Kore ve Japonya, Doğu Çin Denizi’nin kıta sahanlığında bulunan 7. Blok’un ortak gelişimini görüşmek üzere cuma günü Tokyo’da bir toplantı gerçekleştirecek. Beşinci toplantı 1985 yılında gerçekleşmişti. Yaklaşık 40 yıl aradan sonra taraflar tekrar bir araya gelecek.
Güney Kore Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Güney Kıta Sahanlığı’nın Ortak Kalkınma Bölgesi (JDZ) Anlaşması olarak bilinen Kore-Japonya Kıta Sahanlığı’nın Ortak Kalkınma Anlaşması kapsamında kurulan ortak komite toplantısı için heyet Tokyo’ya hareket etti.
1978’den beri yürürlükte olan anlaşma, iki ülke arasında bulunan Jeju Adası’nın yaklaşık 200 kilometre güneyinde bulunan kıta sahanlığının belirlenmiş bölgelerinde ortak kaynak arama ve geliştirme çalışmalarını kolaylaştırmak amacıyla tasarlanmıştı.
Ancak 1990’lardan bu yana, Japonya’nın bölgenin kaynak potansiyelinin Güney Kore’nin değerlendirmelerinden daha düşük olduğunu algılaması nedeniyle daha fazla keşif yapma konusundaki isteksizliği ile ilerlemeyi durdu. Japonya, 1993’ten beri ek keşif için resmi olarak bir adım atmadı.
Güney Kore Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili Korea Times’a yaptığı açıklamada, “Bu toplantının yaklaşık kırk yıllık bir aradan sonra gerçekleşmesi önemli olmakla birlikte, ortak komitenin toplanması otomatik olarak ortak kalkınmanın yeniden başlamasına yol açmıyor; ayrıca anlaşmayla ilgili tüm çözülmemiş konuların tek bir toplantıda çözülmesini bekleyemeyiz” dedi.
Yetkili, Güney Kore hükümetinin Tokyo ile çeşitli kanallar üzerinden düzenli iletişim halinde olduğunu ve anlaşmayla ilgili çeşitli senaryoları ayrıntılı olarak incelediğini vurguladı.
Bu toplantı, anlaşmanın kritik bir dönemece yaklaştığı bir zamanda gerçekleşiyor. Haziran 2025’ten itibaren, taraflardan her biri Haziran 2028’de sona ermesi planlanan anlaşmayı uzatma veya sonlandırma niyetini resmen beyan edebilir.
Söz konusu duruma dair bakanlık yetkilisi “JDZ anlaşması feshedilse bile, 7. Blok ortadan kalkmayacak. O bölgedeki sular, Güney Kore ve Japonya’nın deniz sınırlarının çakıştığı yerde kalacak. Uluslararası hukuka ve ilgili BM sözleşmelerine göre, çakışan sınırlar durumunda taraflardan hiçbiri bölgeyi tek taraflı olarak geliştiremez veya hak iddia etmek için bir sınır çizemez” ifadelerine yer verdi.
Güney Koreli yetkililerin, cuma günü yapılacak toplantıyı ayarlamak için Japon mevkidaşlarına kıyasla daha proaktif davrandıkları söyleniyor.
Güney Kore-Japonya ilişkilerinde tarihi şikayetleri gidermek için yapılan diplomatik çabaların ardından son dönemde yaşanan iyileşmeye rağmen, bazı gözlemcilerin kıta sahanlığının Güney Kore-Japonya ilişkilerinde yeni bir çatışma noktası haline gelebileceği yönündeki endişelerini dile getirmeleri nedeniyle JDZ ile ilgili görüşmelerin yeniden başlamasının önemli olduğu belirtiliyor.
