Azerbaycan, sınır komşusu İran’la yaşanan gerginliğin gölgesinde İsrail Cumhurbaşkanı’nı ağırladı. Isaac Herzog, Bakü’de Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’le bir araya geldi.
Aliyev, Herzog’u resmi törenle karşıladı. Törenin ardından Aliyev ve Herzog önce baş başa sonra heyetlerin katılımıyla görüşme yaptı. Görüşmeler kapsamında iki ülkenin sağlık bakanlıkları arasında sağlık ve tıp bilimi alanında 2023-2028 işbirliği planı imzalandı.
Aliyev, heyetler arası toplantıda Herzog’un ziyaretinin Azerbaycan ile İsrail arasındaki ilişkilerin gelişmesine büyük ivme kazandıracağını anlattı. Herzog’un ziyareti sonrasında iki ülke ilişkilerinde olumlu dinamiğe şahit olacaklarını belirten Aliyev, “Ticaret, enerji, güvenlik gibi farklı alanlarda birçok çalışma yapmış olmamıza rağmen yine de büyük potansiyele sahip olduğumuza kesinlikle eminim. Yapılacak çok şey var. Azerbaycan ziyaretinizi tarihi bir ziyaret olarak değerlendiriyoruz” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Herzog da Azerbaycan’da bulunmaktan onur ve memnuniyet duyduğunu söyledi. Azerbaycan’a açık yüreklilikle ve iki halk arasındaki büyük dostlukla geldiklerini belirten Herzog, “Bu millet sizin merhum babanızı yetiştirdi. Siz de onun yolundan giderek muhteşem bir ülke yaratmışsınız ve bu ülke bugün birçok konunun merkezi haline gelmiştir” değerlendirmesini yaptı. Herzog, iki ülke arasındaki ortaklığın müzakere ettikleri birçok konunun temelini oluşturduğunu ifade ederek, şunları kaydetti: “Bunun uluslarımıza birçok düzeyde mesaj niteliği taşıdığını düşünüyorum. Her şeyden önce bu, Yahudi ve Müslümanların birlikte barışa doğru adım atmaları, açık diyaloğa girmeleri ve dünyanın iyiliği için birlikte çalışmaları halinde büyük işler başarabileceklerinin mesajıdır. İkincisi, ilişkilerimiz stratejik ilişkileridir çünkü, biz barış, refah ve kalkınma açısından tüm bölgeyi etkiliyoruz. Bunun için çok teşekkür ediyorum. Sizi İsrail’de ağırlamayı sabırsızlıkla bekliyorum.”
İran masada olacak
İsrail Cumhurbaşkanı açıklamasında İran’a dikkat çekti: “Azerbaycan’ın ticari ilişkiler ve tarihi Yahudi cemaati de dahil olmak üzere tarihi bağların ötesinde İran’ın komşusu olduğunu hatırlamamız gerekiyor. İran, bölgede İsrail karşıtı faaliyetler yürüten ve ilişkilerimize engel olmaya çalışan istikrarsız bir faktör. Bölgede barış ve güvenliğin sağlanması için bu konuyu mutlaka görüşeceğim.”
İsrail’in 1992’den beri Bakü’de elçiliği bulunmasına rağmen Azerbaycan ilk kez bu yıl Ocak ayında Tel Aviv’e büyükelçi atamıştı. İsrail’in petrol ithalatının yüzde 40’ı Azerbaycan tarafından karşılanıyor. Azerbaycan-İsrail ilişkilerinin Bakü’nün sınır komşusu İran ile yaşadığı gerginliğe paralel gelişmesi dikkat çekiyor. Bakü-Tahran gerilimi ise Karabağ Savaşı’nın Azerbaycan’ın zaferiyle sonuçlanmasından beri artarak devam ediyor. Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliği’ne 27 Ocak’ta gerçekleştirilen silahlı saldırının ardından Azerbaycan hükümeti, 29 Ocak’ta büyükelçilik personelini İran’dan çekme kararı almış, 6 Nisan’da ise İran’ın Bakü Büyükelçiliği’nde görev yapan 4 diplomatı istenmeyen kişi ilan edip ülkeyi terk etmelerini istemişti. Bir gün sonra İran yönetimi de Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliği ve Tebriz Konsolosluğu’nda görev yapan Azerbaycanlı 4 diplomatı sınır dışı etmişti.