Binlerce Çinli mühendis ve teknisyenin Hindistan vizesi almakta zorlanması, süreçteki bir darboğazı ve Hindistan’ın büyük bir “Çin artı bir” üretim ülkesi olma çabasındaki potansiyel bir engeli vurguluyor.
Hindistan Hücresel ve Elektronik Derneği Başkanı Pankaj Mohindroo, “Elektronik endüstrisinin gelişimi için kritik öneme sahip becerilerin akışı durdu” dedi. Binlerce Çin vatandaşının iş ve çalışma vizesi başvurularının son iki ila üç yıl içinde reddedildiğini ve birçoğunun da “reddedilme korkusu” nedeniyle başvuruda bulunmadığını söyledi.
Hindistan 2020 yılında, Covid-19 salgını ve Himalayalar’da en az 24 Hint ve Çin askerinin ölümüne neden olan ölümcül sınır çatışmalarının arka planında, Çin iş dünyasına yönelik Asya’nın en katı kısıtlamalarından bazılarını uygulamaya koydu.
Hindistan’da vize işlemlerini denetleyen dışişleri ve içişleri bakanlıkları, bildirilen yığılma ile ilgili yorum taleplerine yanıt vermedi.
Ülke, tedarik zincirlerini ve satışlarını Çin’den uzaklaştırmak isteyen elektronik gibi sektörlerdeki bazı çok uluslu şirketleri kendine çekmeyi başardı; Apple ve tedarikçisi Foxconn, üretim kapasitelerini güney Hindistan’da inşa ediyor.
Hindistan merkezli küresel üreticiler birçok durumda tesislerinin kurulmasına ya da işletilmesine yardımcı olmaları için Çinli mühendislere ve teknisyenlere güveniyor ancak bu şirketler Hindistan’ın Pekin’e karşı uyguladığı katı politikalarla ters düşmüş durumda.
Mohindroo Financial Times’a verdiği demeçte, “Mevcut süreç sancılı, belirsizlik yaratıyor ve ölçeği ve katma değeri artırma arzularımızı engelliyor,” dedi.
“ABD’de yıllardır bu şirketlerde görev yapan Çin vatandaşları bile zorluklarla karşılaşıyor, çoğunlukla da reddediliyorlar” dedi. “Bu durum sadece Çinli şirketlere zarar vermiyor, aynı zamanda Hindistan’da yeteneklerini geliştiren Amerikan, İngiliz, Tayvanlı, Japon ve Hintli şirketlere de zarar veriyor” değerlendirmesini yaptı.
Narendra Modi on yıllık iktidarı boyunca istihdam yaratmak ve ihracatı teşvik etmek amacıyla “Make in India” üretim hamlesini destekledi. Bu hamle, küresel şirketlerin Hindistan ve Vietnam gibi ülkelerde Çin’e alternatif fabrika sahaları arayışıyla da örtüştü.
Ancak Hintli endüstri ve hükümet yetkililerine göre, Hindistan’ın Çin’in doğrudan yabancı yatırımlarını ve vatandaşlarına verdiği vizeleri incelemesi bazı durumlarda bu değişimi yavaşlattı.
Modi yönetimi dört yıl önce “Basın Notu No 3” olarak adlandırılan ve Hindistan’ın kara sınırını paylaştığı ülkelerdeki şirketlerin DYY’leri için merkezi hükümetin onayını gerektiren bir düzenleme getirdi.
O dönemde Yeni Delhi bu kuralın amacının “Hint şirketlerinin fırsatçı devralma/satın almalarını engellemek” olduğunu söylemişti. Önlem Çin’e özel bir atıfta bulunmasa da, Hindistan’da yaygın olarak öncelikle Çinli şirketleri hedef aldığı düşünülüyor.
Hindistan hükümet yetkililerine göre, elektrikli araç üreticisi BYD ve Apple tedarikçisi Luxshare, alt kıtada genişleme izni alamayan Çin anakara şirketleri arasında yer alıyor.
Mohindroo, ICEA’nın Çinli yatırımcıların yüzde 49’a kadar hisseye sahip olduğu şirketler için “otomatik” hükümet onayını savunduğunu söyledi.
Çin, 2023-24 yıllarında Hindistan’ın en büyük ticaret ortağı olarak ABD’yi geride bıraktı, ancak ikili diplomatik ilişkiler çözülemeyen sınır anlaşmazlığı nedeniyle soğuk kalmaya olmaya devam ediyor.
Bununla birlikte Hindistan, Modi hükümetinin üretim bağlantılı teşvik programı – üretimi teşvik etmek için ayrılan milyarlarca dolar değerindeki sübvansiyonlar – kapsamına giren projeler için bazı Çin vatandaşlarına vizeleri hızlandırdı.
Hindistan, hükümet programının bir parçası olarak teknoloji ve elektronik dahil olmak üzere stratejik sektörlere yatırımı teşvik etmeye çalışıyor.
Bazı Çinli şirketler ortak girişimler kurarak Hindistan’daki varlıklarını artırdı. Örneğin SAIC Motor, mart ayında çelik üreticisi JSW ile dünyanın en büyük üçüncü otomobil pazarında MG markalı elektrikli araçlar üretmek ve satmak için 1,5 milyar dolarlık bir ortaklık kurduğunu duyurdu.
