WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange ve ABD hükümeti, gazetecinin on yılı aşkın süredir devam eden yasal macerasını sona erdirmek ve bu hafta ülkesi Avustralya’ya dönmesine izin vermek üzere bir anlaşma yaptı.
İnternet sitesinde Irak’taki savaşla ilgili Amerikan sırlarını ifşa eden ve daha sonra 2016 seçimleri sırasında Demokrat Parti ile ilgili e-postaları yayınlayan Assange’ın, gizli bilgileri yaymak için komplo kurma suçlamasını kabul etmesi bekleniyor.
Pazartesi akşamı kamuoyuna açıklanan mahkeme dosyalarında detaylandırılan anlaşmaya göre Assange, beş yıldan biraz fazla hapis cezasına çarptırılacak fakat derhal serbest bırakılma hakkına sahip olacak çünkü ABD’ye iade edilmeye karşı savaşırken Birleşik Krallık’ta aşağı yukarı bu civarda bir süredir hapiste tutuluyor.
Assange, tek bir Casusluk Yasası suçlaması ile ilgili olarak suçunu kabul edecek. Bu olay, çarşamba sabahı Avustralya’nın yaklaşık 2.000 mil kuzeyinde, Güney Pasifik’te bir ABD toprağı olan Kuzey Mariana Adaları’ndaki ABD Bölge Mahkemesi’nde gerçekleşecek.
Adalet Bakanlığı savcılarının mahkeme dosyasına koydukları bir mektuba göre, bu alışılmadık mekan Assange’ın ABD kıtasına gönüllü olarak dönmek istememesini yansıtıyor. ABD hükümetine karşı derin bir güvensizlik besleyen Assange, Washington’u kendisini ve müttefiklerini insansız hava aracıyla öldürtmeyi planlamakla suçluyor.
Assange’ın kovuşturulmasına yol açan olay, bir ordu istihbarat analisti olan Er Chelsea Manning’in, ölümcül ABD askeri hava saldırılarının videoları, yüz binlerce diplomatik telgraf ve Afganistan ve Irak’taki ABD askeri faaliyetlerinin kayıtları da dahil olmak üzere WikiLeaks’e geniş bir veri hazinesi sızdırdığı 2010 yılına dayanıyor.
İnternette yayınlanan ifşaatlar arasında 2007 yılında Bağdat’ta Amerikan güçleri tarafından düzenlenen ve aralarında iki Reuters gazetecisinin de bulunduğu 11 kişinin ölümüne neden olan Apaçi helikopter saldırısının videosu da yer alıyordu.
Ordu ve Dışişleri Bakanlığı kayıtlarının sızdırılması Assange’ı ABD’de tartışmalı bir figür ve birçok savaş karşıtı aktivist için bir kahraman haline getirirken, 2016 yılında web sitesinin Demokratik Ulusal Komite’den (DNC) ve o zamanlar Hillary Clinton’ın başkanlık kampanyasının başkanı olan John Podesta’nın kişisel Gmail hesabından büyük miktarda e-posta yayınlamasıyla tablo daha karmaşık bir hal aldı.
Diğer ifşaatların yanı sıra, çalınan e-postalar önseçimler sırasında DNC’nin Bernie Sanders’a karşı Clinton’ı istediğine ilişkin işaretler barındırıyordu.
Birçok Demokrat Assange’ı Clinton’ın kampanyasını baltalamak için Rus istihbaratı ile işbirliği yapmakla suçlamıştı. Assange bu iddiayı reddediyor.
Assange’ın 2010 sızıntılarından kısa bir süre sonra ABD’de cezai soruşturma altında olduğu anlaşılıyordu fakat kendisine yönelik ilk suçlamalar Aralık 2017’de geldi. Suç duyurusu Assange’ı Casusluk Yasasını ihlal etmekle değil, genellikle bilgisayar korsanlığı veya dolandırıcılık davalarında suçlanan bir çift federal ağır suçla itham ediyordu.
Savcılar Assange hakkında 2018 yılında gizlice bir iddianame hazırladılar. Ardından, 2019’da, gizli bir hükümet bilgisayar ağına erişmek için gereken bir şifreyi kırmada Manning’e yardım etmeyi kabul ettiği iddiası da dahil olmak üzere 18 ağır suçlamayla ilgili olarak kendisine karşı büyük bir iddianame kamuoyuna açıklandı.
Suçlamaların biri hariç hepsi, ABD’ye zarar vermek veya yabancı bir ülkeye yardım etmek için kullanılabilecek bilgilerin izinsiz olarak alınmasını veya ifşa edilmesini yasaklayan bir yasa olan Casusluk Yasası’ndan kaynaklanıyordu.
Anlaşma yapılmadan önce, 52 yaşındaki Assange, tüm suçlamalardan mahkum edilmesi halinde en fazla 175 yıl hapis cezasına çarptırılabilirdi.
