Brüksel’de endişelere neden olan ABD’nin Enflasyonu Düşürme Yasasına (IRA) karşı Avrupa Komisyonunun karşı planı ortaya çıktı.
Euractiv’in elde ettiği taslak metinde, sanayi kapasitesi için hedefler belirleniyor, yeni teknolojiler için daha az regülasyon öneriliyor ve temiz teknolojiler için daha fazla ulusal teşvik ve vergi indirimleri tespit ediliyor.
‘Net Sıfır Çağı için Yeşil Mutabakat Sanayi Planı’ başlığını taşıyan belgede, sanayi kapasitesi hedefleri için 2030 tarihi belirleniyor. Bu kapsamda, stratejik bağımlılıkların ‘yeşil geçişi’ riske atmaması için önlemler alınacağı da vurgulanıyor.
Çıkarılacak ‘Net Sıfır Sanayi Yasası’ ile birlikte bir ‘Avrupa standartları’ da belirlenecek ve Avrupa sanayisinin rekabetçiliğinin artırılması hedeflenecek.
Genelde devlet teşvikleri kuralları sıkı olan AB, pandemi döneminde bu süreçleri gevşetmişti. Şimdi, önerilen ‘Geçici Kriz ve Geçiş Çerçevesi’ kuralları ile birlikte birliğe üye ülkelerin iktisadi teşvik kuralları daha da gevşetiliyor.
Yenilenebilir teknoloji projelerinde devlet teşvikleri sadeleştiren yeni çerçeve, üye ülkelere, AB dışındaki ülkelerin bu sektörde vereceği devlet teşvikleri uyarınca teşvikte bulunma hakkı tanıyacak.
Reform ile birlikte yenilenebilir enerji projelerinin tamamlanması için koyulan son tarihler de uzatılacak.
IRA’nın en önemli başlıklarından olan vergi indirimleri konusunda da adım atan AB, ‘stratejik net sıfır sektörleri’ne yatırım çekmek için vergi indirimlerinden yararlanacak.
Komisyon, IRA’ya tekil ülkelerin vereceği tepkinin Avrupa’daki Tak Pazar mekanizmasını bozmasından endişe ettiği için birlik çapında bir yanıt vermeyi hedefliyor.
Bu kapsamda, AB çapındaki fonlamayı artırmayı hedefleyen Komisyon, bununla birlikte metindeki bu kısmı biraz muğlak bırakmış görünüyor. Özellikle Almanya, birlik çapında yeni borçlanmalar yoluyla finansman sağlanmasına itiraz ediyor. Metinde de, Almanya’nın itirazlarına uygun bir biçimde, AB çapındaki fonlamanın halihazırda var olan fonlardaki paranın kullanılmasıyla yapılacağı belirtiliyor.
Bu kapsamda, InvestEU programının ilavelerle birlikte güçlendirilmesi hedefleniyor. InvestEU’nun avantajı, kamu paralarının Avrupa Yatırım Bankası ve Avrupa Yatırım Fonu garantili dağıtılıyor olması.
Komisyonun planında, Avrupa Varlık Fonu için tekrar çağrı yapılıyor ve bunun yatırım ihtiyaçlarına stratejik bir cevap olacağı ileri sürülüyor.
Yeşil enerjiye geçişte birliğin nitelikli işgücü eksikliği olduğunu savunan Komisyon, bunun için eğitime önem vereceklerini belirtiyor.
Komisyonun metninde geçen bir başka mesele de, ‘benzer düşünen ortaklar’ ile birlikte kurulmak istenen ‘Kritik Hammadde Kulübü.’ Bu kulüp, yeşil ve dijital dönüşüm için gerekli hammadeler için ‘güvenli, sürdürülebilir ve ekonomik küresel tedariği’ garanti etmeye yarayacak.
