Almanya’nın istatistik ofisi, bir veri güncellemesinde yaptığı hatanın ardından en önemli göstergelerinden bazılarını askıya alarak, ülkenin durgunlaşan büyümeyi canlandırmaya çalıştığı bir dönemde yurttaşları ve ekonomistleri karanlıkta bıraktı.
Financial Times’a (FT) konuşan Commerzbank baş ekonomisti Jörg Krämer, “Eskiden hayatta güvenebileceğiniz bazı hususlar vardı ve resmi istatistiklerin zamanında yayınlanması bunlardan biriydi; artık değil,” dedi ve askıya alınan verilerin para politikası yapıcılar ve yatırımcılar tarafından da yakından izlendiğini sözlerine ekledi.
Federal İstatistik Ofisi (Destatis) mayıs ayından bu yana perakende ve toptan satışların yanı sıra hizmet sektörü, konaklama, araba satıcıları ve galerilerden elde edilen gelirlere ilişkin zaman serisi verilerini güncellemiyor.
Gerekçe: BT sorunları ve AB’ye uyum
Aylık olarak yayınlanan ve mevsimsel değişikliklere göre ayarlanan bu göstergeler GSYİH’nin önemli bir bileşeni ve AB’nin en büyük ekonomisinde tüketici talebini değerlendirmek için çok önemli.
Özel tüketim 2023 yılında Alman üretiminin yüzde 52,7’sini oluşturdu. Perakende satışlar özel tüketimin yüzde 28’ini oluşturdu fakat bir önceki yıla göre yüzde 3,4 küçüldü.
Destatis, toplam GSYİH’nin geçen yıl yüzde 0,3 gerilediğini söyledi. 1948’de kurulan Wiesbaden merkezli kurum, kesintilerin “BT sorunları” ve “AB iş istatistiklerinde doğruluğu artırmak” amacıyla yapılan “karmaşık bir metodolojik değişiklikten” kaynaklandığını söyledi.
Destatis, 2019’daki AB direktifinden bu yana proje üzerinde çalışıyor ve değişikliklerin uygulanması için son tarih aralık ayı.
Aynı şirketin hizmet ve imalat sektöründeki gelirleri ayrı raporlanacak
Fakat bir dizi aksaklık, veri sorunları ve BT gecikmeleri nedeniyle Destatis dört aydır perakende satışlar ve diğer hizmetler verilerini yayınlayamıyor.
En önemli sorunlardan biri, hem hizmet hem de imalat sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin gelirlerinin artık her sektör için farklı raporlanacak olması.
Geçmişte tüm gelirler, hangi birimin daha büyük olduğuna bağlı olarak hizmet ya da imalat olarak değerlendiriliyordu. FT’ye konuşan Destatis, “Bu [değişiklik] ekonomik verilerin raporlanmasında önemli bir iyileşmeye yol açacak,” dedi ve mayıs ayından bu yana karmaşık değişiklikler ve veri aksaklıklarının eski yaklaşımla rapor yayınlamalarını engellediğini savundu.
Deutsche Bank’ın Almanya baş ekonomisti Robin Winkler, “Aylardır körlemesine uçuyoruz ve hizmet sektöründe neler olup bittiğini tam olarak anlayamıyoruz,” dedi.
Citi’de Avro bölgesi ekonomisti olan Christian Schulz ise, “Almanya’da özel tüketime ilişkin elimizde hiçbir somut veri yok,” ifadelerini kullandı.
Ekonomistler hükümete şikayette bulundu
Tüketici anketleri daha az güvenilir bir gösterge olarak görülüyor ve üç aylık GSYİH verilerindeki tüketim rakamları iki aylık bir gecikmeyle geliyor.
Hayal kırıklığına uğrayan ekonomistler şikayetlerini hükümetle yaptıkları gayrı resmi görüşmelerde dile getirdiler fakat Destatis’in denetimi çeşitli bakanlıklara dağılmış durumda.
Örneğin, 2023 bütçesinde yüzde 16’lık bir kesintiye gidilerek 280 milyon avroya düşürülen kurumun idari denetiminden İçişleri Bakanlığı, Destatis’in ekonomik verilerinin raporlanmasından ise Ekonomi Bakanlığı sorumlu.
Perakende verileri olmayınca GSYİH hesaplamaları zorlaştı
Perakende satış verilerinin eksikliği Destatis’in ikinci çeyrek GSYİH hesaplamasını da zorlaştırdı ve Wiesbaden’deki istatistikçileri özel tüketimi tahmin etmek için perakende satışlar yerine perakende gruplarının peşin satış vergisi verilerini kullanmaya zorladı.
Buna göre özel tüketim bir önceki çeyreğe kıyasla %0,2 düşerek, GSYİH’de bir önceki çeyreğe kıyasla kaydedilen %0,1’lik düşüşün iki katına ulaştı.
Destatis’in ikinci çeyreğe ilişkin ön perakende satış verilerine dayanarak yaptığı hesaplamalar, GSYİH’nin büyük ölçüde revize edilmesinin gerekmeyeceğini gösteriyor.
Destatis, “GSYİH verilerinin kalitesinin bozulduğunu düşünmüyoruz,” dedi.
Kurum, ağustos sonundan bu yana, yeni metodolojiyi kullanarak çeşitli veri serilerini yeniden yayınlamaya başladı, fakat şimdiye kadar sadece mayıs ve haziran perakende satışları için ham veriler yayınlandı.
Destatis’in eylül itibariyle normal raporlamaya dönmesi bekleniyor
Eğilimlerin anlamlı bir şekilde karşılaştırılabilmesi için gerekli olan mevsimsellikten arındırılmış rakamlar ise henüz mevcut değil.
JPMorgan Chase’in Avro bölgesi ekonomik araştırma müdürü Greg Fuzesi, kesintilerin tüketici talebini anlamlandırmaya “açıkça yardımcı olmadığını” söyledi.
Fuzesi ayrıca perakende satış verilerinin tarihsel olarak büyük revizyonlara eğilimli olduğuna dikkat çekti ve “Bu durum uzun zamandır aşılması zor bir sorun,” dedi.
Planları hakkında bilgi sahibi olan kişilere göre Destatis, eylül ayı sonunda ya da önümüzdeki ayın başında normal raporlamaya devam etmeyi hedefliyor.
Destatis, kullanıcılardan gelen şikâyetlerin anlaşılabilir olduğunu fakat standart raporlama döngüsüne “mümkün olan en kısa sürede geri dönmek için mümkün olan her şeyi yaptıklarını” savundu.
