‘Arjantin’in siyaset kurumunu dümdüz etme’ sözü veren siyasetçi Javier Milei, Pazar günü ezici bir farkla başkanlığı kazanarak yeni bir dönemin sinyalini verdi.
Batı medyasında ‘liberteryen’ olarak tanımlanan, Wall Street Journal’ın aktardığına göre ise kendini ‘anarko-kapitalist’ olarak tanımlayan Milei, ‘müesses nizamın dışından biri’ olarak nitelendirilse de iktisadi ve toplumsal politikalar bakımından aşırı liberalizm ile aşırı muhafazakârlığı bir araya getirmiş görünüyor.
Aralarında yeni başkanın önderlik ettiği Liberteryen Parti’nin de bulunduğu ‘La Libertad Avanza’ (Özgürlük İlerliyor – LLA) ittifakının adayı Milei, iktidar partisinin adayı Sergio Massa’yı %56’ya %44 ile mağlup etti ve 10 Aralık’ta resmen göreve başlayacak. LLA, yeni iktidarda devleti küçültmeyi ve 19 olan bakanlık sayısını 8’e düşürmeyi hedefliyor. Yeni yapıda şu bakanlıklar yer alacak: Ekonomi Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Güvenlik Bakanlığı, Savunma Bakanlığı,
Dış İlişkiler Bakanlığı, Altyapı Bakanlığı ve yeni gündeme gelen İnsan Sermayesi Bakanlığı. Bu yapıda kabinede sağlık ve eğitim temsil edilmeyecek.
Kamu harcamalarını ve vergileri dramatik bir biçimde azaltmayı hedefleyen LLA, işgücü piyasasında reform ve enflasyonla mücadele için Merkez Bankası’nı lağvetmeyi vaat ediyor.
Enflasyonla mücadelede ‘şok terapisi’ hedefleyen Milei, yine enflasyonla mücadelede pesonun tedavülden kaldırılmasını ve tam dolarlaşma öneriyor.
Dolarizasyon fikrinin mimarı ise, 2005’te Arjantin’in kırsal kesimine taşınmadan önce 20 yıldan fazla bir süre Wall Street’te çalışan Emilio Ocampo. Salomon Brothers’da yatırım bankacısı olarak çalışan Ocampo, geçen yıl Buenos Aires kitapçılarında tükenen dolarizasyon üzerine bir kitap kaleme aldı ve o zamandan beri Milei’ye konuyla ilgili danışmanlık yapıyor.
Bu modele göre Arjantin, El Salvador’da Devlet Başkanı Nayib Bukele tarafından kullanılan ‘gönüllülük esasına dayalı’ modeli taklit edecek. Bu modele göre, insanlar her iki para birimini de kullanabilecek ve sermaye hareketleri için mutlak özgürlük sağlanacak.
BRICS, Çin ve Rusya’ya karşı, ABD ve İsrail’den yana
Ağustos ayındaki ön seçim zaferinin ardından Milei, Çin ile ilişkileri donduracağını söylemişti. O dönemde yaptığı açıklamada Milei, ‘Çin’de insanların özgür olmadığını, istediklerini yapamadıklarını ve yaptıklarında da öldürüldüklerini’ iddia etmiş ve “Bir suikastçiyle ticaret yapar mıydınız?” diye sormuştu.
Yeni yönetimde Dışişleri Bakanı olması beklenen Diana Mondino, seçimlerin ardından Sputnik’e yaptığı açıklamada Arjantin’in BRICS’e katılmayacağını söyledi. Mondino, “BRICS’e neden bu kadar ilgi olduğunu bilmiyorum,” diye ekledi.
Mondino ayrıca, Arjantin’in ana ticaret ortakları olmalarına rağmen Çin ve Brezilya ile ortak işbirliklerinin sona ereceğini ama ülkenin Güney Amerika ticaret bloğu Mercosur’da kalmayı planladığını vurguladı.
Milei ayrıca Rusya ile olan savaşında Ukrayna’ya desteğini ifade etmiş ve ABD ile İsrail’i Arjantin’in ‘ana ortakları’ olarak gördüğünü söylemişti. Yeni başkan, ilişkilerinde geri adım atacağı ülkeler arasında Rusya’yı da saymıştı. Nitekim konu hakkındaki görüşleri sorulan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, “Sayın Milei’nin seçim kampanyası sırasında yaptığı bir dizi açıklamayı not ettik, fakat kendisini esas olarak göreve başladıktan sonra yaptığı açıklamalara odaklanacak ve değerlendireceğiz,” açıklamasını yaptı.
