Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel Financial Times’a (FT) verdiği demeçte AB’nin, rekabet halinde olduğu ülkelerin Afrika, Latin Amerika ve Güneydoğu Asya’daki nüfuzlarını arttırma çabalarıyla mücadele edebilmesi için, örgütün stratejik, ticari ya da siyasi işbirliği anlaşmaları imzaladığı gelişmekte olan ülkelere “daha fazla saygı göstermesi” gerektiğini söyledi.
Michel, “Neyin doğru neyin yanlış olduğunu bildiğimize inanıyoruz. Ve en azından [diğer ülkelerin] başka türlü düşünmelerinin nedenlerini anlamak için çaba sarf etmiyoruz. Avrupa düzeyinde … ders vermeye yakın bir refleks var,” dedi.
“İletişim açısından, açıklama açısından, onlarla konuşma ve onlara belli bir saygı gösterme açısından” her zaman çok iyi olmadıklarını vurgulayan Michel, aralarında AB adayı ve NATO üyesi Türkiye’nin yanı sıra Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ortakların da bulunduğu ülkelerin, Kazan’da Vladimir Putin’in ev sahipliğinde düzenlenen Brics zirvesine katıldığı sırada konuştu.
Michel, “Mısır gibi bize çok yakın ve askeri açıdan ABD’ye çok yakın bir ülke, Emirlikler gibi ekonomik ortaklıklar açısından bize çok yakın bir ülke Kazan’da olmayı seçiyorsa, dünyanın geri kalanına bir mesaj göndermek istiyorlar demektir,” dedi.
“Körfez ülkelerindeki emirlerden biri bir keresinde bana, eğer bir boşluk varsa, çok hızlı bir şekilde birilerinin bu boşluğu dolduracağını söylemişti. Siz orada değilseniz, başkaları oradadır,” ifadelerini kullanan Michel, Brüksel’in kalkınma yardımı ve temel değerleri koruma konusundaki siciliyle gurur duyması gerektiğini de savundu.
Brics zirvesine katılan ülkelerin birçoğunun “Çin ve Rusya’ya olan bağımlılıklarını azaltarak ekonomik ve güvenlik ittifaklarını çeşitlendirmek” istediklerini de ileri süren yetkili, bununla birlikte AB’nin onları kazanmak için yeni bir yaklaşıma ihtiyacı olduğunu savundu.
2022’de kimliğini açıklamadığı bir Afrika devlet başkanıyla yaptığı görüşmeyi aktaran Michel, “‘Siz Avrupalılar ülkeme geldiğinizde … dersler bırakıyorsunuz. Çinliler geldiğinde ise altyapı bırakıyorlar.’ Onların haklı ya da haksız olduğunu söylemiyorum. Sadece anlamak için çaba sarf etmediğimizi söylüyorum,” dedi ve bu yaklaşımın “onları ikna etmeye ve etkilemeye” yardımcı olmadığını söyledi.
Bu ay AB, gelişmekte olan ülkelerden on milyarlarca avroluk ithalatı yasaklayacak olan ormansızlaşma karşıtı cezalandırıcı bir yasayı erteledi. Brezilya, Endonezya ve hatta ABD gibi ülkelerden gelen şikâyetler üzerine Brüksel, kereste ve palmiye yağı gibi ihracatlarının orman kaybına katkıda bulunmadığını kanıtlayan sistemler kurmaları için bu ülkelere daha fazla zaman tanımak amacıyla yasanın yürürlüğe girmesini bir yıl erteleyerek Aralık 2025’e erteleme kararı aldı.
Michel, AB’nin balıkçılık kuralları gibi ticaret ortaklarına yönelik standart ve düzenlemelerini uygulama yaklaşımının genellikle “aşağılayıcı” olduğunu söyledi.
AB’nin standartların ihlaline ilişkin kullandığı dili tanımlayan Michel, “Sarı kart ya da kırmızı kart sözcüklerini kullanıyoruz. Kullandığımız kelimeler gerçekten aşağılayıcı çünkü sahada bir oyuncu ve aynı zamanda hakem olduğumuz izlenimini veriyoruz,” diye konuştu.