Apple CEO’su Tim Cook, Çin’e yaptığı bir ziyaret sırasında yaptığı yorumlarda, Çin’in şirket için ‘kritik’ olduğunu söyledi.
Financial Times’ın (FT) haberine göre artan jeopolitik gerilimlerin ortasında Cook, Apple ürünleri için önemli bir pazar ve büyük bir üretim üssü olan Çin’i sık sık ziyaret eder hale geldi. En son halkla ilişkiler atağı Şangay’da yerel medyaya verdiği bir röportajla başladı ve bu röportajda övgü dolu sözler söyledi ve ülkeye daha fazla yatırım yapma sözü verdi.
ABD’ye yönelik eleştirileriyle tanınan Çinli Global Times gazetesi, yatırımların artırılacağı vaadini haberleştirirken Cook’un şu sözlerine yer verdi: “Dünyada bizim için Çin’den daha kritik bir tedarik zinciri yok.”
Şangay devlet medyası Cook’un ‘çok gelişmiş üretim kabiliyetleri ve iyi eğitimli işçileriyle Çin fabrikalarındaki yüksek modernizasyon seviyesini’ övdüğünü belirtti.
Cook ayrıca Çin medyasına Apple’ın 2030 yılına kadar tüm ürünlerini karbon-nötr hale getirmek için ülkenin yardımına ihtiyaç duyacağını ve şirketin üretken yapay zekaya büyük yatırım yaptığını söyledi.
Cook’un ziyareti, dördüncü çeyrekte Apple’ın satışlarına 21 milyar dolar ya da satışların yüzde 17’si oranında katkıda bulunan Çin’deki satışların düşüşe geçtiği bir dönemde gerçekleşti. Bu rakam yıllık bazda yüzde 13’lük bir düşüşü temsil ederken, araştırma grubu Counterpoint bu yılın ilk altı haftasındaki iPhone satışlarının da bir önceki yıla göre yüzde 24 azaldığını söyledi.
ABD’li şirket, Çinli devlet çalışanları arasında iPhone kullanımını azaltmaya yönelik bir kampanya ve geçen yıl ABD yaptırımlarını aşarak 5G’ye yakın hızlara çıkabilen yerli akıllı telefonunu piyasaya süren Huawei’nin geri dönüşüyle darbe aldı.
Bu ay Çin’in en üst düzey siyasi toplantısına katılan bir grup delege Financial Times’a yerli marka telefon kullandıklarını söyledi ve birkaçı iPhone’ların kendilerini gözetleyebileceğini iddia etti.
Fakat Cook ve Apple bu söylemi tersine çevirmek için oldukça çabalıyor. Şirket geçtiğimiz hafta Şangay’daki araştırma merkezini yenileyeceğini ve iPhone, iPad ve Vision Pro ürün serileri için araştırma ve test çalışmaları yapmak ve Çinli tedarikçilerle işbirliğini derinleştirmek üzere Shenzhen’de bir laboratuvar açacağını duyurdu.
Apple, projelerin Çin’deki uygulamalı araştırma laboratuvarlarına yaptığı 140 milyon doların üzerinde yatırımın üzerine inşa edileceğini söyledi. Yerel başkan Isabel Ge Mahe, şirketin ‘Çin’deki köklerini derinleştirmekten ve buradaki birinci sınıf tesisleri genişletmekten gurur duyduğunu’ söyledi.
Cook çarşamba gününü elektrikli otomobil üreticisi BYD’nin başkanı ve Lens Technology ve Changying Precision Technology’den yöneticiler de dahil olmak üzere Apple’ın Çinli tedarikçileriyle görüşerek geçirdi.
Güne Çinli aktör Zheng Kai ile Şanghay’ın sahil bölgesinde gezinerek ve çorba köftesi yiyerek başladı. Çin sosyal ağı Weibo’daki bir paylaşımında, “Bu olağanüstü şehre geri döndüğüm için her zaman çok mutluyum,” diye yazdı.
Cook’un perşembe günü Apple’ın Şanghay’daki sekizinci perakende mağazasının açılışını yapması ve hafta sonu başlayacak olan Çin Kalkınma Forumuna katılması bekleniyor.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya gelerek iki ülkenin nükleer santral anlaşmalarını tamamlayabileceğine inandığını belirtti. Görüşme sırasında, savunma işbirliğini de içeren kapsamlı stratejik ortaklık anlaşması imzalandı.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile bugün Moskova’da yaptığı görüşmede, İran’da bir nükleer santral inşasına yönelik anlaşmaların tamamlanabileceğine inandığını belirtti.
