Çekya Dışişleri Bakanı Jan Lipavský hafta sonu gazetecilere verdiği demeçte, Avrupa Birliği’nin Ukrayna’ya zamanında yeterli mühimmat tedarik edemediğini ve en mantıklı çözümün AB fonlarını yurtdışından mühimmat satın almak için kullanmak olduğunu söyledi.
AB Baş Diplomatı Josep Borrell çarşamba günü yaptığı açıklamada, AB’nin tüm çabalarına rağmen, Ukrayna’ya yalnızca 524.000 merminin teslim edileceğini söyledi. Bu nedenle Çekya, bir yaklaşım değişikliği ve AB tarafından finanse edilen alımların yabancı üretime genişletilmesi çağrısında bulunuyor.
Lipavský, “Çekya olarak Brüksel’de sesimizi yükselttik çünkü sonucu önemsiyoruz. Ukrayna’nın Rus saldırganlığına karşı kendini savunmak için yeterli mühimmata sahip olmasını önemsiyoruz,” dedi.
Diplomatik kaynaklar Euractiv’e verdiği demeçte, Çekya’nın geçen perşembe günkü Avrupa Konseyi’nde yurtdışından mühimmat satın alma olasılığını gündeme getirdiğini doğruladı.
Lipavský, “Ne kadar başarılı olduğumuzu göreceğiz, ancak bana şu çok mantıklı geliyor ki, eğer bir şey yurt dışından satın alınabiliyorsa, bunun Avrupa parasıyla da satın alınması gerekiyor,” diye ekledi.
Fakat bazı ülkeler, özellikle de Fransa, AB parasıyla yabancı mühimmat satın alma konusunda temkinli davranıyor. Bununla birlikte Paris şimdi başka kanallardan Ukrayna’ya mühimmat tedarikini artırmaya çalışıyor. Ocak ayı ortalarında Fransa ve ABD, Ukrayna için yeterli topçu silahı ve mühimmat sağlamak amacıyla ‘Topçu Koalisyonu’nu başlatmıştı.
Almanya’nın muhalefeti gecikme riskini artırıyor
Ayrıca Financial Times’ın (FT) haberine göre yetkililer, Almanya’nın bir AB askeri destek fonunun önerilen revizyonuna karşı çıkmasının, Ukrayna’ya silah teslimatlarını geciktirme riski taşıdığı konusunda uyardı.
Avrupa Barış Fonu (EPF), paylaşılan AB bütçesinin dışında kurulan 12 milyar avroluk bir fon ve ekonomilerinin büyüklüğüne bağlı olarak üye devletlerin katkılarına dayanıyor.
EPF, savaşın başlamasından bu yana yaklaşık iki yıl içinde Ukrayna’ya gönderdikleri silahlar için yapılan ödemelerden sonra tükendi.
EPF’nin, sermayenin silah sevkiyatları için kısmen geri ödenebilmesi için ek finansmana ihtiyacı var, fakat ülkeler Ukrayna’nın ihtiyaçlarına daha iyi uyacak ve Avrupa’nın silah endüstrisinin bunları karşılamasına yardımcı olacak şekilde fonda nasıl reform yapılacağını tartışırken önerilen 5 milyar avroluk bir enjeksiyon bekletiliyor.
Müzakerelere katılan bir AB yetkilisi, “Brüksel ‘önce öde, sonra geri ödeme al’ diyor,” dedi. Fakat geri ödeme modelinden uzaklaşmayı tercih eden Almanya ve diğer ülkeler buna ihtiyaç duymamaları gerektiğini savunuyorlar.
