Ehud Olmert: Evet, İsrail savaş suçu işliyor

İsrail’in eski Başbakanı Ehud Olmert, Haaretz gazetesinde yayımlanan son makalesinde, ülkesinin Gazze’deki askeri operasyonlarını sert bir dille eleştirerek, İsrail’in savaş suçu işlediğini ve sivil halkı bilinçli şekilde hedef aldığını söyledi:

***

Artık yeter. İsrail savaş suçu işliyor

Gazze Şeridi’nde son dönemde yürütülen operasyonların meşru savaş hedefleriyle bir ilgisi yok. Bu artık özel bir siyasi savaşa dönüştü.

Ehud Olmert / Haaretz

İsrail hükümeti şu anda amacı, hedefi veya açık bir planı olmayan ve başarı şansı bulunmayan bir savaş yürütüyor. İsrail Devleti’nin kuruluşundan bu yana böyle bir savaşa tanık olunmamıştı. Binyamin Netanyahu liderliğindeki suç şebekesi bu alanda da eşi benzeri görülmemiş bir örnek teşkil ediyor.

Gideon’un Arabaları Operasyonu’nun en belirgin sonucu, Gazze çevresine konuşlandırılmış İsrail askeri birimlerinin karmaşık faaliyetleridir. Özellikle, askerlerimizin daha önce çarpıştığı, yaralandığı, hayatını kaybettiği ve birçok Hamas savaşçısını – ki ölmeyi hak ediyorlardı – ve çok daha fazla masum sivili öldürdüğü mahallelerde bu durum geçerli. Bu siviller, anlamsızca ölen Filistinli kurbanlar istatistiklerine eklendi ve sayı korkunç boyutlara ulaştı.

Gazze’deki son operasyonların hiçbir meşru savaş hedefi yok. Hükümet, askerlerimizi ki ordu da buna itaat ediyor; Gazze Şehri, Cebeliye ve Han Yunus mahallelerinde dolaşmaya gönderiyor. Bu meşru bir askeri operasyon değil. Bu artık kişisel bir siyasi savaşa dönüşmüş durumda. Bunun doğrudan sonucu, Gazze’nin bir insani felaket bölgesine dönüşmesidir.

Son bir yıl içinde, dünyanın dört bir yanından İsrail hükümetine ve ordusunun Gazze’deki davranışlarına yönelik ağır suçlamalar yöneltildi: Soykırım, savaş suçları. İsrail kamuoyundaki tartışmalarda ve uluslararası platformda bu suçlamaları hep kesin bir dille reddettim, ama hükümeti eleştirmekten geri durmadım. Uluslararası medya, İsrail kamuoyundaki tartışmalarda tüm sesleri dinler. Netanyahu’nun borazanlığını yapanlarla ona muhalif olanları ayırt edebilir. Ben de İrlanda, İtalya, Hollanda, Birleşik Krallık ve başka yerlerde röportajlar vererek görüşlerimi paylaştım. Çoğu zaman gazetecileri hayal kırıklığına uğrattım çünkü Gazze’de savaş suçu işlenmediğini ısrarla savundum. Evet, öldürme vakaları fazlaydı ama hiçbir hükümet yetkilisinin sivil halkı kasıtlı olarak hedef alma talimatı verdiğine inanmadım.

Gazze’de ölen masum sivillerin sayısı akıl almaz, adaletsiz ve kabul edilemezdi. Ama bu ölümler, her yerde söylediğim gibi, zalim bir savaşın sonucu olarak meydana gelmişti.

Bu savaş 2024 başlarında sona ermeli, artık sürmemeliydi. Çünkü artık gerekçesi kalmadı, açık bir hedefi yok ve Gazze ya da genel olarak Ortadoğu için bir siyasi vizyon içermiyor. Hükümetin verdiği emirlere uymak zorunda olan ordu, birçok durumda aceleci, dikkatsiz ve aşırı saldırgan davrandı. Ancak hiçbir zaman üst düzey askeri liderlikten sivilleri bilinçli şekilde hedef alma talimatı almadılar. Bu yüzden, o dönemde anladığım kadarıyla, savaş suçu işlenmemişti.

Soykırım ve savaş suçları, savaşın hedeflerini, yürütülüşünü, sınırlarını ve güç kullanımındaki sınırlamaları belirleyen yetkililerin niyetine ve sorumluluğuna dayanan hukuki terimlerdir. Her fırsatta şu ayrımı yaptım: suçlamaları reddettim, ama Gazze’deki sivillerin kurban edilmesindeki umursamazlığı ve insanlık dışı kayıpları kabul ettim.

Fakat son haftalarda bunu artık yapamıyorum. Gazze’de yaptığımız şey artık bir yıkım savaşıdır: ayrım gözetmeyen, sınırsız, acımasız ve suç oluşturan sivil katliamları. Bu, kontrol kaybının bir sonucu ya da belirli birliklerdeki bireysel taşkınlıklar değil. Bu, hükümetin bilinçli, kötü niyetli ve sorumsuz politikasının ürünüdür. Evet, İsrail savaş suçu işliyor.

Öncelikle, Gazze’yi aç bırakıyoruz. Bu konuda hükümet yetkililerinin tutumu açık. Evet, Gazzelilere gıda, ilaç ve temel ihtiyaçlar kasıtlı olarak sağlanmıyor. Netanyahu, her zamanki gibi, verdiği emirleri muğlak hale getirerek cezai sorumluluktan kaçmaya çalışıyor. Ancak bazı yandaşları bunu açıkça söylüyor, hatta gururla: “Gazze’yi aç bırakacağız. Çünkü tüm Gazeliler Hamas.” Bu bakış açısıyla, iki milyondan fazla insanı yok etmenin ahlaki ya da operasyonel bir sınırı yok.

