Alman düşünce kuruluşu DGAP: AB, Trump’a daha şiddetli yanıt vermeli

Alman Dış İlişkiler Konseyi (DGAP) yetkilileri, kamuoyuna yaptıkları açıklamalarda AB’nin ABD hükümetini durdurmak için “şiddete şiddetle” yanıt vermesi gerektiğini söylüyorlar.

Brüksel’in Trump yönetiminin gümrük vergilerine karşı şimdiye kadar aldığı önlemler son derece çekingen. AB nisan ayında, ABD’nin çelik ve alüminyum gümrük vergilerine karşı misilleme gümrük vergileri uygulamakla tehdit ettiği ABD mallarının listesini hazırladı; bu liste, soya fasulyesi ve Harley Davidson motosikletleri gibi 21 milyar avro değerinde ithalatı olan malları içeriyor.

Ayrıca, önümüzdeki hafta kesinleştirilmesi planlanan 95 milyar avro değerinde ABD mallarından oluşan bir liste daha hazırladı; bu liste arasında otomobiller ve otomobil parçaları, uçaklar, tıbbi cihazlar ve kimyasallar da bulunuyor.

“Trump’a karşı savaşmanın tek yolu istikrarsızlık riskini göze almak”

AB’nin temkinli tavrı, ekonomi uzmanları ve siyasi danışmanlar arasında giderek artan bir hoşnutsuzluğa yol açıyor. Örneğin, DGAP uzmanı Markus Jaeger yeni yazısında, AB’nin daha saldırgan bir politika izlemesi gerektiğini savunuyor.

Trump’ın geniş bir seçmen tabanına sahip olduğu ABD eyaletlerine karşı gümrük vergileriyle saldırmanın bir anlamı olmadığını, bu önlemlerin “Trump’a çarpmadan geri döndüğünü” söyleyen Jaeger, bunun yerine “başkanın maliyet-fayda hesaplarını doğrudan” ele almanın daha iyi bir yol olacağını söylüyor.

Şimdiye kadarki deneyimlerin, Trump’ın “kapsamlı bir finansal istikrarsızlık riski”nden kaçındığını ve böyle bir risk ortaya çıktığında gümrük vergilerini geri çektiğini gösterdiğini kanıtladığına işaret eden Alman uzman, örneğin borsalarda yaşanan ciddi düşüşün, Trump’ı Çin’e karşı gümrük savaşını dondurmaya sevk ettiğini hatırlatıyor.

Bu nedenle AB’nin “inandırıcı ve etkili bir misilleme tehdidi” içeren bir stratejiye geçmesi çağrısında bulunan Jaeger, gerekirse, “düşmanca korumacı önlemlere” karşı çatışmanın tırmanmasından da kaçınmamak gerektiğinin altını çizdi.

Deutsche Bank Research’ün eski bir çalışanı olan Jaeger’e göre, gerekirse “kapsamlı istikrarsızlık riskini göze almak”, Trump’a karşı taktiksel olarak kendini savunmanın tek yolu.

“AB’nin ABD’ye karşı yapamadığını Çin yaptı”

Daha da temel bir eleştiri, bir başka DGAP uzmanı Shahin Vallée’den geldi.

Vallée, daha önce AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy’un, ardından o dönem Ekonomi Bakanı olan Emmanuel Macron’un ve son olarak George Soros’un ekonomi danışmanı olarak görev yapmıştı.

Vallée, AB’nin, ABD Başkanı Donald Trump’ın yeniden seçilmesinden sonra onu anlamaya ve onunla başa çıkmaya yönelik çabalarının “tamamen başarısız” olduğunu savunuyor.

AB’nin Trump’a karşı “şiddete şiddetle”, “açık ve görünür bir şekilde” tepki verilmesi gerektiğini kabul etmediğini savunan DGAP uzmanı, Trump’ın “tüm dünyayla aynı anda kafa kafaya çarpıştığı” sırada ortaya çıkan “olağanüstü fırsatı” Brüksel’in kaçırdığını düşünüyor.

Vallée’ye göre Çin veya Kanada gibi ülkelerle derhal ittifak kurarak ABD’yi izole etmek için harekete geçilseydi, Trump’ı pes ettirmek mümkün olabilirdi.

Vallée bu başarıyı, “direnerek kritik alanlarda kaldıraç gücünü kullanan” Çin’in elde ettiğini; ABD’nin “tamamen teslim olmasını” sağladığını ve bunu, gelecekte ABD ile iktisadi savaşta AB’nin işbirliğine ihtiyaç duymadan başardığını ileri sürüyor.

Uzmana göre AB ise şu anda bir sonraki gümrük tehditleri turunda sıkışmış durumda ve gelecekte daha da güçlü bir baskıya maruz kalacak.

“Şiddete şiddetle karşılık verilmeli”

Bu bağlamda Vallée, AB’nin Trump yönetimine yönelik iktisat politikasında “tam bir U dönüşü” yapması için ısrarla çağrıda bulunuyor.

Yazara göre ilk adım olarak Brüksel, ABD’nin çelik ve alüminyuma uyguladığı gümrük vergilerine karşı derhal karşı gümrük vergilerini yürürlüğe koymalı ve aynı zamanda otomobil gümrük vergilerine ve askıya alınan “karşılıklı” gümrük vergilerine karşı yeni karşı gümrük vergileri açıklamalı; bu, ABD’den 150 milyar avronun üzerindeki ithalatı kapsamalıdır.

İkinci olarak, AB, ABD’nin ikame edemeyeceği malların ihracatını kısıtlamalı. Vallée, yarı iletken üretiminde kullanılan litografi teknolojisini örnek olarak veriyor; burada muhtemelen, Hollanda şirketi ASML tarafından üretilen ve en azından Batıda şu anda büyük ölçüde alternatifi olmayan en gelişmiş çiplerin üretiminde kullanılan ekipmanlar kastediliyor.

Üçüncüsü, DGAP uzmanı, ABD hizmetler sektörü ithalatına karşı önlemler alınmasını savunuyor. Bu önlemler, bir yandan büyük ABD’li internet şirketlerinin kârlarına dijital vergiler getirilmesini, diğer yandan Avrupa’daki varlıklardan yararlanan ABD’li finans hizmet sağlayıcılarının faaliyetlerinin kısıtlanmasını içeriyor.

Vallée, bu konuda çatışmanın “keskin bir şekilde tırmanmasına” hazır olunması gerektiğini tavsiye ediyor.