Görüşme, savunma alanında daha yakın işbirliğini içeren stratejik ortaklık anlaşmasının imzalanmasından önce gerçekleşti.
Putin, temmuz ayında cumhurbaşkanlığı görevine gelen Pezeşkiyan’ı Kremlin’de ağırlamış ve “İşbirliğimizin tüm alanlarını görüşeceğiz ve kapsamlı bir stratejik ortaklık anlaşması imzalayacağız,” demişti.
Putin, “Bu anlaşma üzerinde uzun süredir çalışıyoruz ve bu çalışmaların tamamlanmasından çok memnunum,” diye eklemişti.
Aynı zamanda Rusya lideri, söz konusu anlaşmanın ticaret ve iktisadi ilişkileri daha da güçlendirmesi gerektiğini vurgulamıştı.
İran-Rusya ilişkilerinde yeni dönem
Rusya, Ukrayna’da İran yapımı insansız hava araçlarını geniş çapta kullanıyor ve ABD, eylül ayında Tahran’ı Rusya’ya balistik füze sağlamakla suçladı.
Tahran bu iddiaları reddederken, Kremlin İran füzeleri aldığını doğrulamasa da “hassas alanlarda” işbirliği yaptığını kabul ediyor.
Rusya’nın geçmişte İran’a S-300 hava savunma sistemleri sağladığı biliniyor ve İran medyasında, S-400 gibi daha gelişmiş sistemler ve Rus savaş uçakları satın alma isteği sıkça dile getiriliyor.
Pezeşkiyan, BRICS Zirvesi sırasında Kazan’da Putin ile bir araya gelmiş, Rusya Başbakanı Mihail Mişustin ile de ulaşım, enerji, eğitim, turizm ve kültür alanlarında işbirliğini derinleştirme konularını görüşmüştü.
Ayrıca İran’ın petrol sektörüne yönelik Batı yaptırımları da ele alınması bekleniyor.
Rusya, İran’ın ilk nükleer santrali olan ve 2013’te faaliyete geçen Buşehr santralini inşa etti. Aynı zamanda iki ek reaktör için de anlaşmalar bulunuyor.
Çin Devlet Başkan Yardımcısı Han Zheng, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın pazartesi günü Washington’da yapılacak yemin törenine katılacak. İlk kez üst düzey bir Çinli lider ABD’de böyle bir etkinlikte hazır bulunacak.
Çin Dışişleri Bakanlığı duyuruyu cuma sabahı, yemin töreninden üç gün önce yaptı.
Kasım ayında basında çıkan haberlere göre Trump, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ‘i törene katılmaya davet etmişti.
Bakanlık, “Diyalog ve iletişimi geliştirmek, farklılıkları uygun şekilde yönetmek, karşılıklı yarar sağlayan işbirliğini genişletmek, istikrarlı, sağlıklı ve sürdürülebilir bir Çin-ABD ilişkisini ortaklaşa sürdürmek ve iki ülkenin birbiriyle iyi geçinmesi için doğru yolu bulmak için yeni ABD hükümetiyle birlikte çalışmaya hazırız” dedi.
Pekin’deki Renmin Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü olan Diao Daming, yabancı bir devlet başkanının yemin törenine özel bir elçinin katılmasının Çin’in diplomatik uygulamalarına uygun olduğunu ancak bu kez üst düzey bir liderin gönderilmesinin Çin’in ABD ile ilişkilerin istikrara kavuşturulmasına verdiği önemi yansıttığını söyledi.
South China Morning Post’a konuşan Diao, “Bu Çin’in Çin-ABD ilişkilerinin istikrara kavuşturulmasına verdiği büyük önemi yansıtıyor. İlişkilerin bir sonraki aşaması için iyi bir başlangıç noktası oluşturuyor ve Çin ile ABD arasında daha fazla etkileşime katkıda bulunacak” dedi.
Daha önce Çin mallarına yüzde 60’a varan ek gümrük vergileri uygulama tehdidinde bulunan Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşü öncesinde dünyanın ikinci büyük ekonomisine nasıl yaklaşacağı konusunda spekülasyonlar sürüyor.
