ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü William Burns bu hafta Bosna ve Sırbistan’a beklenmedik ziyaretler gerçekleştirdi.
Burns, salı günü Saraybosna’da Bosna’nın cumhurbaşkanlığı üyeleri ve istihbarat şefleriyle bir araya geldi.
Adının açıklanmasını istemeyen bir Amerikalı yetkili, basın mensuplarına yaptığı açıklamada ziyaretin ‘Sırp Cumhuriyeti Başkanı Milorad Dodik’in ayrılıkçı faaliyetlerine’ odaklandığını söyledi.
Bosna Hersek Dışişleri Bakanı Elmedin Konakovic de ABD’nin tutumunu teyit ederek, “Bosna Hersek’in toprak bütünlüğü ve egemenliğine tam destek verdiğimizi ve ayrılıkçı açıklama ve eylemleri kınadığımızı bir kez daha teyit ettik,” dedi.
Toplantıda ABD’nin yaptırım uyguladığı Sırp Cumhuriyeti’nden Zeljka Cvijanovic ve yine ABD’nin kara listesinde bulunan Cumhurbaşkanı Dodik’in de yer alması dikkat çekti.
Görüşmelerin ardından Dodik, “Sırp Cumhuriyeti Dayton Barış Anlaşması uyarınca Bosna Hersek’in egemenliğine ve bütünlüğüne hiçbir zaman itiraz etmemiştir ve ayrılma hiçbir zaman bizim politikamız olmamıştır,” açıklamasında bulundu.
Burns’ün daha sonra Belgrad’a gerçekleştirdiği ziyaret gizlilik içinde yürütüldü ve resmi bir doğrulama ya da yalanlama yapılmadı. Sırp liderliğine yakın anonim kaynaklar, salı günü geç saatlerde Burns’ün gelişini doğruladı ancak görüşmeler ya da katılımcılar hakkında ayrıntı vermedi.
Bölge uzmanları, CIA direktörünün Balkan turunun, artan küresel gerilimlerin ortasında Kosova ve Bosna’da olası gerginlikleri önlemeyi amaçladığını öne sürüyor. Belgrad Dış Politika Merkezi Direktörü Aleksandra Joksimovic, Kommersant gazetesine verdiği demeçte “ABD, Balkanlar’da kontrolden çıkabilecek herhangi bir siyasi istikrarsızlığı önceden engellemek istiyor” ifadelerini kullandı.
Ayrıca bu diplomatik girişim, Sırp liderlerin Batılı güçlerin lityum madenciliğine karşı ülke çapındaki protestoları desteklediği yönündeki son suçlamalarının ardından Belgrad için hassas bir zamanda geldi.
Buna ek olarak, Sırbistan Başbakan Yardımcısı Aleksandar Vulin, kısa bir süre önce Rus istihbarat kurumlarına kitlesel ayaklanma ve darbe girişimi planları konusunda uyarıda bulunduğu için teşekkür etti.
