Prens Andrew ile iş bağlantıları olan ve İngiliz siyaset ve iş dünyasının önde gelen isimlerinden oluşan bir ağa erişimi olduğu iddia edilen Çinli bir casus, ulusal güvenlik gerekçesiyle Birleşik Krallık’tan çıkarıldı.
Financial Times’ın (FT) aktardığına göre perşembe günü yapılan bir duruşmada, İngiliz iç istihbarat örgütü MI5’ın, Birleşik Cephe Çalışma Departmanı (UFWD) için çalışan ve Çin Komünist Partisi üyesi olduğu öne sürülen 50 yaşındaki Çin vatandaşının Büyük Britanya’ya girişinin yasaklanması yönünde İçişleri Bakanlığı kararı onandı.
UFWD’nin Çin devleti adına istihbarat topladığı öne sürülüyor. Birleşik Krallık Güvenlik Servisi tarafından Kasım 2021’de terörle mücadele yasaları uyarınca sınırda durdurulduktan sonra adamın telefonundan indirilen veriler, Kraliçe Elizabeth’in ikinci oğlunun yanı sıra Birleşik Krallık’taki güçlü figürlerle yakın ilişkilerini ortaya çıkardı.
Özel Göçmenlik Temyiz Komisyonunun kararında, “Başvuru Sahibi, ÇKP (UFWD dahil) veya Çin Devleti tarafından siyasi müdahale amacıyla kullanılabilecek önde gelen Birleşik Krallık şahsiyetleri ve üst düzey Çinli yetkililerle ilişkiler kurabilecek bir konumdaydı,” denildi.
Komisyon, Prens Andrew’un kıdemli danışmanı Dominic Hampshire tarafından telefonla gönderilen bir mektubun, başvuru sahibinin Çin’deki potansiyel ortaklar ve yatırımcılarla yaptığı görüşmelerde York Dükü adına hareket ettiğini gösterdiğini de ekledi.
Kararda, “Bu durumun, Başvuru Sahibinin üst düzey Çinli yetkililer ile Birleşik Krallık’ın önde gelen isimleri arasında Çin Devleti tarafından siyasi müdahale amacıyla kullanılabilecek ilişkiler kurabilecek bir konumda olduğunu gösterdiği değerlendirilmiştir,” denildi.
Söz konusu kişi, Birleşik Krallık-Çin ticari ilişkilerini desteklemeye adanmış Londra merkezli bir kuruluş olan 48 Group Club’ın da onursal üyesiydi. Üyeleri arasında eski başbakan Sir Tony Blair ve eski başbakan yardımcısı Lord Michael Heseltine’in yanı sıra devlet memurları, işletme yöneticileri ve diplomatlar da bulunuyor.
İşadamı Çin Komünist Partisi ile bağlantısı olduğunu ya da UFWD’den talimat aldığını reddetti. Şirketinin Çinli yatırımcılara Britanya pazarında yardımcı olduğunu ve McLaren Automotive’in Çin pazarına araç getirmesine yardımcı olduğunu söyledi.
Fakat kararda, “UFWD bağlantılarını Birleşik Krallık’taki bağlantılarına tam olarak açıklamış olma ihtimalinin düşük olduğu, bunun da faaliyetlerinde ‘aldatıcı bir unsur’ olduğunu gösterdiği” belirtildi.
Prens Andrew, Amerikalı finansçı ve çocuklara cinsel istismar suçlusu Jeffrey Epstein ile olan dostluğunun bir sonucu olarak ve Epstein’ın insan ticareti yaptığı iddia edilen kadınlardan biriyle mahkeme dışı bir anlaşmaya varmasının ardından 2019 yılında kraliyet görevlerini bırakmak zorunda kalmıştı.
Ağustos 2021 tarihli ve Çinli işadamının telefonunda bulunan “dük için konuşma noktaları” başlıklı bir belge, Prens Andrew’un “çaresiz bir durumda olduğunu ve her şeye tutunacağını” öne sürüyordu.
Notta, “Para hakkında konuşursa: ‘işler iyi gidiyor, Dominic ile görüşüyorum, o takip edecek’. Anlaşmaların ne zaman gerçekleşeceğini sorarsa: ‘iyi ilerleme kaydediyoruz’; hemen değil ama çok uzak olmayan bir gelecekte. Az söz verip çok iş yapmak daha iyidir,” yazdığı öne sürülüyor.
Birleşik Krallık güvenlik kurumları “Çin casusluğu tehdidi” konusunda bir süredir diken üstünde. MI5 Başkanı Ken McCallum, 2022 yılında Pekin’in casusluk teşkilatlarının İngiliz kamuoyunda tanınan kişileri etkilemek için “uzun bir oyun” oynadıklarını ileri sürmüştü.
Bunu “oyunun kurallarını değiştiren stratejik bir meydan okuma” olarak nitelendiren McCallum, Çin devletinin “etki satın almak ve uygulamak için sabırlı, iyi finanse edilmiş, aldatıcı kampanyalar düzenlediğini” savunmuştu.
