ABD ve İran’ın Umman’daki dolaylı müzakereleri Husilerin gemilere yönelik saldırılarını sona erdirmeyi amaçlıyor.
Financial Times’ın (FT) ABD’li ve İranlı yetkililere dayandırdığı habere göre, ABD İran’ı Kızıldeniz’deki gemilere yönelik saldırıların sona ermesi için Yemen’deki Husi hareketi üzerindeki nüfuzunu kullanmaya ikna etmek amacıyla bu yıl Tahran ile gizli görüşmelerde bulundu.
Habere göre yetkililer, Washington’un İran’ın genişleyen nükleer programıyla ilgili endişelerini de dile getirdiği dolaylı müzakereler, Ocak ayında Umman’da yapıldı ve bu görüşmeler iki ülke arasında 10 ay sonra yapılan ilk görüşme oldu.
ABD heyetine Beyaz Saray’ın Orta Doğu danışmanı Brett McGurk ve İran elçisi Abram Paley başkanlık etti. İran Dışişleri Bakan Yardımcısı ve aynı zamanda Tahran’ın en üst düzey nükleer müzakerecisi olan Ali Bagheri Kani ise İran’ı temsil etti.
Yetkililer, Ummanlı yetkililerin İranlı ve Amerikalı temsilciler arasında mekik diplomasisi yürüttüklerini yani tarafların doğrudan masaya oturmadıklarını söyledi.
FT’ye göre müzakereler, Biden yönetiminin İsrail-Hamas savaşıyla tetiklenen İran destekli militan grupların da dahil olduğu bölgesel düşmanlık dalgasını yatıştırmak amacıyla askeri caydırıcılığın yanı sıra düşmanıyla diplomatik kanalları nasıl kullandığını gösteriyor.
Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kişi, ABD’li yetkililerin İran’la dolaylı bir kanalı “İran’dan kaynaklanan tehditleri gündeme getirmenin bir yöntemi” olarak gördüğünü söyledi.
ABD’li yetkililer McGurk’ün de katılacağı ikinci tur görüşmelerin Şubat ayında yapılmasının planlandığını ancak McGurk’ün ABD’nin İsrail ile Hamas arasında Gazze’deki savaşı durdurmak ve İsrail’in elindeki rehinelerin serbest bırakılmasını sağlamak üzere bir anlaşmaya aracılık etme çabalarıyla meşgul olması nedeniyle ertelendiğini de sözlerine ekledi.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü “İran’a mesaj iletmek için birçok kanalımız var” dedi. Sözcü, “7 Ekim’den bu yana tüm bu kanalların İran’dan kaynaklanan tehditlerin tamamını ve İran’ın gerilimin tırmanışını durdurması gerektiğini gündeme getirmeye odaklandığını söylemek dışında” ayrıntı vermekten kaçındı.
Husiler, İsrail saldırısı altındaki Gazze Şeridi’ndeki Filistinlilerle dayanışma amacıyla Kasım ayından bu yana bölgedeki ticari gemilere saldırılar düzenliyor. ABD’li yetkililer Tahran’ı defalarca Husilere insansız hava araçları, füzeler ve gemilere yönelik saldırıları için istihbarat sağlamakla suçladı. İran, Yemen’in kuzeyini kontrol eden Husilere verdiği siyasi desteği kabul ediyor. Ancak Tahran isyancıların bağımsız hareket ettiklerinde ısrar ediyor.
