Dünya Bankası (DB) Çin’in gelecek yılki büyüme tahminini düşürdü ve Doğu Asya’nın gelişmekte olan ekonomilerinin, ABD korumacılığı ve artan borç seviyelerinin iktisadi bir engel oluşturması nedeniyle son elli yılın en düşük oranlarından birinde büyüyeceği uyarısında bulundu.
DB’nin 2024 yılına ilişkin karamsar tahminleri, Çin’deki yavaşlama ve bunun Asya’ya nasıl yansıyacağına ilişkin artan endişelerin altını çiziyor. Çin, 2023 yılı için son on yılların en düşük büyüme hedeflerinden birini, yaklaşık %5 olarak belirlemiş durumda.
Dünyanın ikinci büyük ekonomisine ilişkin bir dizi zayıf göstergeye atıfta bulunan Dünya Bankası, Çin’in iktisadi çıktısının 2024 yılında %4,4 büyümesini beklediğini açıkladı. DB’nin Nisan ayındaki tahmini ise %4,8’di.
DB ayrıca, Çin’in de dahil olduğu Doğu Asya ve Pasifik’teki gelişmekte olan ekonomiler için 2024 yılı gayrisafi yurtiçi hasıla büyüme tahminini, Nisan ayındaki %4,8’lik tahmininden %4,5’e düşürdü.
Küresel talepteki zayıflama
Dünya Bankası Doğu Asya ve Pasifik Baş İktisatçısı Aaditya Mattoo, iktisatçıların Çin’in sıkı pandemi kontrollerinden sonraki toparlanmasının ‘ortaya çıktığından daha sürekli ve daha önemli’ olmasını beklediğini söyledi.
Banka, Çin’de perakende satışların pandemi öncesi seviyelerin altına düşmesine, durgun konut fiyatlarına, artan hane halkı borcuna ve geciken özel sektör yatırımlarına da dikkat çekti.
Mattoo, Çin de dahil olmak üzere hükümetler ‘daha derin’ hizmet sektörü reformlarına girişmediği sürece yavaş büyümenin devam edeceği uyarısında bulundu.
Küresel talepteki zayıflama da etkisini gösteriyor. Mal ihracatı 2022’nin ikinci çeyreğine kıyasla Endonezya ve Malezya’da %20’den fazla, Çin ve Vietnam’da ise %10’dan fazla azaldı. Artan hane halkı, şirket ve devlet borçları büyüme beklentilerini daha da düşürdü.
ABD’nin ‘korumacı’ politikaları Asya’yı vurdu
Kötüleşen tahminler, sadece Çin’in değil bölgenin büyük bir kısmının Enflasyonu Düşürme Yasası (IRA) ve Çipler ve Bilim Yasası kapsamındaki yeni ABD sanayi ve ticaret politikalarından etkilenmeye başladığını da yansıtıyor.
Dünya Bankasına göre Çin’den ve Endonezya, Vietnam, Filipinler, Malezya ve Tayland gibi Güneydoğu Asya ülkelerinden yapılan elektronik ve makine ihracatı, ABD Başkanı Joe Biden’ın ‘korumacı’ politikalarının yürürlüğe girmesinin ardından düşüş gösterdi.
Buna karşılık, Çin ve Güneydoğu Asya’nın aksine ABD sübvansiyonlarına bağlı yerel içerik gerekliliklerinden muaf olan Kanada ve Meksika gibi ülkelerle yapılan ABD ticareti azalmadı.
Asya ülkeleri, ABD’nin IRA gibi yasalarına şüpheyle yaklaşıyor. Endonezya iş dünyası, ülkenin kritik madenlerinin ABD’nin ‘yeşil teknolojiye’ yönelik devasa sübvansiyon paketinin dışında bırakılmasını eleştiriyor.
Endonezya, elektrikli araç bataryalarının üretimi için hayati önem taşıyan nikelde dünyanın en büyük rezervlerine sahip. Cakarta, maden ihracatının Kanada ya da Meksika’ya benzer bir muameleye tabi tutulmasını sağlayacak bir hüküm üzerinde müzakere etmeye çalışıyor.
Vietnam’daki iş dünyası lobi grupları da benzer şekilde, özellikle iki ülkenin bu ay ilişkilerini resmen geliştirmesinin ardından, Washington’un Hanoi’ye elektrikli araç vergi indirimi avantajlarını genişletmesi gerektiğini savundu. ABD, Vietnam’ın en büyük pazarı fakat 2022’deki %13,6’lık artışa kıyasla bu yılın Ocak-Ağustos döneminde sevkiyatlar %19,1 düştü.
