Çin Devlet Başkanı Xi Jinping perşembe günü, önümüzdeki üç yıl içinde Afrika ülkelerine 360 milyar yuan (50 milyar $) mali destek sözü verdi. Ayrıca Pekin, pazarlarını Afrika’daki 33 en az gelişmiş ülkeye açacak ve bu ülkeler tüm Çin ürünlerine sıfır gümrük vergisi ile ulaşabilecek.
Pekin’de düzenlenen Çin-Afrika İşbirliği Forumu’nda konuşan Xi, ticaret, endüstriyel tedarik zincirleri, altyapı bağlantısı, sağlık, insanlar arası değişim ve güvenliği kapsayan bir dizi taahhütte bulundu.
Pekin’in son yıllardaki en büyük diplomatik etkinliği olarak nitelendirilen ve her üç yılda bir düzenlenen foruma 50’den fazla Afrika ülkesinin liderleri ve temsilcileri katılıyor.
Liderler altyapı projeleri, iklim değişikliği, yeni enerji endüstrisi, güvenlik ve barış ile Afrika’nın kredi sorunları gibi konuları ele alıyor.
Xi açılış konuşmasında, 2000 yılından bu yana üç yılda bir düzenlenen ve Çin ile Afrikalı bir ev sahibi arasında dönüşümlü olarak gerçekleştirilen toplantıya katılan 50’den fazla Afrika ülkesinin delegasyonlarına hitap ederken, “Yaklaşık 70 yıllık sıkı çalışmanın ardından Çin-Afrika ilişkileri şu anda tarihin en iyi dönemini yaşıyor” dedi.
Afrika Birliği’nin Gündem 2063 kalkınma planı Çin’in uzun vadeli kalkınma yolunu yansıttığından Xi, her iki tarafın yaklaşımının “kesinlikle Küresel Güney’deki modernleşme eğilimine öncülük edeceğini” söyledi.
360 milyar yuanlık finansmanın 210 milyar yuanlık kısmı borç verme şeklinde gerçekleşecek, bakiye ise Çinli şirketlerin Afrika’daki yatırımlarını teşvik etmek için 70 milyar yuan da dahil olmak üzere çeşitli yardımlar yoluyla sağlanacak. Önümüzdeki üç yıl boyunca yıllık ortalama 10 milyar dolar civarında olacak olan bu kredi, yaklaşık on yıl önce Kuşak Yol Girişimi kapsamında verilen yıllık taahhütlere benziyor.
Boston Üniversitesi Küresel Kalkınma Politikaları Merkezi tarafından yakın zamanda yapılan bir araştırmaya göre, Çinli kredi kuruluşları 2023 yılında sekiz Afrika ülkesine 4,61 milyar dolar kredi sağladı.
Afrika’daki pek çok az gelişmiş ülke kalkınma hedeflerine ulaşmak için finansman ve yatırıma ihtiyaç duyduğundan Çin’in finansal teklifleri memnuniyetle karşılanıyor, ancak uzmanlara göre bazı zorluklar da yaşanabilir.
Afrika tarafında düzenleyici kapasite eksikliği, özellikle de koordinasyon eksikliği varsa, bu aktörlerle etkili bir şekilde ilişki kurmayı zorlaştırabilir.
Perşembe günü Xi ayrıca ikili işbirliğini desteklemek için Afrika ülkelerinin yuan cinsinden tahvil ihraç etmelerini destekleme sözü verdi.
Kredilerin yanı sıra Xi, Pekin’in ortak askeri tatbikatları da içeren Küresel Güvenlik Girişimi kapsamında 6,000 askeri personel ve 1,000 polisin eğitilmesi için Çin’ in Afrika’ya 1 milyar yuan değerinde karşılıksız yardım sağlayacağını söyledi.
Afrika’nın “yeni bir uyanış” yaşadığını ve modernleşme yolunda “istikrarlı bir ilerleme” kaydettiğini söyleyen Xi, “Çin, Afrika’nın barış ve istikrarı bağımsız olarak sürdürme yeteneğini geliştirmesine yardımcı olmaya isteklidir” dedi.
Çin, Afrika’daki 33 az gelişmiş ülkeye, belirtilmemiş ürünler üzerindeki tarifeleri kaldırarak daha fazla pazar erişimi sunacak.
Diğer destek biçimleri arasında 60.000 öğrenci için mesleki tesislerin inşası, kara ve deniz bağlantısını geliştirmek için KYG kapsamında 30 altyapı projesi, 1 milyar yuan acil gıda yardımı ve küçük ve orta ölçekli işletmelerin geliştirilmesine yardım yer alıyor.
Çin ayrıca, yönetimin iyileştirilmesi için Afrikalı yetkililerin eğitilmesine yardımcı olacağını duyurdu. Pekin 25 Afrika araştırma merkezi kuracak ve modern yönetim hakkında bilgi edinmeleri için 1.000 Afrikalı yetkili ve politikacıyı Çin’e davet edecek.
