Çin ve Kazakistan’dan Avrupa’ya Rusya’yı baypas eden demiryolu projesi

Kazakistan ve Çin, Rusya’yı baypas ederek Avrupa’ya yük taşımacılığı yapacak yeni bir demiryolu hattının açılışını gerçekleştirdi. Kazakistan Demir Yolları (KTJ), projenin iki ülke arasındaki işbirliğini güçlendireceğini belirtirken, ilk tren Çin’den Polonya’ya doğru yola çıktı. Ukrayna’daki savaşın ardından Rusya üzerinden taşımacılığın riskli hale gelmesiyle bu yeni güzergah, Çin için alternatif bir ticaret yolu oluşturuyor.

Kazakistan ve Çin, Rusya’yı baypas ederek Avrupa’ya yük taşımacılığı yapacak yeni bir demiryolu hattının açılışını yaptı.

Kazakistan Demir Yolları (KTJ), salı günü yaptığı açıklamada, bu projenin iki ülke arasındaki işbirliğini güçlendireceğini belirtti.

KTJ, Çinli China Railway Container Transport (CRCT) ile ortaklaşa başlatılan proje kapsamında, Çin’den kalkan konteyner trenlerinin Türkmenistan, Kazakistan, İran ve Türkiye topraklarından geçerek Avrupa ülkelerine ulaşacağını duyurdu.

Yeni güzergah üzerindeki ilk tren, Çin’in Çengdu şehrinden Polonya’nın Lodz şehrine doğru yola çıktı.

KTJ’nin açıklamasında, “Güzergah, malların kesintisiz teslimatını ve ülkeler arasında etkili bir bağlantı sağlayacak. Tahmini transit süresi 40 gün,” ifadelerine yer verildi.

Çin, aynı zamanda, Rusya’yı baypas ederek, eski Sovyetler Birliği’ne üye Orta Asya ülkeleri üzerinden iki demiryolu projesi daha geliştiriyor.

Bunlardan ilki, 2023 yazında üzerinde anlaşmaya varılan ve Kazakistan, Hazar Denizi, Azerbaycan ve Gürcistan’dan geçen Trans-Hazar Uluslararası Taşımacılık Güzergahı (TITR).

İkinci proje ise Kırgızistan ve Özbekistan üzerinden Hazar Denizi’ne uzanan, oradan da Türkiye üzerinden Avrupa Birliği’ne yük taşımacılığı yapılması planlanan bir demiryolu hattının inşasını içeriyor.

8 milyar dolarlık projenin, Basra Körfezi ülkelerindeki demiryollarına da bağlanması öngörülüyor.

Proje Haziran 2024’te onaylandı ve Çinli China Railway International tarafından yürütülecek.

Daha önce Çin’den Avrupa’ya giden yükler, Kazakistan, Rusya ve Belarus üzerinden demiryolu ile taşınıyordu.

Fakat Washington merkezli düşünce kuruluşu Jamestown Foundation’ın belirttiğine göre, Ukrayna’daki savaşın başlamasından bu yana bazı şirketler transit geçişler için Rusya topraklarını kullanmayı bıraktı.

Jamestown Foundation’da Orta Asya uzmanı olan David Kankarini, yaptığı değerlendirmede, “Çin için, Rusya dışında Batı’ya ve Doğu’ya giden başka bir yol önemli. Rusya üzerinden geçen güzergah artık güvenli değil. Avrupa’ya giden yol, daha önce olduğu gibi aniden kapanabilir. Bu nedenle Çin için yeni bir yol geliştirmek çok önemli,” ifadelerini kullandı.

Londra merkezli Central Asia Due Diligence Analitik Merkezi Direktörü Alişer İlhamov ise, Central Asia Due Diligence‘a verdiği demeçte, Rusya’nın bu projeden “memnun olmadığını,” ancak açıkça karşı çıkamadığını belirtti.

İlhamov, “Aksi takdirde Çin ile çatışmaya girer. Şu anda Çin, Rusya’yı koruyan bir müttefik. Bu nedenle Moskova’da pek bir coşku yok,” diye ekledi.