Dünya Bankası, ABD’deki yüksek faiz oranlarının zaten kırılgan olan mali durumları üzerindeki etkisiyle mücadele eden birçok küçük ‘gelişmekte olan’ piyasanın ‘sessiz bir borç krizi’ ile karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu.
Şu anda yükselen ve gelişmekte olan ülkelerin yüzde 23’ünün borçlanma maliyetleri ABD’nin yüzde 10 puan üzerinde. Dünya Bankası’nın hesaplamalarına göre, bu oran 2019’da yüzde 5’in altındaydı.
Bankaya göre sonuç olarak, borç faizi ödemelerinin hükümet gelirlerine oranı 2010 yılından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
Dünya Bankası Baş Ekonomist Yardımcısı Ayhan Köse Financial Times’a verdiği mülakatta, para politikasındaki sıkılaştırma döngüsünün yüksek borç seviyesine sahip düşük gelirli ülkeler için bir ‘kabus’ olduğunu söyledi ve “Bu ekonomilerin borç yükümlülüklerini çevirme konusunda karşılaştıkları iyi tanımlanmış zorluklar göz önüne alındığında . . sessiz bir borç krizi yaşandığını söylüyoruz,” dedi.
Covid-19 salgını sırasında birçok ülkenin büyük borç yığınları oluşturduğu göz önüne alındığında, yüksek borçlanma maliyetlerinden kaynaklanan acının özellikle düşük gelirli ülkeler için daha şiddetli olması bekleniyor.
Daha yüksek tahvil getirileri, yeni ihraç edilen borçlar için daha büyük faiz ödemeleri anlamına gelir ve bu da hükümetlerin bu ödemeleri finanse etmek için daha fazla borçlanması durumunda borcun gayri safi yurtiçi hasılaya oranını artırabilir. Tahvil getirileri fiyatlarla ters orantılı hareket eder.
IMF tahminlerine göre, gelişmekte olan piyasa ve orta gelirli ülkelerin ortalama brüt kamu borç yükü, on yıl önce yüzde 53’ün biraz üzerindeyken, 2028 yılına kadar GSYİH’nin yüzde 78’inin üzerine çıkacak.
ABD’deki yüksek faiz oranları ayrıca, gelişmekte olan ekonomilerin yerel enflasyon düşse bile kendi faiz oranlarını düşürme kabiliyetini de azaltıyor, çünkü bu durum para birimlerini zayıflatarak daha yüksek ithalat fiyatları yoluyla enflasyona yol açabiliyor.
