ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken salı günü yaptığı açıklamada, Joe Biden yönetiminin, savcının üst düzey İsrail ve Hamas yetkilileri için tutuklama emri istediğini açıklamasının ardından Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) karşı olası yaptırımlar konusunda Kongre ile birlikte çalışacağını söyledi.
Kongre’deki Cumhuriyetçiler mahkemeye kararının bedelini ödetecek bir yasa tasarısı sunmayı planladıklarının sinyalini verdiler ve Gazze savaşı konusunda Demokratlarla aralarındaki ayrılıkları ortaya koyabilecek bir tasarıyı oylamaya sunmaları bekleniyor.
Senato Dış İlişkiler Komitesinin en üst düzey Cumhuriyetçi üyesi Jim Risch, dünkü oturumda Blinken’a, “UCM’nin bağımsız ve meşru bir demokratik yargı sistemine sahip ülkelerin işlerine burnunu sokmasına” karşı çıkacak bir yasayı destekleyip desteklemeyeceğini sordu.
Risch, kendisinin ve diğer üyelerin mahkemenin “ters” olarak nitelendirdiği eylemlerini ele alacak bir yasa üzerinde çalıştıklarını söyledi.
Cumhuriyetçiler ile Demokratlar Kongre’de yaptırım için çalışacak
Blinken’in UCM konusunda partiler üstü işbirliğine açık olması, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama emri çıkarılması talebinin Washington’da yarattığı öfkenin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Blinken komiteye, “Şeytan ayrıntıda gizlidir” derken, Biden yönetiminin Cumhuriyetçilerin önerilerini değerlendireceğini ve “oradan devam edeceğini” söyledi.
Blinken, “Uygun bir yanıt bulmak için sizinle iki partili bir temelde çalışmak istiyoruz,” dedi.
Donald Trump yönetimi 2020 yılında, ABD’nin Afganistan’da işlediği iddia edilen savaş suçlarını soruşturma çabalarına tepki olarak UCM’nin üst düzey yetkililerine yaptırım uygulamıştı. Yaptırımlar 2021 yılında Biden yönetimi tarafından kaldırıldı fakat o dönemde Beyaz Saray mahkemenin Afganistan ve Filistin topraklarıyla ilgili eylemlerine karşı olduğunu söyledi.
Blinken: UCM kararı hesaplarımızı değiştirdi
Biden yönetiminin yaptırımları “Afganistan’da görev yapan üyelerimizi korumanın en iyi yolunu bulmak için” kaldırdığını söyleyen Blinken, UCM’nin tutuklama emri başvurusunun hesaplarını değiştirdiğini de sözlerine ekledi.
Blinken komiteye, “Dün yaşananlar göz önüne alındığında, son derece yanlış bir kararla başa çıkmak için atılması gereken uygun adımlara bakmamız gerektiğini düşünüyorum,” diyerek yaptırımlara geri dönme sinyali verdi.
Cumhuriyetçiler kime ya da neye yaptırım uygulayacaklarını belirtmediler fakat ABD’li yetkililer önlemlerin savcı Karim Khan ve soruşturmaya dahil olan diğer kişileri hedef almasını bekliyor.
Yaptırımlar, ABD’nin Afganistan’da işlediği iddia edilen savaş suçlarına ilişkin soruşturmaları nedeniyle Trump yönetimi tarafından UCM’nin o dönemki başsavcısı Fatou Bensouda ve mahkemenin yargı yetkisi başkanı Phakiso Mochochoko’ya uygulananlara benzer olabilir. Yaptırımlar bu kişilerin Amerika’daki mal varlıklarını dondurdu ve ABD’ye seyahatlerini yasakladı. Biden yönetimi ne tür yaptırımları destekleyeceğini henüz belirtmedi.
Beyaz Saray Basın Sekreteri Karine-Jean Pierre salı günü yaptığı açıklamada yönetimin “. . sonraki adımlar konusunda Hill [ABD Kongresi] ile görüşmeler yapıyor,” dedi.
Graham, Demokrat lideri UCM kararını eleştirdiği için övdü
Cumhuriyetçiler mahkemeyi kınama niyetinde birleştiklerinin sinyalini verdiler. Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson’ın bu hafta içinde yaptırımlar konusunda bir oylama yapması bekleniyor.
Fakat Demokratların görüşü daha az net. Senato Çoğunluk lideri Chuck Schumer ve Temsilciler Meclisi Azınlık lideri Hakeem Jeffries’in de aralarında bulunduğu Demokrat liderler mahkemeyi eleştirirken, yaptırımları destekleyip desteklemeyeceklerini henüz söylemediler.
Vermont Senatörü Bernie Sanders gibi “ilericiler” UCM’yi ve eylemlerini desteklediklerini söylediler.
Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, Schumer’in UCM’nin yakalama emri başvurusuna verdiği yanıtı övdü ve onu “güçlü sözleri güçlü eylemlerle takip etmeye” çağırdı.
Graham, “Senatonun iki partili bir şekilde UCM’ye karşı –sadece İsrail’i desteklemek için değil, aynı zamanda Amerikan personeline karşı gelecekteki herhangi bir eylemi caydırmak için– sakatlayıcı yaptırımlar getirmesi zorunludur,” dedi.
