Avrupa Birliği’nin (AB) sınır koruma birimi Frontex, AB Ombudsmanı’nın (Kamu Denetçiliği) kuruma getirdiği ‘insan hakları’ eleştirilerine cevap verdi.
Geçen yıl Yunanistan açıklarında meydana gelen bir gemi kazasında yüzlerce kişinin hayatını kaybetmesinin ardından, AB Ombudsmanı Emily O’Reilly, Frontex’in faaliyetleri hakkında soruşturma başlatmıştı. O’Reilly geçen hafta, mevcut kuralların Frontex’in ‘insan haklarını düzgün bir şekilde korumasına’ izin vermediği sonucuna vardı ve yasal değişiklik çağrısında bulundu.
Frontex Başkanı Hans Leijtens ise eleştirilere karşı dün gazetecilere verdiği demeçte, “Ombudsmanın izlediği mantığı anlıyorum. Onunla birçok konuda aslında aynı fikirde değilim. Biz Avrupa arama kurtarma ajansı değiliz. Biz Avrupa sınır ve sahil güvenlik teşkilatıyız,” cevabını verdi.
“Yapısal bir arama kurtarma çalışması yapacak kaynaklara sahip değiliz,” diyen Leijtens, Frontex’in imdat çağrılarında uluslararası kurallara uyduğunu da sözlerine ekledi.
Ombudsman, Frontex’in genellikle tehlikedeki gemilere yardım etmek için yerel makamların iznine bağlı olmasını eleştirdi. Örneğin Adriana gemi enkazı vakasında, Frontex Yunan makamlarından izin almamıştı. Ayrıca, yolculardan bildirilen imdat çağrılarına rağmen, yakındaki diğer tekneleri uyarmak için kendi imdat çağrısını da yayınlamamıştı.
Leijtens, Frontex’in arama ve kurtarma konusundaki görevinin değişmesini de pek olası görmüyor. Başkan, “Yasama ekosistemimizde henüz bu tartışmayı başlatmak için bir girişim yok, fakat bu gerçekten büyük sonuçlar anlamına geliyor,” dedi.
Gerçekten de Avrupa Komisyonu ve üye devletler arasında ajansın sorumluluklarını gözden geçirme konusunda çok az istek var. AB içişlerinden sorumlu komisyon üyesi Ylva Johansson pazartesi günü yaptığı açıklamada, bir değerlendirmenin ‘Frontex’in iyi durumda olduğunu’ gösterdiğini ve kurallarının değiştirilmemesi gerektiğini söyledi.
Yunanistan Göç bakanı Dimitris Kairidis’e göre, Atina şu anda gemi enkazındaki kendi rolünü araştırıyor ve sonuçlar yakında açıklanacak.
Kairidis, Frontex’in daha büyük bir rol oynamasını istiyor, fakat Ombudsmanın önerdiği anlamda değil. Yunan bakan Financial Times’a verdiği demeçte, “[Frontex’in] Sınırların korunması yönünde güçlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Frontex’in bir insan hakları örgütü olduğuna inanmıyorum. Onun birincil sorumluluğunun Avrupa’nın dış sınırlarını izlemek ve korumak olduğu konusunda hemfikir olmalıyız,” ifadelerini kullandı.
