McCarthy ve Gallagher, ayrıca Çin’in Kuşak ve Yol İnisiyatifi ile ülkeleri borç batağına düşürdüğünü ileri sürerek “ABD ve özgürlük aşığı ülkeler olarak Kuşak ve Yol’a karşı alternatifleri nasıl öne çıkaracağımıza bakacağız. Savaştan caydırarak zaferi kazanın formülü tıpkı Başkan Reagan’ın kanıtladığı gibi barış için güçlü olmaktan geçiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“Tayvan’a gitmek istiyorum”
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ile Seçilmiş Komite lideri Mike Gallagher’in Çin karşıtlığında gözünü diktiği bir diğer alan ise Tayvan adası. İkili 8 Aralık 2022’de yazdıkları makalede “ÇKP’nin niyetlerini yanlış anlamanın bedelini ödeyemeyiz. Seçilmiş Komite Tayvan’ın kendini savunması için yardımı ve diğer Hint Pasifik müttefiklerimizle ilişki kurmasını acil görev haline getireceğiz” ifadelerini kullandı. Çin’in ekonomik kazanımlarını ordunun modernizasyonuna aktardığını ileri süren McCarthy ve Gallager makalenin devamında “Biz de gücümüzü yansıtacak silahlar ve cephanelikler geliştirmeliyiz. Küresel etkimizi muhafaza etmeli, uzay ve siber-uzay da dâhil olmak üzere güçlerimizi koruma altına almalıyız” önerisinde bulundu.
Tayvan’a askeri destek sunulması gerektiğinin altını çizen McCarthy’nin ilerleyen zamanlarda tıpkı selefi Nancy Pelosi gibi adayı ziyaret etmesi de şaşırtıcı olmayacaktır. ABD Kongre üyelerinin dünyanın herhangi bir noktasına gitmek için kimseden izin almayacağını savunan McCarthy, Pelosi’yi Tayvan heyetine Cumhuriyetçileri almamakla eleştirmişti. McCarthy, “Amerika olarak tek ses olduğumuzu ve özellikle Tayvan’ın arkasında birleştiğimizi söylüyorsunuz. O halde neden her iki partiyi dahil etmiyorsunuz?” sorusunu yöneltmişti. Cumhuriyetçi siyasetçi kendisinin Tayvan’ı ziyaret edip etmeyeceği yönündeki soruya ise “Bunu ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olarak yapmak isterim” yanıtını vermişti.
McCarthy seçilmesinin ardından henüz muhtemel Tayvan ziyaretine dair açıklama yapmasa da Çin süreci ihtiyatla takip ediyor. Çin Sosyal Bilimler Akademisi’nden Lü Xiang, Global Times gazetesine verdiği demeçte ABD’nin Tayvan Boğazı ya da Güney Çin Denizi’nde yeni kışkırtmalara imza atabileceğini söyleyerek “Çin’in önümüzdeki iki yıl içinde tetikte olması hayati zorunluluktur” dedi.
McCarthy’nin Cadı Avı 2023’te aynı isimle dirilecek mi?
Cumhuriyetçi başını çektiği Seçilmiş Komite, Washington yönetiminin dış politikada Çin politikasını belirlemekle kalmayacak. Çin karşıtı politikaların Amerikan toplumunu da yeniden dizayn etmesi bekleniyor.
McCarthy ve Gallagher’in en büyük arzularından biri ABD’de 80 milyon kişinin kullandığı TikTok uygulamasının yasaklanması. TikTok Trump döneminde her ne kadar suçlamaları boşa çıkarmak için şirketin ülkedeki faaliyetlerini Amerikalı Oracle şirketime devretmiş olsa da ikili Çin Komünist Partisi’nin insanları uygulama yoluyla takip edebileceğini düşünüyor. Amerika’da okuyan Çinli öğrencilerin dahi yakın markaja alınmasını savunan Cumhuriyetçi Michael Waltz’a göre de Pekin ile mücadele “toplumun bütünün çabaları” ile başarıya ulaşabilir.
1950 yıllarda Joseph McCarthy dönemindeki komünizm karşıtı “cadı avını” anımsatan politikaların tarihin acı bir tesadüfü şeklinde bugün Kevin McCarthy liderliğinde dirilme olasılığı uluslararası toplumu endişelendiriyor.
