Çekya ve Danimarka’nın başını çektiği bir grup AB ülkesi, Avrupa Komisyonu’na, AB’ye ulaşmaya çalışan göçmenlerin, birliğin kıyılarına ulaşmadan önce seçilmiş üçüncü ülkelere transfer edilmesini talep eden bir mektup hazırlıyor.
Euractiv’in aktardığına göre mektup taslağı Çek gazeteleri tarafından ele geçirildi. Mektuba göre imzacılar, AB üyesi olmayan ülkelerle, AB üyesi ülkelerin denizde yakalanan göçmenleri gönderebileceği anlaşmalar yapılması çağrısında bulunuyor. Hospodářské noviny’in haberine göre mektupta, “Orada onlar için kalıcı bir çözüm bulunabilir,” deniyor.
Mektupta ayrıca, plana göre gerekli belgeleri olmadan Avrupa’ya giden göçmenlerin AB kıyılarına bile ulaşamayacakları belirtiliyor.
Planda ayrıca, halihazırda bir AB ülkesinde bulunan fakat orada sığınma hakkı tanınmayanların transfer edilmesi öngörülüyor; bu tür göçmenlerin AB dışındaki bir ülkeye götürülebileceği ve sınır dışı edilene kadar orada kalabilecekleri belirtiliyor.
Mektup girişimi Danimarka ve Çekya tarafından başlatıldı ve birçok AB ülkesi tarafından desteklendi. Euractiv’in edindiği bilgiye göre, bu tür bir yaklaşım Hollanda, Baltık ülkeleri ve İtalya da dahil olmak üzere üye devletlerin çoğunluğu tarafından destekleniyor.
İtalya, göç prosedürlerinin dışsallaştırılması konusunda üçüncü bir ülkeyle (Arnavutluk) ikili anlaşma imzalayan ilk AB ülkesi oldu.
İtalya İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Lega Milletvekili Nicola Molteni Euractiv İtalya’ya verdiği demeçte, “Sığınma başvurularının dış kaynaklara aktarılması ve yeniden yerleştirilmesi üç yönlü bir işleve sahiptir: insan kaçakçılığı yapan suç örgütleriyle daha etkin bir şekilde mücadele etmek, yasadışı çıkışlara karşı caydırıcı bir araç olarak ve İtalya veya Yunanistan veya İspanya veya Kıbrıs veya Malta gibi ilk giriş ülkeleri üzerindeki göç baskısını hafifletmenin bir yolu olarak,” dedi.
Macaristan da iltica süreçlerinin dışarıya aktarılmasını destekliyor fakat henüz mektubu imzalamadı. Bir diplomat Euractiv Çekya’ya yaptığı açıklamada, Macaristan’ın ‘toksik’ olmasından kaynaklı olarak mektubun geçerliliğine zarar verebileceğini öne sürdü.
Üye devletlerin 14 Mayıs’ta yeni göç ve iltica anlaşmasını resmen onaylaması bekleniyor. Göç prosedürlerinin üçüncü ülkelere aktarılması konusu bugün (6 Mayıs) Kopenhag’da düzenlenecek göç konferansında da ele alınacak.
Çek İçişleri Bakanlığı sözcüsü Hana Malá Euractiv Çekya’ya yaptığı açıklamada, “Konferans, AB Üye Devletlerinin çoğunluğunun temsil edildiği Danimarka liderliğindeki çalışma grubunun, Avrupa seçimlerinden sonra Göç ve İltica Paktını, özellikle dış göç boyutunda (dış kaynak kullanımı dahil), yeni bir tür kapsamlı ortaklığa dayanan yeni tedbirlerle tamamlama önerilerini sunmak için iyi bir fırsat olacak,” dedi.
AB üyesi olmayan ülkelerle ortaklıklar Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen tarafından da destekleniyor. Leyen, “[Göç Paktının uygulanmasına] paralel olarak, göçün temel nedenlerini birlikte ele alabilmemiz için menşe ve transit ülkelerle iş ortaklıklarımızı da ilerleteceğiz,” dedi.
Fakat Fransız liberaller gibi dışsallaştırmaya şüpheyle yaklaşanlar da var. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un partisi Rönesans’ın ‘sol’ kanadında yer alan Fransız milletvekili Sacha Houlié’ye göre göç süreçlerinde dış kaynak kullanımı, Avrupa Parlamentosu tarafından kabul edilen göç anlaşmasının “antitezidir.”
Houlié, “İnsanları Arnavutluk ya da Ruanda gibi menşe ülkeleriyle hiçbir ortak noktası olmayan ülkelere göndermek ahlaki ve etik bir sorun teşkil ediyor,” iddiasında bulundu.
