Çin, İsrail-Gazze savaşına ilişkin ilk resmi tutum belgesini yayınlayarak kapsamlı bir ateşkes ve iki devletli çözüm için bir yol haritası çizmek üzere bir Birleşmiş Milletler konferansı çağrısında bulundu.
Çarşamba günü yayınlanan belgede ayrıca “acil ve sürekli” bir insani ateşkes çağrısında bulunuldu.
İsrail ve Hamas, perşembe günü ateşkesin sona ermesinden dakikalar önce ateşkesi en az bir gün daha uzattıklarını duyururken, Katar da ateşkesin rehinelerin serbest bırakıldığı koşullarda devam edeceğini bildirdi.
BM Güvenlik Konseyi’nin Filistin sorununun çözümünde oynaması gereken “aktif ve yapıcı rolü” vurgulayan beş maddelik pozisyon belgesi, Çin’in BM Güvenlik Konseyi dönem başkanlığını yürüttüğü ayın sonunda yayımlandı.
Belgenin yayınlanması aynı zamanda çarşamba günü Birleşmiş Milletler Filistin Halkı ile Uluslararası Dayanışma Günü’ne denk geldi.
Gün, Genel Kurul’un Filistin’de iki devlet kurulmasını öngören kararı kabul ettiği 29 Kasım 1947’yi işaret ediyor. Gün geleneksel olarak Filistin devletine ilişkin çözümlenmemiş soruna dikkat çekmek için kullanılmaktadır.
Gün dolayısıyla BM’ye bir kutlama mesajı gönderen Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Çin’in Filistin sorununda “adalet ve doğruluğu” savunmaya devam edeceğini ve barış ve diyaloğu aktif bir şekilde teşvik edeceğini söyledi.
Ayrıca Çin’in Filistin halkına insani ve kalkınma yardımı sağlamaya devam edeceği sözünü verdi.
Pozisyon belgesine göre, Güvenlik Konseyi de kapsamlı bir ateşkes ve çatışmaların sona erdirilmesini talep etmeli, çatışmaların yatıştırılması ve durumun bir an önce sakinleştirilmesi için çalışmalıdır.
Belgede ayrıca BM organına, 1967 sınırlarına dayanan, Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde Filistinliler için İsrail’in yanı sıra başkenti Doğu Kudüs olan bir devlet yaratacak iki devletli çözümün yeniden tesis edilmesine yardımcı olması çağrısında bulunuldu.
Çin ayrıca “mümkün olan en kısa sürede” BM öncülüğünde ve organizasyonunda “geniş tabanlı, yetkili ve etkili” bir uluslararası barış konferansı düzenlenmesi önerisini yaptı.
Konferansın iki devletli çözümün uygulanması için somut bir takvim ve yol haritası oluşturması ve Filistin sorununa kapsamlı, adil ve kalıcı bir çözüm bulunmasını kolaylaştırması gerektiği belirtildi.
Çin’in dönem başkanlığı sırasında 15 Kasım’da kabul edilen 2712 sayılı kararda “sivillerin hayatını kurtarmak ve korumak için” Gazze’de “acil ve genişletilmiş” insani yardım koridorları açılması çağrısında bulunulmuştu.
Wang Yi New York’ta ‘bağımsız Filistin’ çağrısı yaptı
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, konseyin karşı karşıya olduğu “en acil mesele” olarak nitelendirdiği İsrail-Gazze savaşı konusunda New York’ta düzenlenen üst düzey BM Güvenlik Konseyi toplantısına başkanlık etti.
Toplantının ardından basına yaptığı açıklamada “70 yıl sonra nesiller boyu Filistinliler evlerini kaybediyor, yerlerinden ediliyor ve bağımsız bir devlet kurma arzularına ulaşılmaktan çok uzaktalar” dedi ve ekledi: “Bağımsız bir Filistin devletinin kurulması, İsrail ile barış içinde bir arada yaşamanın ve Orta Doğu’da kalıcı barışın sağlanmasının tek yoludur.”
Wang toplantının uluslararası toplumun güçlü taleplerine yanıt olarak düzenlendiğini de sözlerine ekledi.
Katar, Ürdün, Suudi Arabistan, Filistin, Mısır, Endonezya, Malezya ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden üst düzey yetkililerle bir araya gelen Wang, toplantının Arap ve Müslüman çoğunluklu devletler tarafından da desteklendiğini söyledi.
Wang, Çin’in Gazze’deki savaşa ilişkin tutumunun “net ve kararlı” olduğunu ve Arap ve Müslüman dünyasıyla “son derece uyumlu” olduğunu ifade etti.
Mevkidaşlarına “Katar ve Mısır’ın kolaylaştırdığı geçici ateşkes anlaşmasını takdir ediyoruz… Çin tüm taraflarla yakın işbirliği içinde olacak, daha proaktif ve etkili bir Güvenlik Konseyi’ni teşvik edecek ve Arap ve Müslüman ülkelerden gelen çağrılara daha fazla kulak verecektir” dedi.
