Bu yılın başı itibariyle AB’nin ortak parasal birliği Avro Bölgesine giren Hırvatistan’da ürün fiyatlarındaki artış tüketici gruplarının tepkisini çekti.
Avro Bölgesine girişin üzerinden 48 saat geçmeden, fiyatlara fahiş artışlar yapıldı. Zagreb yönetimi, fiyat artışlarını ‘kalleşçe bir sömürü ve karaktersiz vurgunculuk’ olarak nitelendirdi.
1 Ocak’ta Avro Bölgesine girişle birlikte hükümet fiyat artışlarının olmayacağına garanti vermişti. Buna rağmen Hırvatlar perakende satıcılar ve hizmet sağlayıcılarda fiyat artışlarından şikayet etmeye başladılar.
Hırvat Ekonomi Bakanı Davor Filipović, fiyat artışlarını görüşmek için büyük perakende zincirleri ile acil bir yüz yüze toplantı çağrısı yaptı.
Bakandan ‘utanç listesi’ çağrısı
Yapılan kısa görüşmenin ardından medyaya konuşan bakan, “Perakende zincirleri her ay fiyat artırıyor, ve şimdi, avroya geçişin ardından, fiyatları tekrar artırıyor ve yurttaşları kandırmaya çalışıyor,” dedi.
Daha sonra bir tweet atan Filipović, geniş bir ürün yelpazesinin fiyatları için kara liste ve fiyatların dondurulması gibi bir dizi tedbirin gündemde olduğunu açıkladı.
Filipović’in altını çizdiği ‘kara liste’ uygulaması, fiyat artışlarına giden zincirlerin ismini kamuoyuna açıklayarak bir ’utanç listesi’ yaratmayı hedefliyor.
Bakan, “Hırvat yurttaşları ve hükümet fiyatların düşürülmesini talep ediyor,” dedi.
Hırvatlar rahatsız
Hırvat İşverenler Birliği içerisinde yer alan perakende sektörü ise, bakanın yaptığı tehditlerden ‘nahoş biçimde şaşkına döndüklerini ve şoka uğradıklarını’ söyledi.
Devlet denetleme kurulu, avroya geçişte yasaya 1.738 aykırı işlem tespit etti.
Tüketici örgütlerinden Ana Knežević, geçen yıldan bu yana yükselen fiyatlar nedeniyle ‘öfkeli ve hayal kırıklığına uğramış’ olduklarını söyledi.
Tüketici örgütleri, özellikle kahve ve fırın ürünlerinde fahiş fiyat artışları olduğunu belirtiyorlar. Bunda, fiyatları ‘yuvarlama’ etkili oluyor. Birçok kafe, örneğin bir hafta önce 1,09 avroya tekabül eden kahve fiyatlarını 1,20 veya 1,50 avroya ‘yuvarlamış’ durumda.
Avro Bölgesi faydalı mı?
Hırvatistan da Avrupa’daki enflasyondan nasibini almış durumda. Ekmek fiyatlarının geçen yıla göre reel olarak yüzde 30 arttığı görülürken, petrol, doğalgaz ve buğday fiyatları da bir hayli artmış durumda.
Hırvatistan’da yıllık enflasyon yüzde 13,5 civarında.
Hırvat hükümeti, bugün konuyu görüşmek üzere tekrar toplanacak.
Avro Bölgesine 2009 yılında katılan Slovakya’da medya, bu uygulamayla birlikte her şeyin daha pahalı hale geldiğinden yakınıyordu.
Avro Bölgesine dahil olmayan ülkeler arasında İsveç, Danimarka, Macaristan, Polonya gibi AB üyeleri yer alıyor.
