Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr’ın kız kardeşi Senatör Imee Marcos, ağabeyinin Çin karşıtı politikalarına katılmadığını dile getirerek bunun ülkeyi “tehlikeli bir yola” sürüklediğini söyledi.
23 Mart’ta Çin Sahil Güvenlik personeli kendi egemenlik alanını ihlal ettiği gerekçesiyle Filipinler gemilerine tazyikli su sıkmıştı. Üç Filipin Donanması denizcisinin yaralandığını söyleyen Marcos Jr, “Filipinler’in deniz güvenliğini ve deniz alanı farkındalığını güçlendirmek” amacıyla bir Ulusal Denizcilik Konseyi kuran bir kararname imzaladı.
Talimat uyarınca Filipinler Devlet Başkanı konseye, deniz güvenliğini artırmak amacıyla müttefiklerden “bağış, katkı, hibe, vasiyet veya hediye” kabul etme yetkisi verdi.
South China Morning Post’un haberine göre, Senatör Imee Marcos pazartesi günü yaptığı açıklamada, Ukrayna ve Gazze’deki savaşlara atıfta bulunarak savunma ve deniz güvenliği bağışlarını “sonu gelmeyen çatışmaların yakıtı” olarak nitelendirdi.
Filipin Senatosu Dış İlişkiler Komitesi’ne başkanlık eden milletvekili, Filipinlileri tehlikeye atabilecek her eylemin “ne pahasına olursa olsun kaçınılması gereken büyük bir sorumsuzluk” olduğu uyarısında bulundu.
“Aceleci olmayalım, öfkeli olmayalım ki halkımızın refahını gözetebilelim” diyen Imee Marcos, “Çin ile olan deniz çatışmamızda akıldan ziyade duygular galip geldi ve bizi Filipinlilerin gururundan daha fazlasına mal olacak tehlikeli bir yola sürüklüyor” ifadelerini kullandı.
‘Daha önce de dışarıdan yardım aldık’
Marcos Jnr’ın Ulusal Denizcilik Konseyi’nin başına atadığı General Andres Centino, ülkenin deniz savunmasını güçlendirmek için dış yardıma izin vermenin dış müdahale anlamına gelmeyeceğini söyleyerek Başkan’ın kız kardeşine karşı çıktı.
“Ulusal Denizcilik Konseyi kurulmadan önce de böyle bir uygulama vardı” diyen Centino, merkezi hükümetin geçmişte ABD, İngiltere, Avustralya ve Japonya dahil olmak üzere diğer ülkelerden deniz güvenliği yardımı aldığını açıkladı.
General, “Bunun bir dış müdahale olduğunu düşünmüyorum. Bu daha çok ortaklarımızın ve müttefiklerimizin yardımına ihtiyacımız olduğunu kabul etmek anlamına geliyor” dedi.
Ancak Senatör Imee Marcos, ülkenin Çin ile olan deniz ihtilafında mantıktan ziyade duyguların hakim olduğunu belirtti.
Marcos, “Bir başka bölgesel çatışmayı önlemek için ihtiyacımız olan şey, gerçek müttefiklerimiz olduğunu iddia edenlerin barış için üretecekleri çözümlerdir” dedi.
İstifa çağrısı
Başkan’ın kız kardeşi aynı fikirde olmadığını dile getiren tek milletvekili değildi. Kongre üyesi Pantaleon Alvarez de Başkan’ın konuyu ele alış biçimini sert bir dille eleştirdi ve hatta Marcos Jnr’ın derhal istifa etmesi çağrısında bulundu.
Geçtiğimiz hafta Hıristiyan takvimindeki en kutsal hafta olan Kutsal Hafta sırasında Alvarez, Başkan’ın görevi bırakmasını ve Çin ile gerilimi azaltmak için Başkan Yardımcısı Sara Duterte’ye yol açmasını önerdi.
“Başkan’a bu Kutsal Hafta’da derin düşünmesini ve tefekkür etmesini tavsiye edeceğim. Eğer İsa Mesih halk için fedakârlık yaptıysa, belki de aynı şeyi yapma sırası kendisindedir ve görevinden gönüllü olarak istifa ederek başkanlık görevini usulüne uygun olarak seçilmiş başkan yardımcısına devretmelidir” dedi.
Washington’dan Manila’ya destek
Salı günü Savunma Bakanı Gilbert Teodoro Jnr ise, halkı ülkenin Batı Filipin Denizi’ndeki haklarına yönelik ana tehdidin “Çin hükümetinin yasadışı faaliyetleri” olduğu gerçeğini gözden kaçırmamaya çağırdı.
Pazartesi günü ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan Filipinli mevkidaşı Ulusal Güvenlik Danışmanı Eduardo Año ile görüştü ve Washington’un Manila ile yaptığı savunma anlaşmasına bağlılığını teyit etti.
Beyaz Saray’ın internet sitesinde yayınlanan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Sayın Sullivan, Güney Çin Denizi’nin herhangi bir yerinde Filipin silahlı kuvvetlerine, kamu gemilerine ya da hava araçlarına – sahil güvenliğine ait olanlar da dâhil olmak üzere – yönelik silahlı saldırıları da kapsayan ABD-Filipinler Karşılıklı Savunma Anlaşması kapsamında ABD’nin Filipinler’e yönelik ittifak taahhütlerinin altını çizdi.”
1951 yılında imzalanan Karşılıklı Savunma Anlaşması, her iki ülkeyi de dış bir gücün saldırısı durumunda birbirlerine yardım etmeye çağırıyor. Pentagon daha önce Manila’nın başka ülkelerden gelen tehditler karşısında anlaşmaya başvurması halinde kendisine yardım etmeye hazır olduğunu açıklamıştı.
