Bu hafta Washington’da başlayan NATO liderler zirvesine katılan Avrupalı heyetler Donald Trump’ın dış siyaset ortaklarıyla görüşmeler yaparken, askeri ittifak içinde Başkan Joe Biden’ın yeniden seçilme ihtimaline ilişkin tedirginlik artıyor.
Biden anketlerde son sıralarda yer alıyor ve geçen ayki felaket tartışma performansının partisinde yaşı ve göreve uygunluğu konusundaki derin endişeleri yeniden alevlendirmesinin ardından Beyaz Saray yarışından çekilmesi için yoğun baskı altında.
Başta Doğu Avrupa ve İskandinav hükümetleri olmak üzere birçok Avrupa hükümetinden liderler, bakanlar ve üst düzey yetkililer, Financial Times’a (FT) yaptıkları açıklamada, Ulusal Güvenlik Konseyi eski özel kalem müdürü Keith Kellogg ve eski dışişleri bakanı Mike Pompeo gibi Trump’la bağlantılı isimlerle bu hafta toplantılar düzenlediklerini söylediler.
Trump, Avrupalılardan Ukrayna’ya “eşit destek” istedi
Trump, kasım ayında Beyaz Saray’a tekrar gelmesi halinde ABD’nin tüm NATO müttefiklerini savunmayabileceğini öne süren açıklamalarıyla birçok Avrupa başkentini ürkütmüştü. Ayrıca Kiev’in Moskova ile barış görüşmelerini reddetmesi halinde Ukrayna’ya yapılan askeri yardımın askıya alınması ihtimalini de gündeme getirdi.
Trump salı günü de, ABD’nin Kiev’e verdiği desteği “eşitlemek” için Avrupa ülkelerinin Ukrayna’ya 100 milyar dolar katkıda bulunmasını talep etti.
Truth Social platformunda yaptığı bir paylaşımda NATO’nun mevcut gücünden övgüyle söz etti ve üyeleri daha fazla katkıda bulunmaya çağırmasının ardından ittifaka “milyarlarca dolar” aktığını söyledi fakat NATO müttefiklerinin Ukrayna konusunda üzerlerine düşeni yapmadıklarını söyledi.
Trump, “Şimdi de benzer bir sorunumuz var. ABD, Ukrayna’nın Rusya ile savaşmasına yardım etmek için paranın çoğunu ödüyor. Avrupa en azından EŞİTLİK sağlamalı! Bunu yapmak için 100 milyardan fazla borçları var. Sahtekâr Joe onlardan bunu yapmalarını hiç istemedi bile,” diye yazdı.
Yabancı elçilikler Trump ile temas kurma yarışında
Washington’daki yabancı elçilikler, seçim yarışı kızıştıkça gelecekteki olası bir Trump yönetimi içinde temaslar kurmaya giderek daha fazla odaklandı.
FT’ye göre diplomatlar Trump’ın 2016’daki seçim zaferinin kendilerini şaşırtmasının ardından hazırlıksız yakalanmaktan çekiniyorlar. Trump’a bağlı kişilere ulaşma konusunda bilgi sahibi olan bir kişi, “[Avrupa konusundaki] tutumları hakkında ne düşünürsek düşünelim, onlarla konuşmamız gerekiyor,” dedi ve kasım ayından önce temas kurmanın artık mantıklı bir yaklaşım olduğunu sözlerine ekledi.
Pek çok diplomat ve analist, Trump’ın ikinci döneminde nasıl bir yol izleyebileceğine dair sinyaller almak için Kellogg’un güvenlik programının eş başkanlığını yaptığı Trump dostu bir düşünce kuruluşu olan America First Policy Institute’a bakıyor.
FT’ye açıklama yapan Kellogg, “Çeşitli başbakanlar, ulusal güvenlik danışmanları, savunma bakanları, dışişleri bakanları ve büyükelçilerle bir dizi toplantı yaptık,” diyerek görüşmeleri doğruladı.
Kellogg ve Fred Fleitz kısa bir süre önce Ukrayna savaşının sona erdirilmesi için Kiev ve Moskova’yı müzakere masasına oturtacak bir rapor kaleme almış ve bu rapor Washington ve Avrupa başkentlerinde yankı uyandırmıştı.
Zirve çevresindeki özel sohbetlerde pek çok Avrupalı yetkili, seçim kampanyasının NATO’nun toplantıya ilişkin hedeflerini gölgelemesinden ve özellikle de gelecekteki güvenlikleri üzerinde çok büyük etkisi olabilecek bir durumu etkileyememelerinden duydukları öfkeyi dile getirdiler.
Üst düzey bir Avrupalı diplomat Biden’ın sağlığına ve adaylığına atıfta bulunarak, “Onun geleceği tüm haftayı gölgeledi. Tam bir karmaşa,” ifadelerini kullandı.
