Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Çin’de Filistinli gruplar arasında varılan uzlaşının desteklenmesi gerektiğini söyledi. ABD Dışişleri sözcüsü ise Gazze’nin yönetimi konusunda, “Hamas’ın bir rolü olamaz” dedi.
Hamas ve Fetih Hareketi başta olmak üzere Filistinli 14 grubun üst düzey temsilcileri, Çin’in arabuluculuğunda aralarındaki bölünmüşlüğe son vermeyi ve birlik oluşturmayı amaçlayan “Pekin Diyaloğu”nu imzaladı. Bildiri tüm Filistin topraklarında (Gazze, Batı Şeria ve Doğu Kudüs) tek bir geçici hükümet kurulmasını öngörüyor.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Çin’de Filistinli gruplar arasında varılan uzlaşının “önemli bir haber” olduğunu belirterek, “Filistinliler arasındaki birliğin iyi bir şey olduğunu ve aralarındaki birlik sürecini desteklememiz gerektiğini düşünüyorum” dedi.
İsrail’in Filistin topraklarındaki işgalinin hukuka aykırı olduğunu ve bunun derhal sonlandırılması gerektiğini belirten Uluslararası Adalet Divanının (UAD) danışma görüşünün ardından Avrupalı yetkililerin “bunun ne anlama geldiğini anlaması ve buna uygun adımlar atması gerektiğini” vurgulayan Borrell, sözlerini şöyle sürdürdü: “Siyasetin başarısızlığı bir boşluk yarattı ve bu boşluk, mahkeme tarafından verilen kararlar ve görüşlerle doldurulmaya çalışılıyor. Uluslararası hukukun ve Birleşmiş Milletler sisteminin çekirdeği olan UAD’nin en üst düzeydeki bu kararları, bu tavsiye niteliğindeki görüşleri dikkate almak önemlidir. Ancak yargıçların, mahkemenin yasayı uygulamadığını anlamak da önemlidir. Yasayı ifade ederler ama uygulamazlar. Yasanın uygulanması siyasi aktörlere aittir ancak en azından bir kılavuzumuz var. Net bir pozisyonumuz var. Filistin topraklarının işgalinin yasa dışı olduğu ve bu durumun devam edemeyeceği net bir şekilde söylendi.”
Konu günlük basın toplantısında ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller soruldu. Filistinli grupların imzaladığı “Pekin Diyaloğu”nun metnini henüz incelemediklerini belirten Miller, bunu yapacaklarını dile getirdi. Miller, “Ancak, çatışma sonrası Gazze’nin yönetimi ele alındığında, Hamas’ın bir rolü olamaz” diyerek, “Aylardır Hamas’ın terör örgütü olduğunu ifade ediyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Gazze ve Batı Şeria’nın birleşerek Filistin Yönetimi tarafından yönetilmesini istediklerini aktaran Miller, “Hamas için bir rol öngörmüyoruz” ifadelerini tekrarladı.
Miller, Çin’e bölgede gerginliğin artmasını engellemek için özellikle İran özelinde nüfuzunu kullanma çağrısında bulundu.
Filistin Çin’in arabuluculuğu ve desteğinden memnun
Öte yandan Filistin yönetimi, müzakerelerde arabuluculuk yapan Çin’in Filistin ulusal uzlaşı hükümeti kurulmasına yönelik çabalarını takdir etti.
Filistin resmi haber ajansı WAFA’da yayımlanan Filistin Devlet Başkanlığı açıklamasında, müzakerelerde arabuluculuk yapan Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi’nin geçici bir Filistin ulusal uzlaşma hükümetinin kurulmasına ilişkin açıklamalarına dikkat çekildi.
Çin Dışişleri Bakanı Wang’ın sarf ettiği sözlerin Filistin yönetiminin tutumu ve uluslararası meşruiyetle uyumlu olduğu vurgulanan açıklamada, Wang’ın açıklamalarında Gazze Şeridi’nde acil ateşkes ve insani yardımların girmesini talep ettiği kaydedildi.
“Filistin devletinin toprakları olan Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs’ü yönetmesine olanak sağlama yönüne ortak çabaları artırma talebini de memnuniyetle karşılıyoruz” denilen açıklamada, Filistin’in Birleşmiş Milletler’de (BM) tam üyelik hakkını elde etmesi ve iki devletli çözüm için uluslararası bir barış konferansının düzenlenmesi yönünde Çin’in sarf ettiği çabalar takdir edildi.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Çin, Filistinli grupların iç uzlaşı temelinde ulusal birliği ve bağımsız Filistin devletini erken bir tarihte hayata geçirmelerini içtenlikle ümit ediyor” ifadesini kullanmıştı.
Filistin’in BM’deki tam üyeliğini ve iki devletli çözüme desteklerinin altını çizen Vang, bu konu için ilgili tüm taraflarla çalışmaya ve çaba göstermeye devam edeceklerini kaydetmişti.
