Analistler, Çin Başbakanı Li Qiang’ın mart ayındaki ilk hükümet çalışma raporunda özel sektörün önemini daha da artırabileceğini ve bunun yanı sıra önündeki riskler ve karmaşıklıkların net bir şekilde anlaşılması çağrısında bulunabileceğini söyledi.
Mart ayı başında Ulusal Halk Kongresi’nin yıllık yasama oturumuna hitap edecek olan Li, hükümetin geçen yıl elde ettiği başarıları gözden geçirecek ve 2024 yılının sosyal ve ekonomik politika yönü hakkında genel bir rehberlik sunacak. Rapor ayrıca Çin’in gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) büyümesi, enflasyon ve mali açık oranı için bir dizi hedef de içerecek.
Dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin, 2023 yılında yıllık %5.2 büyüme kaydetmesinin ardından, bu yıl için de %5 civarında bir GSYH büyümesi hedeflemesi bekleniyor. South China Morning Post’un haberine göre, çarşamba günü yıllık çalışma raporunun hazırlanmasına ilişkin görüşlerin alındığı bir sempozyumda Li ve Başbakan Yardımcısı Ding Xuexiang, küçük siyasi partilerin ve yarı resmi Tüm Çin Sanayi ve Ticaret Federasyonu’nun politika önerilerini dinledi.
Habere göre, öneriler makroekonomik yönetim, bilimsel ve teknolojik inovasyon, gelişmekte olan endüstrilerin beslenmesi, piyasa dinamizminin yeniden canlandırılması ve yeşil kalkınmanın teşvik edilmesi konularını kapsıyordu.
2024 yılı Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 75. yıldönümü ve Başbakan Li bu yılın 2021-25 yıllarını kapsayan 14. beş yıllık planda belirlenen hedef ve görevlerin hızlı bir şekilde yerine getirilmesi için çok önemli bir yıl olacağını söyledi.
Li ayrıca mali ve parasal tedbirler de dahil olmak üzere daha iyi politika tutarlılığı ve ülke çapında birleşik bir pazarın inşasını hızlandırırken tüm işletmeler için “oyun alanını düzleştirme” çabalarını artırma sözü verdi.
Aralık ayındaki ton belirleyici merkezi ekonomik çalışma konferansında ülke çapında “birleşik bir pazarın inşasına” değinilmiş, Çinli liderler iç talebin “çarklarını yağlamak”, “yabancı yatırımcıları Çin’de kalmaya ikna etmek” ve ABD’nin “ayrıştırma girişimlerine” karşı koymak için bu araca güvenmişti.
Merakla beklenen çalışma raporu, Li ve kabinesinin Pekin’in ekonomik stratejilerini yurtiçindeki gerilemeyle mücadele etmek ve yurtdışından gelen “zorlu rüzgârları savuşturmak” için nasıl uygulamayı planladıklarına ışık tutacak.
Geçen yıl beklenenin üzerinde gerçekleşen yüzde 5.2’lik ekonomik büyümeye rağmen Çin’in ekonomik toparlanması, emlak sektörünün baskı altında kalması, müteahhitlerin ve yerel yönetimlerin borç yükü altında ezilmesi ve özel sektör ile yabancı firmalar arasında güvenin zayıf olması nedeniyle düzensiz kalmaya devam ediyor.
Amerika Birleşik Devletleri ile uzun süren ticari gerilimler, Avrupa Birliği ile artan sürtüşmeler, Batı’nın devam eden teknolojik sınırlaması ve riskten arınma da Çin’in karşı karşıya olduğu dış zorluklar.
Özel sektörün öne çıkarılacağının emareleri
Xinhua’nın haberine göre, Li daha önce salı günü düzenlenen ayrı bir toplantıda Merkez Finans ve Ekonomi Üniversitesi Başkanı Ma Haitao, Baidu’nun kurucusu Robin Li ve diğer ekonomist ve girişimcilerin fikirlerini almıştı.
South China Mornig Post’un haberine göre, Tsinghua Üniversitesi Çin Ekonomik Uygulama ve Düşünce Akademik Merkezi Direktörü Li Daokui de çarşamba günkü toplantıya katıldı. Haberde, Tsinghua Üniversitesi akademisyeni Li’nin, Çin’in özel ekonomisinin siyasi statüsünün yükseltilmesi ve devlet sektörüyle aynı muameleye tabi tutulması çağrısını en yüksek sesle dile getirenlerden biri olduğu kaydedildi.
Şanghay’daki China Europe International Business School’da ekonomi profesörü olan Zhu Tian’a göre, “Bu, Li Qiang’ın [özel sektöre] daha fazla önem verebileceğine dair bir ipucu olabilir, zira Xinhua bildirisinde piyasa dinamizminin canlandırılmasından da bahsediliyor ki bu da özetle özel ekonomiye olan güvenin yeniden tesis edilmesi anlamına geliyor.”
Çin’de özel sektör yatırımları 2023 yılında bir önceki yıla göre %0.4 oranında daralırken, devlet sektörü yatırımlarındaki yıllık büyüme %6.4 oldu.
Temmuz ayında Pekin, ekonomik büyümenin, istihdamın ve teknolojik inovasyonun temelini oluşturan zor durumdaki sektörü desteklemeyi amaçlayan 31 maddelik bir eylem planı ile Çin’in özel sektörüne şimdiye kadarki en güçlü mesajını gönderdi.
Başbakan Li ayrıca yılbaşından bu yana İsviçre ve İrlanda ziyaretleri ve geçen hafta Davos’taki Dünya Ekonomik Forumu’nda yaptığı ‘dışa açılma kararlılığı’ vurgulu konuşma da dahil olmak üzere bir dizi yabancı liderle bir araya geldi.
Bu vesilelerle Çin’in ekonomik beklentilerini dile getirdi ve uluslararası yatırımcıları “Çin’e olan inançlarını korumaya” çağırdı.
Geçen yıl Çin’in yabancı yatırım girişi bir önceki yıla göre %8 azalarak 1.13 trilyon yuan (159 milyar ABD$) oldu.
Japon heyet ile buluştu
Li perşembe günü ayrıca Pekin’de Japonya İş Federasyonu, Japonya-Çin Ekonomi Birliği ve Japonya Ticaret ve Sanayi Odası’ndan yönetici ve temsilcilerin yer aldığı 200 kişilik bir Japon iş heyetini kabul etti.
Li, ekonomik ve ticari bağları Çin ve Japonya arasındaki dostane ilişkilerin yeniden tesis edilmesi için bir dayanak olarak selamladı.
Çin Başbakanı ikili ekonomik ilişkilerdeki potansiyelin ortaya çıkarılması ve sanayi ve tedarik zincirlerinin istikrara kavuşturulması için ortak çaba gösterilmesi çağrısında bulundu.
Li perşembe günü heyete “Çin daha fazla yatırımı memnuniyetle karşılıyor, dışa açılma politikasına bağlı kalacak, negatif listeyi azaltacak, imalat sektöründeki erişim kısıtlamalarını kaldıracak ve yabancı işletmeler için adil muameleyi garanti edecek” dedi ve ekledi: “Pazar odaklı, uluslararasılaşmış bir iş ortamı yaratmak için çaba göstereceğiz.”
