Endonezyalılar, ülkenin yeni devlet başkanını seçmek üzere 14 Şubat’ta sandık başına gidecek.
Çarşamba günkü oylama öncesinde yapılan son anketlere göre mevcut Devlet Başkanı Joko Widodo’nun örtülü desteğini alan ve milliyetçi söylemi öne çıkaran Savunma Bakanı Prabowo Subianto’nun başkanlık seçimlerini ilk turda kazanma olasılığı giderek artıyor.
72 yaşındaki eski General Subianto, 2014 ve 2019 seçimlerinde Widodo karşısında yenilmişti. Başkanın üçüncü bir dönem için aday olması anayasal olarak yasak. Bu yüzden popüleritesi en yüksek isim olan Widodo tekrar aday olamadı. Açıktan olmasa da Prabowo’ya destekliyor. Prabowo da, Devlet Başkanı Yardımcılığı için Widodo’nun en büyük oğlu Gibran Rakabuming Raka’yı destekliyor.
Subianto’nın seçimlerde yarıştığı rakipleri, eski Cakarta Valisi Anies Baswedan ve eski Orta Cava Valisi Ganjar Pranowo.
Subianto, Widodo’nun “iddialı ekonomik kalkınmasını” ve altyapı inşasını sürdürme sözü verdi.
Destek yüzde 50’yi aştı
Nikkei Asia’nın haberine göre, Cakarta’nın önde gelen dört anket şirketi tarafından 800 binden fazla sandıkta 205 milyon Endonezyalının oy vereceği seçimlerden önce açıklanan anket sonuçları Prabowo’ya desteğin %50’yi aştığını gösteriyor ki bu da ilk tur oylamada üç yönlü başkanlık yarışını kazanmasını sağlayacaktır. Daha önceki anketler ise eski korgeneralin haziran ayında yapılacak ikinci turu beklemek zorunda kalacağını gösteriyordu.
Lembaga Survei Indonesia (LSI) tarafından 29 Ocak-5 Şubat tarihleri arasında ülke çapında 1.220 kişinin katılımıyla gerçekleştirilen ankette Prabowo %51,9’luk bir destek oranına ulaştı. Eski Cakarta Valisi Anies Baswedan %23,3 ve eski Orta Cava Valisi Ganjar Pranowo %20,3’te kaldı.
LSI İcra Direktörü Djayadi Hanan cumartesi günü anket sonuçlarını açıklarken, Prabowo’nun seçilebilirliğinin, ekim ayında Başkan Joko Widodo’nun 36 yaşındaki oğlu Gibran Rakabuming’i başkan yardımcılığına aday olarak göstermesinden bu yana artmaya devam ettiğini söyledi.
Hanan, “Gibran’ın girmesiyle birlikte, seçmenler Jokowi’nin … Prabowo-Gibran çiftini sıkı bir şekilde desteklediğine daha fazla ikna oluyor. Jokowi etkisinin burada işe yaradığını söyleyebiliriz” dedi.
Hanan, başkanın yüksek onay oranlarının Prabowo’nun popülaritesini artırmaya yardımcı olduğunu söylüyor. Prabowo’nun ilk turda kazanma şansının “oldukça yüksek” olduğunu düşünen Hanan, “ancak ikinci tur hala mümkün” diye ekliyor.
Poltracking Indonesia tarafından 27 Ocak – 2 Şubat tarihleri arasında yapılan ve benzer şekilde 1.220 kişinin katıldığı bir anket, Prabowo’nun, Anies’in %25,1 ve Ganjar’ın %18,4’üne karşı oyların %50,9’unu kazandığını gösteriyor. Poltracking anketlerinde ilk kez bir aday %50 barajını aşıyor.
Poltracking İcra Direktörü Hanta Yuda, kararsız veya kararsız seçmenleri temsil eden %5,6’lık rakamın üç aday arasında orantılı olarak dağıtılması halinde, Prabowo-Gibran’ın %54,6’ya kadar daha yüksek bir oy alabileceğini söyledi. Yuda cuma günü yaptığı açıklamada, “Bu rakamlara bakıldığında, başkanlık seçiminin tek turda bitme potansiyeli çok büyük” dedi.
Indikator Politik Indonesia da geçen hafta yayınladığı bir ankette Prabowo-Gibran ikilisini ilk kez %51,8 ile barajın üzerinde göstermişti. Dördüncü anketçi LSI Denny JA tarafından yapılan son ankete göre ikili oyların %53,5’ini kazanıyor. Prabowo’nun adaylığı ilk kez ocak ayı sonunda bu ankette %50 sınırını aşmıştı.
Sonuçlar Prabowo’nun Endonezya’nın en kalabalık üç eyaleti olan Batı Cava, Doğu Cava ve Orta Cava’da önde olduğunu gösteriyor. Doğu Cava’daki popülaritesi, eyaletin valisi Khofifah Indar Parawansa’nın geçen ay Prabowo’yu desteklediğini açıklamasının ardından arttı. Parawansa, Anies’in aday adayı Muhaimin Iskandar ile aynı siyasi partiden olmasına rağmen bu açıklamayı yaptı.
Orta Cava’da Prabowo, Endonezya Demokratik Mücadele Partisi’nin (PDI-P) kalesi olmasına rağmen Ganjar’a karşı az bir farkla önde gidiyor. Ülkenin en büyük partisi şu anda Ganjar’ı destekliyor. Parti 2014 ve 2019 seçimlerinde Jokowi’yi desteklemişti.
Analistler, son dinamikler göz önüne alındığında seçmenlerin çarşamba günkü oylamadan önce hala fikirlerini değiştirebileceklerine dikkat çekti.
‘Torpil’ tepkisi
Örneğin Jokowi, Prabowo’ya destek toplamak için torpil yaptığını ve böylece demokrasiyi baltaladığını düşünen akademik çevreler ve sivil toplum grupları da dahil olmak üzere giderek artan bir tepkiyle karşı karşıya. Eleştiriler, Başkan’ın Prabowo’nun kampanyasına doğrudan katılma yönündeki orijinal planından geri adım atmasına yol açtı. Jokowi hala desteğini açıkça beyan etmekten kaçınıyor.
Resmi kampanya dönemi cumartesi günü sona ererken, eleştirmenlerin ve rakip destekçilerin Jokowi ve Prabowo’ya yönelik tepkileri sosyal medyada yoğunlaştı. Bu tartışmaların odak noktalarından biri Gibran’ın yasal yaş sınırını aşarak başkan yardımcısı adayı olmasına izin veren tartışmalı mahkeme kararı oldu. Bir diğer odak noktası ise Prabowo’nun insan hakları sicili. Bakanlığı altındaki savunma teçhizatı alımları da yakın zamanda yeni bir incelemeye tabi tutuldu.