Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi’nin kısa süre önce tamamladığı altı ülkelik turun amacı Çin basınında Pekin’in Küresel Güney ülkeleriyle ilişkilerini geliştirmesi olarak ifade edilmişti.
Wang, 13 Ocak’ta yola çıktıktan sonra seyahatinin ilk ayağında Mısır, Tunus, Togo ve Fildişi Sahili’nde kalarak Afrika’yı ziyaret etti. Latin Amerika turu ise Brezilya’da iki günlük bir ziyaretle başladı Jamaika’da sona erdi.
Tur, Çin’in en üst düzey diplomatının 2024 yılındaki ilk yurtdışı gezisini temsil ediyor.
Geçtiğimiz perşembe günü Brezilya’nın başkenti Brasilia’ya inen Wang, Dışişleri Bakanı Mauro Vieira ile bir araya geldi.
Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Wang görüşmede, “Doğu ve Batı yarımkürelerindeki en büyük iki gelişmekte olan ülke ve yükselen piyasa ekonomilerinin temsilcileri, küresel zorluklara ortaklaşa yanıt vermek için birlik ve işbirliğini güçlendirmelidir” dedi. Cuma günü Wang ve Vieira kapsamlı bir stratejik diyaloğun eş başkanlığını yaptılar.
Küresel Güney’in liderlerinden biri olan Brezilya, 20 büyük ekonomi grubunun bu yılki başkanı. Brezilya ve Çin, Rusya, Hindistan ve Güney Afrika ile birlikte gelişmekte olan ülkelerden oluşan BRICS grubu olarak biliniyor.
Geçtiğimiz ağustos ayında Güney Afrika’da düzenlenen BRICS zirvesinde üyeler, aralarında İran, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır’ın da bulunduğu altı yeni ülkeyi bloğa davet etme kararı aldı. Wang 14 Ocak’ta Mısır’ı ziyaret ettiğinde Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi’yi gruba katılmasından dolayı tebrik etti.
Wang ayrıca Mısır Dışişleri Bakanı Sameh Shoukry ile bir araya gelerek İsrail ve Hamas arasında devam eden savaşı görüştü. Diplomatlar iki devletli çözümün uygulanmasının yanı sıra acil ateşkes çağrısında bulunan ortak bir bildiri yayınladı.
Çin, Küresel Güney ile işbirliğini genişletmek amacıyla altyapı girişimi Kuşak ve Yol’u (KYG) öne çıkardı. Tunus Cumhurbaşkanı Kais Saied geçen hafta Pazartesi günü Wang ile bir araya geldiğinde ülkesinin KYG’ye aktif olarak katılmaya devam edeceğini söyledi. Wang, Jamaika Başbakanı Andrew Holness ile de girişimi görüştü.
Wang’ın turunun bir diğer amacı da bu ayın başında Lai Ching-te’yi başkan seçen Tayvan’a diplomatik baskı uygulamaktı.
Wang’ın turuna katılan altı ülkenin tamamı Tayvan’ın Çin’in ayrılmaz bir parçası olduğunu ifade eden “Tek Çin” ilkesini desteklediklerini ifade etti. Cuma günü Çin medyasına verdiği bir mülakatta Wang, Pekin ile diplomatik ilişkileri bulunan 53 Afrika ülkesinin tamamının Çin’in Tayvan ile barışçıl bir şekilde yeniden birleşmesi davasını desteklediğini söyledi.
‘Küresel Güney ile ortak bir gelecek’
Bu çabalar, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping tarafından savunulan ve Çin’in gelişmekte olan ve yükselen uluslara ekonomik ve sosyal kalkınma fırsatları sunduğu ve ortak büyüme yoluyla dost uluslar ağını genişlettiği “büyük ülke diplomasisine” dayanıyor.
Aralık ayında Pekin’de düzenlenen ve Xi’nin de katıldığı merkezi dışişleri çalışma konferansı tek taraflılığa ve korumacılığa karşı olduğunu ilan etti ve ABD liderliğindeki düzenin ötesine geçen çok kutuplu bir dünya çağrısında bulundu.
Wang, Pekin’de düzenlenen bir sempozyumda konferansın sonuçlarına dayanarak Çin’in Küresel Güney ile birlikte “küresel bir topluluk ve ortak bir gelecek” inşa edeceğini söylemişti.
