ABD’nin Çin’deki en üst düzey diplomatı, Devlet Başkanı Xi Jinping’in hükümetini “Hamas’ın terörizmini” kınamaya çağırdı ve Pekin’in gruba yönelik tutumunu dünyanın en büyük ekonomileri arasındaki gergin ilişkilerde bir başka zorluk olarak gösterdi.
Büyükelçi Nicholas Burns perşembe günü Bloomberg Televizyonuna verdiği mülakatta ABD ve Çin’in İsrail-Hamas savaşı konusunda farklı görüşlere sahip olduğunu söyledi. ABD Başkanı Joe Biden bu hafta ülkeye yaptığı bir ziyaret sırasında ABD’nin İsrail’e güçlü desteğini teyit ederken, Çin Filistin davasının yanında yer aldı ve ABD’nin terör örgütü olarak gördüğü Hamas’ı kınamadı.
Burns, Orta Doğu’daki gerilimleri ABD ile Çin arasındaki ilişkileri geliştirmek için bir fırsat olarak görüp görmediği sorulduğunda “Bu konuda aynı görüşlere sahip değiliz” dedi.
“Hamas’ın İsrail’in yok edilmesine verdiği desteğin Çin’in kalıcı çözüm vizyonuna ters düştüğünü” savunan Burns, “Çin, ABD gibi iki devletli çözümü destekleyen bir pozisyon almıştır ve bu nedenle burada odak noktası Hamas’a karşı olmalıdır” ifadesini kullandı.
Cuma günü Pekin’de düzenlenen olağan basın brifinginde Büyükelçi’nin açıklamaları sorulduğunda Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning “büyük ülkeler bölgedeki sıcak noktalarla ilgilenirken objektif ve adil olmalıdır” dedi.
Öte yandan, Biden, Xi ile önümüzdeki ay San Francisco’da yapılması beklenen görüşme öncesinde, ilişkileri yumuşatmak için haziran ayından bu yana kabine düzeyindeki bir dizi yetkiliyi Pekin’e gönderdi. ABD, Çin’in bu ay Pekin’de yapılacak üst düzey bir güvenlik forumuna katılma davetini kabul etti.
Burns son birkaç aydır iki ülke arasında kabine düzeyinde temas kurma çabalarının sonuç verdiğini söyledi. “Daha önce sürekli bir üst düzey temasımız yoktu, şimdi var” dedi.
Büyükelçi, Çinli bakanların önümüzdeki aylarda Washington’a seyahat edeceklerini söyledi ve ekledi: “Bu tür bir etkileşime ihtiyacımız var, ancak ABD sadece toplantı yapmak için temelde taviz vermeyecektir” dedi.
Burns’e göre ilişkilerin normalleşmeye başladığına dair işaretler olsa da iki ülke güvenlik, teknoloji ve insan hakları gibi önemli konularda rekabet etmeye devam ediyor.
Burns, yüksek teknoloji ürünlerine yönelik ihracat kontrollerinin yakın zamanda sıkılaştırılmasının boşlukları kapatmak için gerekli olduğunu savundu ve “Çift kullanımlı ileri Amerikan teknolojisinin ihracatı nedeniyle Halk Kurtuluş Ordusu’na herhangi bir askeri avantaj sağlanmasını önleme konusunda ciddiyiz” dedi.
ABD’li diplomat, eski Meclis Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyaretinin ardından kapatılan ordular arası iletişim kanallarının yeniden açılması çağrısını ise yineledi: “Bu ilişkide istememiz gereken son şey iletişimin olmamasıdır.”
