AB, Macaristan lideri Viktor Orbán’ın itirazlarını ortadan kaldıran bir borç mekanizmasını kullanarak Ukrayna için 20 milyar avro değerinde bir destek planı hazırlıyor.
AB liderlerinin bu ayın başlarında Ukrayna için önerilen 50 milyar avroluk dört yıllık bir paket üzerinde anlaşmaya varamamasının ardından, yetkililer, birliğin farklılıkları çözülemezse Kiev’i yaklaşan bir bütçe krizinden kurtarmak için alternatifler aradılar.
Financial Times’a (FT) göre görüşmelere katılan yetkililer, Orbán’ın 1 Şubat’ta yapılması planlanan zirvede veto hakkını kaldırmayı reddetmesi halinde borçla finanse edilen bir modelin destek sağlamanın en pratik yolu olarak ilgi gördüğünü söyledi.
Görüşmeler hakkında bilgi verilen kişiler, bu planın katılımcı üye devletlerin AB bütçesine garantiler vermesini ve Avrupa Komisyonu’nun gelecek yıl Kiev için sermaye piyasalarından 20 milyar avroya kadar borçlanmasını sağlamasını içereceğini söyledi. Kesin şartların hala tartışıldığını ve nihai miktarın Ukrayna’nın ihtiyaçlarına göre belirleneceğini de sözlerine eklediler.
Düzenleme, komisyonun Covid-19 pandemisi sırasında kısa vadeli çalışma destek programları için AB ülkelerine 100 milyar avroya kadar ucuz finansman sağladığı yapıya benziyor.
En önemlisi, bu seçenek, ana katılımcılar arasında en yüksek kredi notuna sahip ülkeler olduğu sürece, AB’nin 27 üye ülkesinin tamamından garanti gerektirmeyecek. Bu, AB’nin Macaristan’ın vetosundan kaçınmasına izin verecek, çünkü oybirliğine ihtiyaç olmayacak.
Almanya ve Hollanda da dahil olmak üzere bazı ülkelerin, yetkililerin mart ayına kadar Ukrayna’ya yardım sağlamak için zamanında tamamlanabileceğini umdukları bir süreç olan ulusal garantiler için parlamento onayına ihtiyacı olacak.
Tartışmalara aşina olan kişilerden biri, Kiev’e bütçe finansmanı sağlamanın yollarını engelleyen bir ‘teknik sorun’ olmadığını, ancak meselenin siyasi olarak ‘daha karmaşık’ olduğunu söyledi.
AB liderleri 1 Şubat’ta bu plan üzerinde anlaşırlarsa, IMF’ye Ukrayna için yaklaşık 900 milyon dolar değerindeki bir sonraki fon dilimini serbest bırakması için güvence verileceğini söyledi.
Bu planın bir dezavantajı, AB bütçesine dayanan orijinal teklifle karşılaştırıldığında, kredilerle sınırlı olması ve hibeleri içermemesi. Üye devletler yine de iki taraflı olarak hibe sağlamaya karar verebilirler.
Değerlendirilen bir diğer seçenek, AB’nin Ukrayna’ya 18 milyar avro ucuz kredi sağladığı bu yıl kullanılan finansman yapısının birkaç ay ve bir yıla kadar ertelenmesini içeriyor. Bu seçeneğin kabul edilmesi için ülkelerin ağırlıklı çoğunluğunun kabul etmesi gerekiyor.