Trump bu ay yaptığı açıklamada Xi ile temsilcileri aracılığıyla görüştüğünü ve “muhtemelen çok iyi anlaşacaklarına” inandığını söyledi.
Bu arada Çin de geçtiğimiz haftalarda yeni yönetime yönelik politikasının tonu hakkında bazı işaretler verdi. Aralık ayında Xi “diyaloğu sürdürmek” istediğini söylerken, bir gümrük vergisi ya da teknoloji savaşının “kazananı olmayacağı” uyarısında bulundu.
Çin’in en üst düzey diplomatı Wang Yi de “Çin ve ABD birbirleriyle işbirliği yaptıkları sürece birlikte pek çok büyük iş başarabileceklerini” söyledi.
Pazartesi günü Komünist Parti’nin yayın organı People’s Daily’de yer alan bir yorumda, yeni yönetime açık bir mesaj olarak “her iki ülke ve dünya için sorumlu eylemler” çağrısında bulunuldu ve Çin-ABD işbirliği pastasının “daha da büyütülebileceği” belirtildi.
Bazı gözlemciler daha önce Trump’ın ikinci döneminin ilk 100 gününün Çin yönetiminin Trump’la temas kurması ve gerilimin bir anda tırmanmasını önlemesi için önemli bir fırsat penceresi olabileceğini öne sürmüştü.
Han yabancı devlet törenlerinde Çin’i temsil ediyor
Han son yıllarda bir dizi yabancı devlet töreninde Çin’i temsil etti. Ekim ayında Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto’nun Jakarta’daki yemin törenine Xi’nin özel temsilcisi olarak katıldı ve Kral Charles’ın taç giyme töreninde de hazır bulundu.
Washington’da 1874 yılına kadar uzanan kayıtlar, yabancı devlet başkanları ve diplomatların katılımı yaygın olmasına rağmen, Pekin’in de benimsediği bir uygulama olarak, hiçbir yabancı devlet başkanının ABD başkanlık yemin törenine katılmadığını gösteriyor.
2009 yılında dönemin ABD Büyükelçisi Zhou Wenzhong, Çin hükümetinin temsilcisi olarak Barack Obama’nın yemin törenine katılmıştı. Zhou’nun halefi Cui Tiankai 2021 yılında Joe Biden’ı göreve başlaması dolayısıyla tebrik etmiş ancak törene katılıp katılmadığını belirtmemişti.
Ancak Trump’ın göreve başlama töreni, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei’nin de aralarında bulunduğu konuklarla küresel bir etkinliğe dönüşüyor.
Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar ve Japon mevkidaşı Takeshi Iwaya da törene katılacaklarını teyit ettiler.
Rusya ve Vietnam, 2025 yılı için askeri işbirliği planını Moskova’daki savunma işbirliği toplantısında kabul etti. Ayrıca, iki ülke liderleri, iktisadi, kültürel ve teknolojik alanları kapsayan uzun vadeli işbirliği anlaşmaları imzaladı.
Moskova’da düzenlenen Rusya-Vietnam savunma işbirliği çalışma grubu toplantısında, 2025 yılı için askeri işbirliği planı onaylandı ve uygulanma süreci belirlendi.
Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Askeri kurumlar arası diyaloğun güçlendirilmesi ve her iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında karşılıklı fayda sağlayan bağların artırılması yönünde karşılıklı bir tutum vurgulandı,” ifadeleri yer aldı.
Geçen günlerde Rusya Başbakanı Mihail Mişustin ve Vietnam Başbakanı Pham Minh Chinh, Hanoi’de bir araya gelerek 2030 yılına kadar kapsamlı işbirliği planını içeren bir bildiriyi imzaladı.
Ayrıca, Rusya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Vietnam Bilgi ve İletişim Bakanlığı arasında radyoelektronik sanayi ve dijital teknolojiler alanında bir anlayış memorandumu, kültürel işbirliği programı ve diğer belgeler üzerinde mutabakata varıldı.
AMERİKA1 hafta önce
AMERİKA1 hafta önce
GÖRÜŞ1 hafta önce
DÜNYA BASINI7 gün önce
DÜNYA BASINI2 hafta önce
DİPLOMASİ1 hafta önce
DÜNYA BASINI6 gün önce
GÖRÜŞ2 hafta önce