ABD Başkanı Joe Biden, Suriye’de Beşar Esad’ı deviren fakat ABD tarafından hâlâ “terörist” olarak tanımlanan Heyet Tahrir eş-Şam’ın (HTŞ) lideri Ebu Muhammed el-Colani ile görüşmek üzere üst düzey diplomatları Şam’a göndermeye karar verdi.
Dışişleri Bakanlığının üst düzey Orta Doğu yetkilisi Barbara Leaf’in liderlik ettiği heyette ABD’nin rehineler özel temsilcisi Roger Carstens ve Biden yönetiminin Suriye ile diplomatik ilişkileri yürütmek üzere görevlendirdiği Daniel Rubenstein da yer alıyor.
ABD’li yetkililer, Dışişleri Bakanlığı’ndan emekli olan Rubenstein’ın Bağdat’taki ABD Büyükelçiliği’nde görev yapmak üzere yeniden göreve çağrıldığını, fakat Esad yönetiminin çökmesinin ardından ABD’nin sahadaki en üst düzey diplomatı olarak Suriye’ye gitmesinin istendiğini belirtiyor.
Bugün (20 Aralık) yapılacak toplantı, ABD ile iki hafta önce Esad yönetiminin deviren hızlı saldırıya öncülük eden HTŞ liderleri arasındaki ilk resmi yüz yüze temas olacak.
‘Terör örgütü’ ama temas kuruldu
ABD’nin ziyareti, Colani’nin Batılı ülkeleri Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırmaya çağırdığı bir dönemde gerçekleşiyor. ABD’li yetkililer, HTŞ’nin “kapsayıcı” yönetime ve istikrarı korumaya bağlılığını kanıtlaması halinde, 2018’den bu yana yürürlükte olan “terörist” tanımlamasını ve Suriye devletine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşünebileceklerini söylediler.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken çarşamba günü New York’ta düzenlenen bir etkinlikte yaptığı konuşmada, “Eğer bu izolasyonu istemiyorsanız, o zaman ülkeyi ileriye taşımak ve kapsayıcı bir şekilde ileriye taşıdığınızdan emin olmak için yapmanız gereken bazı şeyler var … ister kimyasal silahlar olsun, ister IŞİD gibi gruplar olsun, bazı güvenlik sorunlarıyla başa çıkmak için,” dedi.
ABD ziyareti Fransa, Almanya ve Britanya’dan yetkililerin bu hafta Şam’a yaptıkları ziyaretleri takip ediyor. Blinken perşembe günü Bloomberg’e yaptığı açıklamada, “Doğrudan iletişim kurmak önemli,” demişti.
ABD’li yetkililer Suriye’deki siyasi geçiş sürecini görüşmek ve 2012 yılında Şam’da kaçırılan Amerikalı gazeteci Austin Tice’ın bulunmasının önemini vurgulamak üzere HTŞ ile temas halindeydi.
ABD’nin HTŞ’yi ve liderini “terörist” olarak tanımlaması Washington’un örgüte maddi destek sağlayamayacağı ama onlarla iletişim kurabileceği anlamına geliyor.
Suriye’deki Amerikan askeri sayısı 2.000
Öte yandan Pentagon perşembe günü yaptığı açıklamada Suriye’nin kuzeydoğusunda IŞİD’e karşı savaşmak gerekçesiyle yıllardır 900 civarında olduğunu söylediği ABD askerlerinin sayısını iki katına çıkararak yaklaşık 2.000’e yükselttiğini açıkladı.
Pentagon sözcüsü Tümgeneral Pat Ryder, ilave birliklerin Esad’ın düşüşünden önce Suriye’de bulunduğunu söyledi.
Financial Times’a konuşan Atlantic Council adlı düşünce kuruluşunda çalışan eski üst düzey istihbarat yetkilisi Jonathan Panikoff, “Washington ve müttefikleri Suriye’deki liderlerin ve grupların ABD’nin çıkarlarına uygun kişiler olmasını sağlamak için aktif olarak çalışmazlarsa, Suriye’deki boşluk neredeyse kesin olarak bizim ve müttefiklerimizin çıkarlarına düşman olan bir ülke ya da grup tarafından doldurulacaktır,” dedi.