Suudi Arabistan Savunma Bakanı Halid bin Selman, Londra’da mevkidaşı Ben Wallace ile bir araya geldi. Görüşmenin sonucunda Britanya ile Suudi Arabistan arasında geniş kapsamlı bir askeri işbirliği planı imzalandı.
Suudi Arabistan’ı “en önemli ortaklarımızdan biri” olarak nitelendiren Wallace, karşılıklı ve bölgesel güvenliği güçlendirmek için iki ülke arasındaki savunma ortaklığını zenginleştireceklerini söyledi.
İmza töreninde Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı Feyyaz el-Ruvaili ile İngiliz mevkidaşı Michael Wigston da katıldı.
İmzalanan işbirliği planı kapsamında savunma ve güvenlik işbirliğinin yanı sıra, düzenli diyalog ve danışmanlık, eğitim ve yetiştirme ve kapasite inşa etme birlikteliği de sağlanacak.
Saudi Gazetta’nın aktardığına göre, anlaşma kapsamında Suudi Arabistan Savunma Bakanlığı’nın kapasitesini geliştirme ve Suudi Arabistan’ın askeri sanayisini yerelleştirme hedefleri de yer alıyor.
Bakandan Britanya’nın en önemli savunma sanayisi şirketine ziyaret
Halid bin Selman daha sonra İngilizlerin ünlü savunma sanayisi şirketi BAE Systems’ı ziyaret etti.
Halid’in ziyaretine Britanya Genelkurmay Başkanı Mike Wigston ile BAE Systems CEO’su Charles Woodburn de eşlik etti.
Ziyarette BAE Systems’ın ürettiği Typhoon savaş uçağına da binen Halid bin Selman’a, uçağın özellikleri hakkında bilgi verildi. BAE Systems, Suudi Arabistan ile devam eden ortaklığı nasıl geliştireceklerinin yollarına ilişkin de plan ve stratejilerini paylaştı.
BAE Systems ile Suudi Silahlı Kuvvetleri arasındaki ortaklık 50 seneyi devirmiş durumda. Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın “Vizyon 2030” stratejisi kapsamında sanayiyi yerelleştirme hedefine BAE Systems tarafından da katkı sunuluyor ve bu kapsamda Suudi Arabistan’ın ilk jet eğitim uçağının bazı parçaları bu ülkede imal ediliyor.
Suudi Arabistan, 2007’de milyarlarca dolarlık bir anlaşma ile 72 Eurofighter Typhoon savaş uçağını satın almıştı. İddiaya göre 2018 yılında dönemin savunma bakanı Muhammed bin Selman 48 yeni Typhoon satın alınmasına ön ayak olmuştu.
Ay başında Suudi Savunma Bakanlığı, İspanya merkezli Navantia şirketiyle savaş gemileri yapımı konusunda anlaşmaya varmıştı.
Britanya-Suudi Arabistan ilişkileri gelişerek sürüyor
Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı James Cleverly, Suudi yayın organı El Arabiya’ya geçen ay verdiği mülakatta iki ülkenin “güçlü ikili ilişkilere sahip olduğunu” söylemişti.
Cleverly, iki ülkenin bölgesel güvenlik, yeşil enerji üretimi, küresel çevre koruma ve enerji güvenliği gibi başlıklarda ortak bir çalışma yürüttüklerini belirtmişti.
Aynı Cleverly, bu haftanın başında “Diktatörlerin bizden korkmalarını istiyoruz,” da dedi. Bununla birlikte aynı Cleverly, kendi bakanlığında yardımcı olarak çalışan Muhafazakâr Parti milletvekili David Rutley’in Suudi Arabistan hakkında ettiği sözleri geri almak için büyük çaba sarf etti.
Rutley, parlamentoda yaptığı bir konuşmada, Suudi Arabistan’da ölüm cezasına çarptırılan Ürdünlü Hüseyin Ebu el-Heyr’e yetkililer tarafından “nefret uyandırıcı bir işkence” yapıldığını söyledi.
Ama daha sonra, Rutley parlamento kayıtlarında düzeltme yapılmasını istedi ve sözleri kayıtlarda “işkence iddiası” olarak değiştirildi.
The Telegraph, “düzeltme” işleminin Suudi yetkililerden gelen şikayet sonucunda yapıldığı sonucuna vardı. Hükümet kaynakları ise düzeltmenin Rutley’in kendisinden geldiğini ileri sürüyor.
Britanya, Suudilerle ilişkileri savunuyor
Suudi Arabistan ile yakın ilişkiler ve ülkedeki idamlar nedeniyle eleştiriler alan James Cleverly, “insan hakları” konusundaki farklılıklarına rağmen ikili ilişkilerin önemli olduğunu söyledi.
Sky News’e konuşan Dışişleri Bakanı, “Suudilerle devam eden ikili ilişkilerimizi sürdürmemiz son derece önemli. Bunlardan bazıları ticaretle ilgili ama aynı zamanda güvenlik ve terörle mücadele işleri de var,” dedi.
Dışişleri Bakanlığı’nın geçen hafta yayınladığı yıllık insan hakları raporunda, İngiliz yetkililer Suudi Arabistan’da “değişim için gerçek bir istek” olduğu öne sürüldü. Bu “değişim isteği”ne insan hakları ihlalleri, yargı reformu, kadın hakları ve idam cezası da dahil.
