ABD Hazine Bakanı Janet Yellen cuma günü Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng ile iki gün sürecek görüşmelere başlarken Washington ve Pekin’in küresel sorunlar karşısında birlikte çalışmasının “çok önemli” olduğunu vurguladı.
Yellen, Çin’in güneyindeki mega kent Guangzhou’da yapılan ilk tur görüşmelerin ardından X’te paylaştığı kısa mesajda, görüşmelerde ikili ekonomik ilişkiler üzerine “samimi ve esaslı konuşmalar” yapılmasını amaçladığını yazdı.
Yellen, “Dünyanın en büyük iki ekonomisinin küresel sorunlar konusunda ilerleme kaydetmeye çalışması ve endişe duyulan alanlarda yakın iletişim içinde olması çok önemlidir” dedi.
Görüşmeler öncesinde yaptığı açıklamada Yellen, iletişimin önemini vurgulayarak He ile bir yıldan kısa bir süre içinde yaptığı üç görüşmenin bunun “açık bir temsili” olduğunu söyledi.
ABD Hazine Bakanlığı’na göre Yellen, “ABD-Çin ilişkilerini daha sağlam bir zemine oturtmak için liderlerimizden gelen meydan okumayı kabul ettiğimize inanıyorum” dedi ve ekledi: “Daha önce de söylediğim gibi ABD, Çin ile her iki tarafın da yararına olacak sağlıklı bir ekonomik ilişki arayışındadır.”
Hazine Bakanlığı’na göre Bakan, ABD ve Çin’in iklim değişikliği ve yükselen piyasalar ile gelişmekte olan ekonomilerdeki borç sıkıntısı gibi küresel meseleler üzerinde çalışmasının kilit önemde olduğunu söyledi.
“İki ülke ayrıca kapasite fazlası ve ulusal güvenlikle ilgili ekonomik eylemler gibi endişe verici konularda da yakın iletişim içinde olmalıdır” diyen Yellen, “Dünyanın ve vatandaşlarımızın bizden beklediği budur” ifadelerini kullandı.
‘Temel endişelere yanıtlar arayacağız’
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in en üst düzey yardımcılarından biri olan He’nin, geçen yıl Çin ekonomisini yönetecek bir komisyonun ofis direktörü olarak onaylanmasının ardından Çin’in mali ve ekonomik işleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğuna inanılıyor.
Çin devlet televizyonu CCTV’ye göre, kapalı kapılar ardındaki görüşmeler başlamadan önce, He Lifeng, Yellen’a ana görevlerinin “küresel ekonomik ve finansal alanlar için önemli konularda daha derinlemesine tartışmalar yapmak” olacağını söyledi.
Toplantıların “Çin-ABD ekonomik ilişkilerindeki bazı temel endişelere uygun yanıtlar sağlamaya” çalışacağını da sözlerine ekledi.
Görüşmelerin cumartesi günü de devam etmesi bekleniyor.
Yellen, Çin’deki Amerikan iş dünyası ile bir araya geldi
Cuma günü erken saatlerde Yellen, Çin ekonomisindeki zorlukları ve fırsatları tartışmak üzere ekonomistlerle bir yuvarlak masa toplantısı düzenledi. ABD iş dünyasının ayrı bir toplantısında da benzer şekilde Çin ile istikrarlı ekonomik bağların önemini vurguladı.
Guangdong eyaletinin başkenti Guangzhou’da Amerikan Ticaret Odası tarafından düzenlenen bir etkinlikte konuşan Yellen, “Amerika Birleşik Devletleri Çin ile sağlıklı bir ekonomik ilişki sürdürmeye devam edecektir. Küresel güçlükler karşısında Çin ile işbirliği yapmaya çalışacağız” dedi. Ancak, ” Washington ulusal güvenliğimizi ve müttefiklerimizin güvenliğini korumak için gerektiğinde ve dar hedefli bir şekilde ekonomik araçlarımızı kullanacak” diye ekledi.
Yellen, ziyareti sırasında Washington’un Pekin ile sağlıklı ekonomik ilişkilere olan bağlılığını iletmeyi ve aynı zamanda Çin’in aşırı üretim kapasitesi ve “adil olmayan ekonomik uygulamalar” gibi konulardaki endişelerini dile getirmeyi amaçladığını söyledi.
Çin’in yabancı firmaların erişimine engeller koyduğunu ve “Amerikan şirketlerine karşı zorlayıcı eylemlerde” bulunduğunu savundu.
“Basitçe ifade etmek gerekirse, ABD-Çin ikili ekonomik ilişkileri dünyadaki en önemli ilişkiler arasındadır. Bunu sorumlu bir şekilde yönetmek elzemdir” dedi.
Yellen güne Guangdong valisi Wang Weizhong ile bir toplantı yaparak başladı ve burada bir üretim merkezi olan eyaletin endüstriyel görünümünü ele aldılar ve sağlıklı ABD-Çin ekonomik bağlarının her ikisi için de önemli faydalar sağlayabileceğini vurguladılar.
Pekin’de Başbakan Li ile görüşecek
Gezisinin ikinci ayağında cumartesi günü Pekin’e geçecek olan Yellen, burada Başbakan Li Qiang, Maliye Bakanı Lan Foan, eski başbakan yardımcısı ve ekonomi çarı Liu He ve merkez bankası başkanı Pan Gongsheng dahil olmak üzere diğer üst düzey Çinli yetkililerle bir araya gelecek.
Biden yönetiminin en güvercin üyelerinden biri olarak görülen Yellen, Çinli yetkililerle müzakere konusunda yılların deneyimine sahip.
Bu, 10 aydan kısa bir süre içinde Çin’e yaptığı ikinci ziyaret. Geçtiğimiz temmuz ayında ABD-Çin arasındaki gerilimin yüksek olduğu bir dönemde yaptığı bir önceki ziyareti sonrası, diyaloğun yeniden başlatılması ve ekonomik ve mali politikalar konusunda ikili çalışma gruplarının kurulması adımları gelmişti.
Bu seferki ziyareti, iki dünya gücünün gerilimi azaltmaya ve iletişimi güçlendirmeye çalıştığı bir dönemde gerçekleşiyor.
Ayrıca Xi ve ABD’li mevkidaşı Joe Biden’ın, ABD’nin teknoloji kısıtlamaları ve Çin’in ticaret engelleri de dahil olmak üzere geniş bir yelpazedeki konuları kapsayan bir telefon görüşmesi gerçekleştirmesinden günler sonra gerçekleşti.
Beyaz Saray’a göre ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in de “önümüzdeki haftalarda” Çin’e gitmesi ve Savunma Bakanı Lloyd Austin’in de “yakında” Çinli mevkidaşı Dong Jun ile görüşmesi bekleniyor.