Çin Halk Kurtuluş Ordusu (ÇHKO) uçak gemisi Shandong, Tayvan’ın en güney ucundan sadece 60 deniz mili (111 km) açıkta seyrederek bölgede gerilim tırmanırken yeni bir güç gösterisi yaptı. Bu hamle, ABD ve Kanada savaş gemilerinin ÇHKO tarafından kınanan Tayvan Boğazı seyrüsefer serbestisi geçişini gerçekleştirmesinin ardından geldi.
Tayvan ordusu tarafından dikkatle izlenen geçiş, ÇHKO’nun ABD ve Kanada savaş gemilerinin Tayvan Boğazı geçişini Pekin’in kanalın bir iç su yolu olduğu iddiasına açık bir meydan okuma olarak kınamasından iki gün sonra gerçekleşti.
Pazartesi günü erken saatlerde Shandong’u ada yakınlarında gördüğünü bildiren Tayvan savunma bakanlığına göre, savaş gemisine bir düzineden fazla ÇHKO uçağı eşlik ediyordu.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, Tayvan adasının en güney noktasına atıfta bulunularak, “Shandong’un liderliğindeki bir donanma formasyonu Oluanpi’nin güneydoğu ucunun 60 deniz mili açığından geçerken ve eğitim için doğuya, batı Pasifik’e doğru seyrederken görüldü” denildi.
Shandong ilk kez adaya bu kadar yaklaşmış oldu.
Savaş gemisi Tayvan Boğazı’ndan birkaç kez geçmiş ve nisan ayında eğitim için Batı Pasifik’e giderken Oluanpi’nin 200 deniz mili açığında görüldüğü bildirilmişti.
Bakanlık, pazartesi günü erken saatlerde Shandong Tayvan’ın güneyinden geçerken J-16 ve Su-30 savaş uçakları ve Shaanxi KJ-500 erken uyarı uçağı da dahil olmak üzere toplam 13 ÇHKO savaş uçağının tespit edildiğini söyledi.
PLA’nın ikinci uçak gemisi olan Shandong, 2019 yılında hizmete girdi. Savaş gemisinin nisan ayındaki seyri, Tayvan lideri Tsai Ing-wen’in Kaliforniya’da ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ile bir araya gelmesinin ardından mega askeri tatbikatlara katılmasıyla gerçekleşmişti.
Pekin, McCarthy’nin selefi Nancy Pelosi’nin geçen yıl ağustos ayında Taipei’ye yaptığı ziyarette olduğu gibi, bu üst düzey görüşmeyi de egemenliğinin ihlali ve Washington’un tek Çin politikasının çiğnenmesi olarak değerlendirmişti.
Güç gösterisi
Taipei’de hükümet tarafından finanse edilen bir düşünce kuruluşu olan Ulusal Savunma ve Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü’nde kıdemli bir analist olan Su Tzu-yun, South China Morning Post’a verdiği demeçte, Shandong’un yelken açmasının, cumartesi günü ABD ve Kanada savaş gemilerinin boğaz geçişine yanıt olarak açıkça bir güç gösterisi olduğunu söyledi.
ABD Donanması 7. Filosu, güdümlü füze destroyeri USS Ralph Johnson ve Kanada’ya ait HMCS Ottawa’nın “uluslararası hukuka uygun olarak yüksek denizlerde seyrüsefer ve uçuş özgürlüğünün geçerli olduğu sulardan rutin bir geçiş” yaptığını savundu.
Bölgeyi denetleyen ÇHKO Doğu Bölgesi Komutanlığı bu geçişi Pekin’in boğaz üzerindeki iddiasına açık bir meydan okuma olarak kınamıştı.
Uzmanlar, pazartesi günkü seyrin aynı zamanda aralarında ABD ve Endonezya’nın da bulunduğu 19 ülkenin katıldığı son canlı ateş Süper Garuda Kalkanı tatbikatına karşılık bir güç gösterisi olduğunu ifade etti.
Süper Garuda Kalkanı tatbikatı 31 Ağustos’ta başladı ve yedi katılımcı ve 12 gözlemci ülkeyi iki haftalık çok taraflı ortak bir tatbikat için bir araya getirdi.
