Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski her iki ülkeyi de ziyaret ettikten sonra yaptığı açıklamada, Hollanda ve Danimarka’nın Kiev’e 40’tan fazla çok amaçlı F-16 savaş uçağı sağlama planlarını teyit ettiğini söyledi.
Bununla birlikte, Ukrayna’nın uzun süredir talep ettiği Amerikan yapımı jetlerin ilk transferleri muhtemelen uzun bir pilot eğitim sürecini içerecek ve bu da zorlu yaz karşı taarruzu sırasında Ukrayna’nın elinde olamayacağı anlamına geliyor.
Cuma günü Washington tarafından onaylandığı duyurulan transferler, Ukrayna’nın batılı müttefiklerinin Kiev’e ilk kez NATO sınıfı uçak sağlayacağı anlamına geliyor. Slovakya ve Polonya daha önce Ukrayna’ya Sovyet jetlerinden oluşan filolarını vermişti.
Pazar günü Hollanda’nın güneyindeki Eindhoven kentinde bulunan askeri hava üssünde düzenlediği basın toplantısında Zelenski, “F-16’lar savaşçılarımıza ve sivillere kesinlikle yeni bir enerji, güven ve motivasyon verecektir,” dedi. Görevden ayrılan Hollanda başbakanı Mark Rutte ile birlikte toplantı düzenleyen Zelenski, jetleri ‘Rus teröristleri Ukrayna şehirlerinden ve köylerinden uzak tutmak için kullanacaklarını’ söyledi.
Kaç uçak verileceği net değil
Zelenski Twitter’da yaptığı ayrı bir paylaşımda ülkesinin Hollanda tarafından emekliye ayrılan jetlerden 42 tanesini teslim alacağını söyledi. Rutte ülkesinin stoklarında bu miktarda jet olduğunu söyledi fakat Kiev’e tam olarak kaç tane teslim edileceğini belirtmekten kaçındı ve eğitim için yaklaşık 15 uçağa ihtiyaç olduğunu söyledi.
Hollanda hükümet sözcüsü, “Eğitime yardımcı olacak uçaklara ihtiyacımız var. Kalan uçakları tedarik edip edemeyeceğimizi araştırıyoruz fakat bunların güncellenip güncellenemeyeceğini bile görmemiz gerekiyor,” dedi.
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ise Zelenski ile birlikte Danimarka’daki Skrydstrup hava üssünde düzenlediği basın toplantısında, ülkesinin 19 adet F-16 hibe edeceğini söyledi ve Zelenski de bunu sosyal medya üzerinden doğruladı.
Hibe şartı jetlerin ‘savunma amaçlı’ kullanılması
Frederiksen ilk altı F-16’nın bu yılın sonunda, sekiz tanesinin 2024’te ve kalan beş tanesinin de 2025’te teslim edilmesi gerektiğini söyledi. Hollanda jetlerinin Ukrayna’ya ne zaman ulaşacağı henüz netlik kazanmadı.
43 adet F-16’ya sahip olan Danimarka, yeni F-35 jetlerine geçerken teslimatların ‘kademeli’ olarak yapılacağını söyledi. Hollanda da bir F-35 filosu satın alıyor.
Dışişleri Bakanı Lars Løkke Rasmussen, “Danimarka, Ukrayna’nın hava savunmasını güçlendirmek için ihtiyaç duyduğu F-16’ların teslimatına daha fazla ülkenin yardımcı olabilmesi amacıyla koalisyonu genişletmek için elinden gelen her şeyi yapacaktır,” dedi.
Öte yandan Danimarkalı yetkililer bağışın bir şartının da jetlerin Ukrayna tarafından Rusya’ya saldırmak için değil sadece ‘kendini savunmak’ için kullanılması olduğunu söyledi.