İsveç ve ABD, Budapeşte ve Ankara’nın Stockholm’ün NATO üyeliğini geciktirmesine bir yanıt olarak görülen ve ABD ordusuna İsveç’teki 17 üsse erişim hakkı tanıyan bir anlaşma imzaladı.
İki ülke arasında türünün ilk örneği olan askeri anlaşma, ABD’nin İsveç’te askeri tatbikat düzenlemesine ve askeri uçak ve gemilerine yakıt ikmali yapmasına olanak tanıyacak.
Anlaşma kapsamında ABD ordusunun İsveç’teki çeşitli üslerde silah ve mühimmat depolamasına izin verilecek. İsveç Savunma Bakanı Pål Jonson’un nükleer silahları içermeyeceğini söylediği anlaşma kapsamında İsveç’e getirilen silahlar hakkında hükümet ayrıntılı olarak bilgilendirilecek.
İsveç Ulusal Radyosuna verdiği mülakatta, “Hayır, İsveç’in pozisyonu çok iyi biliniyor,” diyen Savunma Bakanı, topraklarında nükleer silah bulundurmaya ‘gerek ya da sebep görmediğini’ ve ABD’nin de buna ‘saygı duyduğunu’ sözlerine ekledi.
Giderek gerginleşen jeopolitik ortamda ABD’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın onaylarını beklemeyeceği anlaşılıyor.
Dosya hakkında bilgi sahibi bir kaynak Euractiv’e yaptığı açıklamada, “Bu, geciken bazı karar alıcıları beklemek zorunda olmadığımız ve İsveç’in nihayet NATO’ya katılacağı gün için zemin hazırlayabileceğimiz anlamına geliyor,” dedi.
Geçen yıl ABD ile Norveç arasında varılan ve Amerikan ordusuna sadece dört sahaya erişim hakkı tanıyan anlaşmaya kıyasla, İsveç ile varılan anlaşma daha geniş kapsamlı olup, kuzeydeki Kiruna, Boden ve Luleå’dan ülkenin güneyindeki Ronneby ve Revingehed’e kadar 17 üssü kapsıyor.
Jonson, “Bunlar mevcut askeri garnizonlar ya da sahalar; yeni Amerikan üsleri kurulması söz konusu değil ve sınırlı bir alan olabilir,” dedi.
Bakan, İsveç Silahlı Kuvvetleri ve ABD’nin kara, deniz veya hava muharebe birimleri için uygun koşullar yaratabilecek uygun yerler üzerinde müzakere ettiklerini ve anlaştıklarını da sözlerine ekledi ve “Yer seçiminin altında yatan askeri bir mantık var,” dedi.
Norveç ve İsveç’teki ABD askeri erişimi arasındaki fark konusunda Jonson, İsveç’in ‘büyük ve uzun bir ülke’ olduğunu söyledi ve “Norveç’ten daha fazla sahaya sahip olmak için nedenler olabilir. Hiçbir şekilde 17 sahanın tamamının kullanılacağı kesin değil, ancak manevra alanı var,” diye ekledi.
