Çin salı günü yaptığı açıklamada derhal ateşkes yapılması ve bölge halkının insani yardıma erişiminin sağlanması çağrısında bulundu.
Çinli analistler çatışmanın muhtemelen devam edeceğini ve hem İsrail hem de Hamas yorgun olsa da iki tarafın da savaşı sona erdirmek için kabul edilebilir bir çıkış yolu bulamadığını söyledi. ABD öncülüğündeki arabuluculuğun Filistinlilere karşı adil olmadığını söyleyen Çinli uzmanlar, esir takasına dayalı bir “geçici ateşkes” güvenilmez ve sürdürülemez diyor. ABD’nin tek taraflı yaklaşımı ve ateşkesi veto etmesinin, BM Güvenlik Konseyi mekanizmalarını raydan çıkardığı görüşündeler.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Wang Wenbin salı günü düzenlediği rutin basın toplantısında şunları söyledi: “Filistin-İsrail çatışmasının mevcut turu beş aydan fazla sürerek ilki hariç tüm Orta Doğu savaşlarının süresini aştı ve özellikle siviller arasında olmak üzere yüksek sayıda ölümle sonuçlanarak önceki tüm Orta Doğu çatışmalarını geride bıraktı.”
Wang, “Gazze’de sivillerin öldürülmesine son verilmeli, Filistin halkına yönelik adaletsizlik düzeltilmeli, insan hakları ve uluslararası insancıl hukuk konusundaki çifte standarttan vazgeçilmelidir. Gazze’deki ateş ne kadar uzun süre alevlenirse, insanlık o kadar çok vicdan azabı çeker, adaletin temel taşı o kadar çok aşınır” dedi.
Sözcü, uluslararası toplumun acilen ateşkesi bir öncelik ve Gazze’ye insani yardımı da acil bir ahlaki sorumluluk olarak belirlemesi gerektiğini vurguladı.
Pekin Üniversitesi’nde Orta Doğu çalışmaları alanında yardımcı doçent olan Mei Hualong, ABD’nin önerdiği anlaşmanın çatışmaları neden durduramadığı konusunda Global Times’a değerlendirmede bulundu. Mei, anlaşmanın Filistinliler için adil olmadığını, bu nedenle Hamas’ın İsrail’in baskı altında kalmaya devam etmesi için savaşı sürdürmeyi tercih edeceğini söyledi.
Mei, “Eğer Gazze’nin sınırı İsrail tarafından abluka altında tutulurken İsrail güçleri ABD’den çatışmayı yeniden başlatmalarını ve daha fazla kan dökmelerini sağlayacak daha fazla malzeme alırsa, bu Hamas ve Gazze’deki insanlar için adil bir anlaşma olmaz ve bu yüzden ABD bir anlaşmaya aracılık edemedi” dedi.
Şangay Uluslararası Çalışmalar Üniversitesi Orta Doğu Çalışmaları Enstitüsü profesörlerinden Liu Zhongmin, bu süreçte ABD’nin arabuluculuk konusundaki tutum ve yaklaşımını sürdürdüğü sürece BM Güvenlik Konseyi’nin ‘ne yazık ki’ etkin bir rol oynayamayacağını söyledi.
Liu, Gazze’de ateşkes konusu görünürde Biden ve Netanyahu arasında gerginliğe neden olsa da, ABD’nin BM Güvenlik Konseyi’nde birçok ülke tarafından önerilen acil ateşkes kararlarını defalarca veto ederek İsrail’e Gazze’deki ölümcül operasyonlarına devam etmesi için yeşil ışık yaktığını belirtti.
“Başka bir deyişle ABD, BM Güvenlik Konseyi’nin çatışmanın arabuluculuğunda kilit bir rol oynamasını istemiyor, zira Washington ateşkes ihtimali varsa bunu tek başına üstlenmek istiyor” dedi.
