Almanya’da uzun menzilli Taurus füzelerinin Ukrayna’ya verilip verilmeyeceğine ve Alman komutanların ses kaydının sızdırılmasına ilişkin tartışma sürüyor.
Şansölye Olaf Scholz, füzelerin menzilinin çok uzun olduğunu ve Almanya’nın bunları temin etmeye çalışması halinde doğrudan ya da dolaylı olarak savaşın içine çekilebileceğini söyleyerek en azından şimdilik teslimattan vazgeçmiş görünüyor.
Fakat muhalefetteki Hıristiyan Demokratlar (CDU/CSU) bu fikri destekliyor ve Federal Parlamento’da (Bundestag) füzelerin gönderilmesini tavsiye eden bir dizi oylama düzenliyor. Bir sonraki oylamanın perşembe günü yapılması planlanıyor.
Çoğunlukla, bazı yüksek profilli istisnalar dışında, koalisyon üyeleri bu oylamalarda Scholz çizgisini takip etti ve CDU önergeleri reddedildi.
Bununla birlikte SPD’nin küçük koalisyon ortakları Yeşiller ve FDP’nin önde gelen isimleri Taurus gönderme fikrine ya da İngiltere ile füze takasını içeren alternatif bir öneriye desteklerini kamuoyu önünde dile getiriyorlar.
Örneğin geçtiğimiz hafta Berlin’i ziyaret eden Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı David Cameron, Taurus füzelerinin gönderilmesi konusunda alternatif bir öneri getirdi.
Alman-İngiliz ‘füze takası’ önerisi
Cameron, Süddeutsche Zeitung gazetesine verdiği bir mülakatta, Almanya’nın Britanya’ya Taurus füzeleri göndermesinin mümkün olabileceğini, bunun karşılığında Britanya’nın da Ukrayna’ya daha fazla Storm Shadow füzesi (daha kısa menzilli ve Ukrayna’dan Rusya’nın içlerine kadar ulaşamayan) gönderebileceğini öne sürdü.
Almanya bu fikri aylar önce Taurus anlaşmazlığı başladığında ortaya atmış ve başlangıçta Londra’dan soğuk bir yanıt almıştı. Almanya’nın Yeşil Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock hafta sonu devlet televizyonunda yaptığı açıklamada Cameron’ın önerisini bir ‘seçenek’ olarak gördüğünü söyleyerek Scholz’la tam olarak ters düşmese de en azından yeni soruları gündeme getirdi.
Yeşil Bundestag üyesi Omid Nouripour da pazartesi günü bir televizyon röportajında benzer şekilde, “Bu düğümü çözmemizi sağlayacak bir seçenek olabilir,” dedi.
Almanya kısa bir süre önce İsviçre’yi Alman yapımı Leopard tankları için benzer bir takas programı başlatmaya ikna etmiş, İsviçre kullanılmayan tankları Almanya’ya iade etmeyi kabul etmiş, Berlin de Bern’e kendi depolarından farklı araçları Ukrayna’ya göndereceğini garanti etmişti.
Öte yandan Federal Parlamento Savunma Komisyonu pazartesi akşamı özel bir oturumla Rusya’nın sızdırdığı ses kaydını ve bundan ne gibi dersler çıkarılması gerektiğini tartışmak üzere toplandı.
Yaklaşık 40 dakikalık kayıtta dört üst düzey askeri yetkili Ukrayna’ya Taurus füzelerinin gönderilmesi halinde olası senaryoları tartışıyor, Kırım’daki Kerç Köprüsüne yönelik saldırı imkanlarının araştırıldığını söylüyordu.
Konu hakkındaki soruşturmalar devam ediyor, fakat ilk bulgulara göre, Rusya’nın muhtemelen Singapur’dan çevrimiçi görüşmeye bağlanan bir katılımcının güvenlik protokollerine uymayarak giriş yapmasının ardından konuşmayı dinleyebildiğine inanılıyor.
Milletvekilleri ayrıca Savunma Bakanı Boris Pistorius, Federal Ordu Genelkurmay Başkanı Carsten Breuer ve Alman Askeri İstihbarat Başkanı Martina Rosenberg’i sorgulamayı planlıyor.
Bundestag Savunma Komitesi Başkanı Hür Demokrat (FDP) üyesi Marie-Agnes Strack-Zimmermann oturumdan önce yaptığı açıklamada, “Bunun nasıl gerçekleşmiş olabileceğini bilmek istiyoruz,” dedi.
Strack-Zimmermann, bakanlığın soruşturmasını ve raporunu hızla tamamlaması gerektiğini, olaya adı karışan generallerin ‘son derece yetenekli’ olduğunu ve çalışmaya devam etmelerinin gerektiğini savundu.
Son iki yıldır koalisyon hükümeti içinde Ukrayna’ya daha fazla yardım gönderilmesinin önde gelen savunucularından biri olarak tanınan Strack-Zimmerman, muhtemelen hükümetle ters düşen ve CDU’nun bir önceki oylamada Ukrayna’ya Taurus füzeleri gönderilmesi önerisini destekleyen en yüksek profilli vekildi.
CDU lideri Friedrich Merz ise pazartesi günü yaptığı açıklamada Taurus teslimatını Britanya ile yapılacak bir takas anlaşmasına tercih edeceğini söyledi.
Merz, Berlin’deki bir parti etkinliğinde yaptığı konuşmada, “Bu, hedefe ulaşmak için ikinci en iyi çözüm olabilir, fakat bilhassa saygıdeğer değil,” dedi. Merz bu önerinin kendisine Almanların ‘ceketimi yıka ama beni ıslatma’ sözünü hatırlattığını söyledi.
CDU, Strack-Zimmermann ve diğerleri Scholz’un, Ukraynalıların Taurus füzelerini kullanmalarına yardımcı olmak için Alman birliklerinin bazı kapasitelerde yer alması gerektiği iddiasını sorguladı ve bazıları Bundeswehr sızıntısındaki tartışmaların da bu iddiaya şüphe düşürdüğünü söyledi.
İki üst düzey siyasetçi, CDU’dan Norbert Röttgen ve Yeşiller’den Anton Hofreiter, Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesinin pazartesi günkü baskısına konuk olarak yazdıkları yorumda, Scholz’u Taurus sorununu ele alışında ‘feci bir bozgunculuk’ ve konuyla ilgili ‘dramatik derecede zayıf iletişim’ ile suçladılar.
Scholz’un durumu resmetme şeklinin gereksiz yere halk arasında korku ve endişeye yol açtığını savundan siyasetçiler, Taurus füzelerinin Ukrayna’ya teslim edilmesinin Almanya’yı savaşın bir tarafı haline getireceği iddiasının ‘fiilen ve hukuken yanlış’ olduğunu ileri sürdüler.
