ABD ve Filipinler, Güney Çin Denizi’nde şimdiye kadarki en kapsamlı Balikatan tatbikatını başlattı

Filipinler ve ABD pazartesi günü, iki ülkenin Çin ile ilişkilerini daha da gerginleştirecek üç haftalık Balikatan askeri tatbikatına başladı. Filipin halkı tatbikatı protestolarla karşıladı.

Müttefiklerin en büyük yıllık askeri tatbikatı olan Balikatan’ın bu yılki etabı, Filipinler’in karasuları dışındaki tartışmalı Güney Çin Denizi’nde ortak bir yelkeni de içerecek. Balikatan’a ilk kez Fransız donanması ve Avustralya donanması da katılıyor.

ABD ve Filipinler geçen yıl bölgede ortak deniz devriyelerine yeniden başladı ve ABD geçmişte diğer müttefikleri ve ortaklarıyla birlikte bölgede seyretmiş olsa da, Balikatan tatbikatları ilk kez Filipin kıyılarının 12 deniz mili ötesine ve Çin’in hak iddia ettiği sulara uzanmış olacak.

Tatbikata altı Filipin sahil güvenlik gemisi de katılacak ve geçtiğimiz yıl Çin ile sık sık çatışmaların ön saflarında yer alan bu servis ilk kez bir askeri tatbikata dahil edilmiş olacak.

Çin sahil güvenlik gemileri, Manila’nın İkinci Thomas Sığlığı’nda karaya oturttuğu ve söz vermesine rağmen geri çekmediği eski bir savaş gemisindeki bir deniz karakoluna düzenli ikmal yapmasını engellemek için tazyikli su gibi askeri araçlar kullandı.

Çin Dışişleri Bakanlığı geçen hafta Balikatan’a atıfta bulunarak Filipinler’i “kendi güvenliğini bölge dışındaki güçlere teslim etmenin sadece daha fazla güvensizliğe yol açacağı ve kendini bir başkasının satranç taşına dönüştüreceği” konusunda uyardı.

Filipin ordusunun Müşterek ve Birleşik Eğitim Merkezi direktörü Albay Michael Logico ise, her ülkenin kendini savunma hakkı olduğunu söyledi. “Diğer ülkelerin yaptıklarımız hakkında ne düşündükleri bizi yıldırmıyor” diye ekledi.

Gençlerden protesto: ABD defol

Filipin halkı daha önce olduğu gibi tatbikatı protestolarla karşıladı. Ülkenin farklı bölgelerinde gençler, sendikalar, siyasi oluşumlar gibi farklı kesimler protesto gösterileri gerçekleştirdi.

Başkentteki gösterilere önderlik eden gençler ellerinde “ABD defol”, “Emperyalist savaşa hayır” yazılı pankartlarla Manila’daki Mendiola Caddesi’ne yürümek isterken polis önlerini kesti.

Bütçenin eğitim yerine savaşa ayrılmasını protesto eden gençler, bu tatbikatların ve ülkedeki Amerikan askeri üslerinin ülkeyi Çin’in hedefi haline getirdiğini ve tehlikeye attığını söylediler. Öğrenci liderleri açıklamalarında, her türlü yabancı müdahaleye karşı olduklarını ifade ettiler.

Yine tatbikatı protesto eden başka bir gençlik örgütü de tatbikata ve Amerikan askeri üslerine karşı çıkarken, “ABD terörist”, “Bizler kukla değil, vatanseveriz”, “Emperyalist savaşa hayır” yazılı pankartlar taşıdı.

Typhon füze sistemi ilk kez bölgeye konuşlandırıldı

Tatbikatın yakından izlenen bir diğer bileşeni de Typhon olarak bilinen ve 2,500 km’ye kadar menzile sahip Stratejik Orta Menzilli Ateşleme füze sistemi olacak. ABD Ordusu bu sistemi bu ay Filipinler’e hava yoluyla göndererek Hint-Pasifik’te bu tür bir konuşlandırmanın ilkini gerçekleştirdi. Orta menzilli karadan fırlatılan füzeler Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması kapsamında yasaklanmıştı, ancak anlaşma 2019’da hem ABD hem de Rusya’nın anlaşmadan ayrılmasının ardından çöktü.

ABD ve Filipinli yetkililer Balikatan’da Typhon ile sadece tehdit altında fırlatma sisteminin hızla hareket ettirilmesi gibi lojistik tatbikatlar yapılacağını, ancak fırlatma yapılmayacağını söylediler.

Askerler ayrıca hava ve füze tehditlerini izleme ve hedef alma, Filipinler’in kuzeyinde, Tayvan’ın hemen güneyinde düşman işgali altındaki adaları geri alma ve Güney Çin Denizi’ne bakan kıyılarda bir gemiyi batırma gibi geçen yıl yapılan tatbikatları genişletme çalışmaları yapacaklar.

Şimdiye kadarki en kapsamlı tatbikat

2023 tatbikatı Filipinler-ABD askeri ittifakında önemli bir genişleme ve derinleşmeye işaret ederek katılan asker sayısını iki katına çıkardı ve geçmişte çok hassas olarak görülen Tayvan’a komşu adaları da ilk kez tatbikata dahil etti. Ayrıca ABD birliklerinin kısa bir süre önce erişim sağladığı Filipin üsleri de tatbikata dahil edildi.

Yaklaşık 17,000 askerin katılacağı bu yılki tatbikat da aynı ölçeğe yakın olacak, ancak Pasifik’teki ABD Deniz Piyadeleri Komutanı Korgeneral William Jurney tatbikatın daha karmaşık olacağı için “şimdiye kadarki en geniş kapsamlı” tatbikat olduğunu söyledi.

Tatbikat, Çin Deniz Kuvvetleri’nin ABD’den de üst düzey subayların katılacağı yıllık konferansıyla aynı zamana denk geliyor. Tatbikat aynı zamanda ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in çarşamba günü Çin’e giderek iki ülke arasındaki gergin ilişkileri yönetmeye çalışacağı bir dönemde gerçekleşiyor.