AB dış politika şefi Josep Borrell, Kuzey Afrika’da artan Rus ve Türk etkisinin AB’nin bölgedeki “Akdeniz düzenini” sekteye uğrattığını söyledi.
euobserver’da yer alan habere göre Borrell, “Afrika’da olup bitenler konusunda endişelenmeliyiz. Brüksel’e ilk geldiğimde Fransızlar ve İtalyanlar Libya’daydı. Her zaman uyum içinde değillerdi ama oradaydılar. Bugün ise Libya’da hiç Avrupalı kalmadı, sadece Türkler ve Ruslar var,” dedi.
Pazar günü (25 Ağustos) Santander’de düzenlenen “Quo Vadis Europa” (“Avrupa Nereye”) konferansında konuşan Borrell, “Libya kıyılarındaki üsler artık Avrupalılara ait değil; bunlar Türkiye ve Rusya’ya ait. Bu bizim öngördüğümüz Akdeniz düzeni değil,” diye konuştu.
AB’nin baş diplomatı olarak beş yıllık görev süresi önümüzdeki haftalarda sona erecek olan Borrell, bloğun Sahel’deki askeri misyonlarının çöküşünü de içeren AB’nin Afrika’da azalan diplomatik etkisini eleştiriyordu.
Eski İspanya Dışişleri Bakanı olan Borrell’in yerine Estonya’nın eski başbakanı Kaja Kallas atanacak.
Borrell’in eleştirilerine rağmen İtalya hâlâ Libya’nın başlıca ticaret ortağı konumunda. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Libya Geçici Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya’nın eski lideri Muammer Kaddafi ile 2008 yılında imzalanan ve diğer projelerin yanı sıra İtalya’nın Tunus’tan Mısır sınırına kadar uzanan bir sahil otoyolunun inşası için ödeme yapmasını öngören Dostluk Anlaşması’nın yeniden canlandırılması konusunda anlaştı.
AB, Kuzey Afrika’ya bir süredir “göç” merceğinden bakıyor. Brüksel Mısır, Tunus ve Moritanya ile bir dizi “göçmen kontrolü” anlaşması yaparak, göçmenlerin Akdeniz’den AB’ye geçmeye çalışmasını önlemek için daha güçlü sınır kontrolleri karşılığında bütçe desteği ve yatırım teklif etti.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB’nin Kuzey Afrikalı komşularıyla ilişkilere öncelik vermek amacıyla Akdeniz’den sorumlu bir Komisyon Üyesi atama sözü verdi.
Buna göre yeni ofis, “değerlerimize ve ilkelerimize saygı göstererek yatırım ve ortaklıklar, ekonomik istikrar, istihdam yaratma, enerji, güvenlik, göç ve diğer karşılıklı çıkar alanlarına odaklanma” yetkisine sahip olacak.
