Avrupa Birliği’nin (AB) üye ülkelerin emisyonlarını daha fazla düşürmeyi hedefleyen ve tedbirlere haneleri de dahil eden karbon piyasası reformu, Fransız sağ ve sol muhalefetinden tepki aldı.
Brüksel, aralık ayının sonunda Emisyon Ticaret Planını (ETS) özel konutlar da dahil olmak üzere inşaat ve ulaşım sektörünü kapsayacak şekilde genişletme konusunda mutabık kalmıştı.
ETS2 olarak adlandırılan reform, petrol, dizel ve doğalgaz gibi yakıtlara yönelik kısıtlamaları kapsıyor. Ayrıca plan, 87 milyar değerinde bir Sosyal İklim Fonu (SCF) oluşturulmasını öngörüyor.
Avrupa Parlamentosu, programın uygulanmasını 2029’a kadar erteleme niyetinde. Ancak AB Konseyi’nde tarihin daha erkene alınması için baskı yapıldı ve 2027 tarihi üzerinde uzlaşmaya varıldı.
‘Sarı Yelekler benzeri protestolar gelebilir’
Fransız parlamentosunda ilgili planın, Sarı Yelekler benzeri bir protesto dalgası başlatma riski taşıdığı belirtildi.
Fransız Yeşiller’den milletvekili Leila Chaibi, “ETS2, doğası gereği sosyal adalete aykırıdır” açıklamasını yaptı. Euractiv‘e konuşan Chaibi, “ETS2 halihazırda krizden en çok etkilenenlerin daha fazla ödeme yapmasına neden olacak,” dedi.
Bunun Komisyon, Parlamento ve Konsey arasındaki müzakereler sırasında getirilen güvencelerden bağımsız olduğunu kaydeden Chaibi, SCF’nin hacminin 72 milyar avrodan 87 milyar avroya çıkarılmasına işaret etti.
Avrupa Parlamentosunun Kimlik ve Demokrasi grubundan çevre komitesi üyesi Aurélia Beigneux ise, “ETS2’nin yakıt ve ısınmayı kapsayacak şekilde genişletilmesinden yana değildik,” ifadelerini kullandı.
Beigneux, karbon fiyatlandırmasının ulaşım ve ısınmayı da kapsayacak şekilde genişletilmesine komite başkanı ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ‘Avrupa’yı Yenile’ grubundan Pascal Canfin’in de karşı çıktığını, fakat sonrasında ‘bariz biçimde fikrini değiştirdiğini’ ifade etti.
‘Plan katı koşullar altında oluşturuldu’
Bununla birlikte Canfin, kararı savunarak planın ‘oldukça katı koşullar altında planlandığını’ belirtti.
Linkedin hesabından paylaşım yapan Canfin, ETS2’deki CO2 ücretlendirmesinin 2030 yılına kadar ton başına 45 euro ile sınırlandırıldığını ve bunun bunun Fransa’da şu anda uygulanmakta olan 44,9 euro’ya yakın olduğunu dile getirdi.
Canfin, “Bu, sisteme öngörülebilirlik getirmeyi ve hanelerin ani fiyat artışlarından korunmasını mümkün kılıyor,” dedi.
Ayrıca Canfin, enerji fiyatlarının ‘olağanüstü düzeyde yüksek’ kalması halinde ETS2’nin 2028’e ertelenebileceğini de sözlerine ekledi.
Program kapsamında toplanan paranın, temiz ulaşım ve konut yenileme gibi alanlarda hanehalklarına dönük yeşil yatırımları finanse etmek için kullanılacağını ifade eden Canfin, “Bu koşullar, bence mekanizmayı kabul edilebilir kılıyor,” yorumunu yaptı.
Canfin ile aynı partiden olan Marie-Pierre Vedrenne de SCF’nin aynı zamanda AB’nin önümüzdeki yedi yıllık bütçesinin bir parçası ve ‘bunu sürdürülebilir kılmak ve istikrarlı bir fon sağlamak için kilit bir unsur’ olacağını kaydetti.
‘Avrupalılarla alay ediyorlar’
Bunun yanı sıra Chaibi, Konsey’in kararının 2029’dan önce yürürlüğe konmasını engelleyen parlamento kararına aykırı olduğunu vurguladı.
Chaibi, Fransa’da yakıtlara uygulanan yeni karbon vergisinin erkenden getirilmesinin 2017 ve 2018’de yaşanan Sarı Yelekler benzeri bir protesto dalgasına neden olabileceğini söyledi.
Beigneux ise ilgili tedbirlerin ‘güvencesi en az olan ailelere’ hedef alan saldırıların parçası olduğunu ifade etti.
AB’nin ekonomik durumu göz önüne alındığında, bu kararın mevcut dönem için uygun olmadığına dikkat çeken Beigneux, “Bu tür önlemlerle Avrupalılarla alay edildiğine içtenlikle inanıyoruz,” diye konuştu.
Avrupa Parlamentosu, aralık ayında imzalanan anlaşmayı onaylamak üzere önümüzdeki haftalarda oylama yapacak.
