BAE ve Türkiye: Uzun soluklu işbirliği ve koordinasyon ilişkisi

Abdulla Alkindi
Anketler Bölüm Başkanı, Trends Research & Advisory

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki ilişkiler, işbirliğinin birçok alanda artmasıyla birlikte yeni zirvelere ulaşmıştır. Bu hızlı ve geniş kapsamlı ilerleme, her iki tarafın da uzun süredir devam eden ikili bağlarımızı derinleştirme yönündeki güçlü iradesini yansıtmaktadır.

Daha yakın işbirliğine yönelik ortak arzu, yatırımlar ve altyapıdan ticaret ve turizme, kültürden sürdürülebilir enerjiye, çevreye ve teknolojiye kadar birçok alanda somut sonuçlar vermeye başlamıştır. Düzenli üst düzey diyaloglar ve kurumsal etkileşimin artmasıyla birlikte, yapıcı ve karşılıklı fayda sağlayan işbirliği yolları ile halklar arası bağlar hızla genişlemektedir.

Ekonomik alanda, son gelişmeler ikili ticarette dikkate değer bir artışa yol açmıştır. 2023 yılında imzalanan Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması (CEPA), ülkelerimiz için ekonomik büyüme ve işbirliğinde yeni bir dönemin habercisi olan önemli bir adım olmuştur. CEPA, sadece ticaret, yatırım ve istihdam yaratmayı teşvik eden bir araç değil; aynı zamanda ortak çıkarlar, uzun vadeli vizyon ve ekonomik dayanıklılık temelinde gerçek bir kalkınma ortaklığı kurmaktadır.

Ortaklığımız ayrıca daha derin bir anlayışı da yansıtmaktadır: bölgesel güvenliğin geleceği kapsayıcı çok taraflılıkta ve barış, refah ve siyasi istikrara yönelik sürdürülebilir bağlılıkta yatmaktadır. Gelişmiş ikili işbirliğinin yalnızca ulusal çıkarlarımıza hizmet etmeyeceğine, aynı zamanda Orta Doğu ve Afrika halkları için daha geniş fırsatlar yaratacağına da güçlü bir şekilde inanıyoruz.

Bu bağlamda, işbirliğimiz Afrika genelini de kapsamaktadır. Bu çabalar, her iki ülkenin de kıta genelindeki zorlukların üstesinden gelme konusundaki kararlılığını vurgulamaktadır. Endişe verici alanlardan biri, Sudan’da devam eden çatışmadır. Bu bağlamda, BAE, Türkiye’nin oradaki mevcut krizi çözmeye yönelik diplomatik çabalarını memnuniyetle karşılamaktadır; bu çabalar BAE için de bir önceliktir. BAE, bu çabaların Türkiye’nin bölgesel barış ve istikrarı teşvik etme konusundaki sarsılmaz bağlılığını ve uluslararası ilişkilerin güçlendirilmesine katkı sağlama isteğini yansıttığını vurgulamaktadır. BAE, Türkiye’nin çabalarıyla ve Sudan’daki çatışmayı sona erdirmeye ve krize kapsamlı bir çözüm bulmaya yönelik tüm diplomatik girişimlerle işbirliği yapmaya ve koordinasyona tamamen hazırdır.

Sudan’daki yıkıcı savaş üçüncü yılına girerken, insani kriz hayal edilemeyecek boyutlara ulaşmıştır. 30 milyondan fazla insan acil yardıma ihtiyaç duymaktadır. Kıtlık kapıdadır. Siviller hedef alınmakta ve insani yardımlar kasıtlı olarak engellenmektedir.

BAE, bu duruma aciliyetle ve kararlılıkla yanıt vermiş; Sudan ve komşu ülkelere 600 milyon ABD dolarından fazla insani yardım sağlamıştır. Derhal ateşkes çağrısında bulunmuş, engelsiz insani erişim talep etmiş ve savaşan taraflara yönelik diplomatik baskının artırılması için uluslararası toplumu harekete geçmeye çağırmıştır. Uluslararası toplum, sivil liderliğinde bir hükümete giden siyasi süreci teşvik etmeli ve nihayetinde Sudan halkı için kalıcı barış ve istikrar getirmelidir.

Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) ve Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) tarafından işlenen zulümler savunulamazdır. BAE, aç bırakma taktikleri, kimyasal silah kullanıldığına dair iddialar ve sivillere yönelik ayrım gözetmeyen saldırılar dahil tüm bu eylemleri kınamaktadır. Birleşmiş Milletler Sudan Uzmanlar Paneli, bu suçları — hava saldırıları, sivil hedeflere saldırılar, çatışma kaynaklı cinsel şiddet ve insani yardımın silah olarak kullanılması dahil — ortaya koymuştur.

BAE, Sudan halkının çektiği acıları hafifletme ve çatışmaya barışçıl bir çözüm bulunmasına yönelik çabaları destekleme konusundaki kararlılığını sürdürmektedir. Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) tarafından yakın zamanda yapılan suçlamalar, Birleşmiş Milletler’in son raporunda yer alan bulgularla desteklenmemektedir; BAE, uluslararası toplumla şeffaf bir şekilde etkileşimde bulunmaya devam etmekte, her türlü endişeyi ele alma ve insani ilkeler ile bölgesel istikrara olan bağlılığını yeniden teyit etme konusundaki kararlılığını sürdürmektedir.

Bu ruhla, BAE yapıcı uluslararası angajman yaklaşımını sürdürmektedir. Türkiye Cumhuriyeti ile olan yakın ortaklığı, küresel zorlukların işbirliği, karşılıklı saygı ve insan onuru, barış ve sürdürülebilir kalkınmaya olan bağlılıkla ele alınması yönündeki ortak vizyonu yansıtmaktadır. Bu kalıcı işbirliği, bölgesel ve küresel istikrarın sağlanmasında stratejik ortaklıkların daha geniş değerini vurgulamaktadır.