Biden hükümeti, “Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesine yardımcı olduğu” iddia edilen 280’den fazla kişi ve kuruluşa yaptırım uygulama kararı aldı.
ABD hükümetinin perşembe günü yayınladığı son yaptırımlar, Çin anakarası ve Hong Kong’dan yaklaşık 20 şirketi de içeriyor. Reuters’e göre bu, Washington’un Rusya’yı hedef alan yaptırımlarında şu ana kadar Çinli şirketlere yönelik en geniş kapsamlı eylemlerden biri.
Washington anakara ve Hong Kong şirketlerine ilk kez ceza uygulamıyor olsa da yeni liste kritik bir zamanda geldi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken geçtiğimiz hafta Pekin’de Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile görüşmüş ve Beyaz Saray’ın Rusya’nın savunma sanayi üssüne desteği nasıl engellemeyi hedeflediği konusunu gündeme getirmişti. Hazine Bakanı Janet Yellen da birkaç hafta önce benzer bir mesaj ile Çin’deydi.
Liste daha da büyüdü
Nikkei Asia’ya isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan Hong Kong merkezli bir yaptırım ve ihracat kontrolü avukatı, “Çin ve Hong Kong şirketlerini hedef alan yaptırım listesi, Hazine Bakanlığı’nın Rusya-Ukrayna savaşının yıldönümü olan şubat ayında yayınladığına kıyasla bu kez daha da büyüdü” dedi.
Şubat ayında Hazine Bakanlığı, mikroelektronik gibi ürünleri Rusya’ya gönderdikleri gerekçesiyle Çin merkezli altı şirketi hedef almıştı.
Pekin hükümeti, henüz resmi bir yanıt vermemiş olsa da, Washington’daki büyükelçilik sözcüsü basına yaptığı açıklamada “Çin tarafının ABD’nin yasadışı tek taraflı yaptırımlarına kesinlikle karşı olduğunu” söyledi.
Çin’in ABD Büyükelçiliği sözcüsü Liu Pengyu, “Çinli şirketlerin meşru ve yasal hak ve çıkarlarını koruyacağız” dedi.
Sözcü, hükümetin çift kullanımlı ürünlerin ihracatını yasalara uygun olarak izlediğini söyledi.
Geçen hafta ABD’nin Çinli kuruluşları “ticaret yoluyla Rus ekonomisini ve savunma sanayi üssünü desteklemekle” suçlamasına karşılık olarak Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Wang Wenbin, “bu suçlamalar ikiyüzlü ve son derece sorumsuzca” açıklamasını yapmıştı.
Wang 26 Nisan’da düzenlediği basın toplantısında, ABD’nin Ukrayna’ya büyük çaplı yardım sağlamak için yasa çıkarırken, Rusya ile normal ticaret ve ekonomik alışverişler konusunda Çin’i suçlamasının ikiyüzlü ve son derece sorumsuzca olduğunu söylemişti.
ABD Senatosu 23 Nisan’da 60.84 milyar doları Ukrayna’yı desteklemek üzere ayrılan toplam 95 milyar dolarlık bir dış yardım tasarısını kabul etti.
Rusya’ya bazı çift kullanımlı ürünlerin akışını durdurma hedefi
Hazine Bakanlığı yaptığı açıklamada, “Rusya’nın askeri-sanayi üssüne kritik girdiler” sağlayan Çin ve diğer ülkelerde yerleşik kuruluşlardan “özellikle endişe duyduğunu” vurguladı. Yellen, bakanlığının “şirketlerin Rusya’nın savaşına maddi destek sağlamaları halinde önemli sonuçlarla karşılaşacakları konusunda sürekli olarak uyarıda bulunduğunu” söyledi.
Yellen geçtiğimiz ay ülkeye yaptığı ziyaret sırasında Başbakan Li Qiang ile görüştükten sonra 8 Nisan’da Pekin’de gazetecilere verdiği demeçte “Ulusal güvenlik konusunda da zor konuşmalar yaptık” ifadelerini kullanmıştı. Yellen, Başkan Joe Biden ile birlikte “Rusya’nın savunma sanayi üssünü destekleyen ve Ukrayna’ya karşı savaş açmasına yardımcı olan malzeme akışını durdurmak için elimizden gelen her şeyi yapmaya kararlı olduklarını” söylemişti.
26 Nisan’da Blinken, Xi ve diğer Çinli yetkililerle yaptığı görüşmelerde “[Çin’in] Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü acımasız saldırı savaşına güç sağlayan bileşenler sağlamasına ilişkin ciddi endişelerimizi yinelediğini” söylemişti.
Hong Kong merkezli yaptırım ve ihracat kontrol avukatı, son yaptırım listesinin “Rusya’ya bazı çift kullanımlı ürünlerin akışını durdurmak da dahil olmak üzere birkaç şeyi başarabileceğini” söyledi. Ayrıca bunu “ticareti kolaylaştırmaya yardımcı olabilecek finansal hizmetler [kurumları] gibi diğer şirketlere bir uyarı” olarak nitelendirdi.