İsrail medyası, çeşitli nedenlerle (bazıları anlaşılabilir) Gazze’deki olayları daha ılımlı bir dille aktarmaya çalışıyor. Ancak dünyanın gördüğü tablo çok daha geniş ve yıkıcı. Bunu sadece “herkes bize düşman” diyerek antisemitizm olarak açıklamak mümkün değil.

Hayır. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron antisemit değil. Onu iyi tanıyorum, son aylarda birçok kez görüştük. Fransa ordusu, İsrail’e yönelik İran saldırılarına karşı savunmada yer aldı. Macron kısa süre önce şöyle dedi: “Düşmanlarınıza karşı yanınızdayım ama beni terör destekçisi olmakla suçluyorsunuz.” Macron İsrail’in dostudur. Aynı şekilde İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Hollanda Başbakanı Dick Schoof, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve diğer Avrupalı liderler de öyle.

Bu liderler, Gazze’den gelen sesleri duyuyor. Yüz binlerce sivilin çektiği acıyı görüyorlar. İsrail kabine toplantılarındaki konuşmaları da takip ediyorlar ve açıkça şunu fark ediyorlar: Netanyahu liderliğindeki İsrail hükümeti, sivil nüfusu açlığa mahkûm eden bir politika yürütüyor. Bu durum felaketle sonuçlanabilir.

Artık İsrail dostu hükümetlerden – Kanada, Birleşik Krallık, Fransa gibi – somut yaptırımlar yönünde sesler yükseliyor. Macron, İsrail’in AB ile olan ortaklık anlaşmasının gözden geçirilmesini önerdi. Hollanda ve İtalya’dan da bu öneriye destek geldi. Bu iki ülke sağ eğilimli hükümetlere sahip ve daha önce İsrail’i zor durumda bırakacak hiçbir adıma yanaşmıyorlardı.

Bu sesler artacak. Uluslararası Ceza Mahkemesi dışında, İsrail’e karşı somut yaptırımlar uygulanma riski doğdu; bu da ekonomik ve diplomatik olarak yıkıcı olabilir.

Netanyahu hükümetinin sözcüleri ve nefret üreten mekanizması hemen mağdur söylemine sarılacaktır: “Herkes bize düşman. Yahudi düşmanı bunlar. Terörü destekliyorlar.” Ama gerçek şu: İsrail’e değil hükümete karşılar. Onlara göre bu hükümet, İsrail’e ve halkına savaş ilan etti ve geri dönülmez zararlar verdi.

Ben de aynı fikirdeyim. Bu hükümet artık içimizdeki düşmandır. İsrail devletine ve halkına karşı savaş ilan etmiştir. Son 77 yılda dışarıdan gelen hiçbir tehdit, Netanyahu, Ben-Gvir ve Smotrich’in verdiği zarar kadar yıkıcı olmamıştır. Bu hükümet, 1948’den bu yana İsrail toplumunu ayakta tutan toplumsal dayanışmayı yerle bir etti.

Bugün İsrail toplumunun geniş kesimlerinin kabul ettiği şu gerçeği tekrar ediyorum: Bu hükümet bu ülkeyi yönetmeyi hak etmiyor. Ne niyeti var ne de kapasitesi. Tek yaptığı şey, halkı birbirine düşürmek, toplumsal uyumu yok etmek. Kardeşi kardeşe, askeri askere, rehineleri ailelerine karşı kışkırtmak. Sadistçe, hasta bir keyifle bunu yapıyor. Rehineleri de hâlâ geri getiremiyor.

Ve tüm bunlar olurken, Batı Şeria’da da Filistinli siviller öldürülmeye devam ediyor. Daha önce de söyledim, yine söylüyorum: “Tepelik Gençliği” adı verilen radikal yerleşimci çeteler her gün korkunç suçlar işliyor, güvenlik güçleri ise buna göz yumuyor.

Tzeela Gez’in öldürülmesi korkunçtu. Bu genç kadın doğuma giderken hayatını kaybetti. Umarım oğlu hayatta kalır ve ailesi onu sevgiyle büyütebilir. Ama Samarya Bölge Konseyi Başkanı Yossi Dagan’ın “Filistin köyleri yok edilmeli” açıklaması soykırım çağrısıdır. Bazı köyler yakıldığında bize bunun birkaç radikalin işi olduğu söylenecek. Bu yalan. Onlar çoklar. Ön safta olanlar küçük bir grup olabilir ama arkalarında onları destekleyen, ilham veren Yossi Daganlar var.

Peki polis nerede? Ordu nerede? Bu suçluları durdurmak için ses çıkarması gereken yerleşimciler nerede?

İsrail ordusunun bazı birliklerinde de sorunlar yaşanıyor. Bazı özel kuvvetlerde bile sivillere acımasız şekilde ateş açıldığı, evlerin yıkıldığı, mülklere el konduğu olaylar var. Hatta bazı askerler bunları sosyal medyada paylaştı. Evet, İsrailliler savaş suçu işliyor. Eski Genelkurmay Başkanı Moşe Yaalon’un “etnik temizlik yapıyoruz” ifadesine katılmıyorum, ama gidişat bu suçlamaların reddedilemeyeceği noktaya yaklaşıyor.

Durmalıyız. Aksi halde milletler ailesinden dışlanacağız. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılanacağız. Ve buna karşı savunmamız olmayacak.

Artık yeter.