Çin çarşamba günü 44 yıl sonra ilk kez Pasifik Okyanusu’na kıtalararası balistik bir füze (ICBM) fırlatarak ABD ve müttefiklerinin endişelerini artıran bir güç gösterisi yaptı.
Pekin’in 2021 yazında gerçekleştirdiği ikiz hipersonik silah denemesinden bu yana ilk büyük füze fırlatışı olan test, Halk Kurtuluş Ordusu’nun (PLA) bölgede yoğun hava ve deniz tatbikatları yaptığı ve Çin lideri Xi Jinping ile ABD Başkanı Joe Biden arasında önümüzdeki haftalarda yapılması beklenen görüşme öncesinde gerçekleşti.
Çin Savunma Bakanlığı, sahte bir savaş başlığı taşıyan ICBM’nin sabah 8.44’te uluslararası sulara fırlatıldığını söyledi ve bunun uluslararası hukuka uygun olarak “yıllık eğitim planımızdaki rutin bir düzenleme” olduğunu ve herhangi bir ülkeye veya hedefe yönelik olmadığını ekledi.
Ancak Batı fırlatmayı siyasi bir mesaj olarak yorumladı ve bunun ABD’de Pekin’in nükleer silahlarını modernize etmesine ilişkin endişeleri artırabileceği düşünülüyor.
Analistlere göre, Çin, ABD topraklarını nükleer silahlarla vurabilecek kapasiteye sahip olduğunun sinyalini verdi. Bu güç gösterisinin, Xi ve Biden arasında yapılacak görüşme öncesine denk gelmesi ise dikkat çekti.
Temmuz 2021’de PLA, nükleer kapasiteli bir “hipersonik süzülme aracını” Dünya etrafında ilk kez itmek için “kesirli yörünge bombardımanı” sistemi kullanan bir roket fırlatmıştı. Bir sonraki ay ikinci bir hipersonik test gerçekleştirdi.
Analistler, PLA’nın konvansiyonel ve nükleer füze operasyonlarından sorumlu kolu olan Roket Gücü’nün neredeyse tüm testlerinde hedef bölge olarak Sincan veya Bohai Denizi’ndeki menzilleri kullandığını söyledi.Bu ikisi dışında bir menzilin ICBM için kullanılması en son 1980’de olmuştu.
Pekin çarşamba günü hangi füzeyi test ettiğini ya da fırlatma yerini belirtmedi. Ancak Asya’daki dört güvenlik yetkilisi fırlatmanın Çin’in güneyindeki Hainan’dan yapıldığını ve Dongfeng-41 gibi karadan taşınabilir bir ICBM olduğunun değerlendirildiğini söyledi.
“Bir [Roket Gücü] üssünden ya da Wenchang Uzay Fırlatma merkezinden fırlatılmış gibi görünmüyor. Büyük olasılıkla bir kıyı bölgesinden fırlatıldı,” dedi Vietnam’da yaşayan deniz güvenliği analisti Duan Dang Financial Times’a yaptığı değerlendirmede.
İki üst düzey Japon yetkili ICBM’nin Japon toprakları üzerinden geçmediğini söyledi. Yetkililerden biri “[Ancak] bu fırlatma, son zamanlarda topraklarımıza yaptıkları askeri uçak ve gemi saldırılarıyla birlikte, bu bölgenin istikrarına yönelik ciddi bir provokasyon olarak görülüyor” dedi.
Çin 2030’da nükleerde ABD’yi yakalayabilir
Geçmişte bir düşmanın nükleer saldırısına karşı misilleme yapabilmek için az sayıda nükleer savaş başlığı bulunduran Çin, şu anda savaş başlığı ve füze rampası cephaneliğini hızla genişletiyor.
ABD’li savunma uzmanlarına göre bu artış Çin’i 2030’lu yılların başında dünyanın önde gelen iki nükleer gücü olan ABD ve Rusya’nın akranı haline getirebilir.
Bu durum, Washington’da ABD’nin kendi nükleer yeteneklerini ve duruşunu genişletmesi ve ayarlaması gerekip gerekmediği ve nasıl ayarlaması gerektiği konusunda bir tartışmayı tetikledi.
Japon ordusuna göre, Çin ve Rus donanma gemileri Japonya yakınlarında birlikte eğitim yaparken pazartesi günü bir başka PLA Donanma filosu Okhotsk Denizi’ne girdi.
Uzmanlara göre, ICBM testini diğer tatbikatlarla aynı anda gerçekleştirerek, PLA tüm alanlardaki yeteneklerini göstermeye çalışıyor.