Hazar Denizi’nin su seviyesindeki düşüş, Rusya’nın Astrahan, Kalmıkya ve Dağıstan bölgelerinde kıyı şekillerini önemli ölçüde değiştirdi. Volga Deltası’nda yeni adalar oluşurken, bazı bölgelerde deniz birkaç kilometre çekildi. Bilim insanları, bu durumun su canlılarının yaşam alanlarını ve besin zincirini etkilediğini belirtiyor.
Hazar Denizi’nin su seviyesindeki düşüş, Rusya’da üç bölgede kıyı şeridinin şeklini önemli ölçüde değiştirdi.
Astrahan bölgesinde Volga Deltası’nda değişimler yaşanırken yeni adalar oluştu, Kalmıkya’da bir dizi ada yarımadaya dönüştü, Dağıstan’da ise deniz kıyısı birkaç kilometre geri çekilerek Ağrahan Körfezi neredeyse yok oldu.
TASS ajansının aktardığına göre Hazar Balıkçılık Araştırmaları Enstitüsü yetkilileri, Hazar Denizi’nin su seviyesindeki düşüşün 1990’ların ortalarından beri gözlemlendiğini ve 2020’den bu yana yaklaşık 0.8 metre azaldığını belirtti.
Bu düşüş, denizin ana su kaynağı olan Volga Nehri’nin yıllık akışının azalmasıyla bağlantılı. Geçen yıl ağustos ayında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Astrahan Valisi İgor Babuşkin ile yaptığı görüşmede, Hazar Denizi’nin çekilmesini önlemek için bilimsel bir analiz yapılması talimatını vermişti.
Astrahan bölgesi ve Hazar Denizi’nin bitişik sularında su seviyesinin düşmesi, Volga Deltası’nda ciddi jeomorfolojik değişimlere yol açtı.
Denizin geri çekilmesi, delta üzerinde yeni kara parçalarının oluşması, yeni su yollarının ortaya çıkması, mikro deltaların ve adaların meydana gelmesi gibi sonuçlar doğurdu.
Volga Deltası’ndaki bataklık göller (balıkların yumurtladığı göl sistemleri) için su seviyesi kötüleşirken, ilkbahar ve erken yaz dönemlerinde taşkın sularının denize akış hızı arttı.
Yetkililer, komşu Kalmıkya’da denizdeki sazlık alanların 10 kilometreden fazla yer değiştirdiğini ve bazı adaların yarımadaya dönüştüğünü ekledi.
Örneğin, 150 yıl önce bir ada üzerinde bulunan Lagan yerleşimi, artık ana karada yer alıyor ve Lagan Gemi Geçidi önemli ölçüde sığlaştı.
Dağıstan’ın kuzeyinde ise denizin çekilmesi nedeniyle Kızlyar Körfezi’nde kıyı şeridi birkaç kilometre geriledi ve Ağrahan Körfezi’nin büyük bölümü yok oldu.
Bilim insanları, Hazar Denizi’nin su seviyesindeki düşüşün özellikle en sığ ve biyolojik açıdan en verimli olan kuzey kesiminin küçülmesine neden olduğunu vurguladı.
Bu durum, su canlılarının yaşam alanlarını, besin kaynaklarını ve üreme döngülerini etkileyerek ekosistemde önemli değişimlere yol açıyor.
Hazar Denizi, dünyanın en büyük kapalı su kütlesi. Volga, Ural, Terek, Sulak ve Samur gibi 130’dan fazla nehir Hazar’a dökülüyor.
Kıyısında Rusya, Kazakistan, Türkmenistan, Azerbaycan ve İran bulunuyor.
Geçen yıl Volga’nın yıllık akışı 232 milyar metreküpe yükselerek Hazar’ın su seviyesindeki düşüş hızını bir miktar yavaşlattı.
Fakat bilim insanlarına göre, denizin seviyesinin istikrarlı bir şekilde yükselmesi için yıllık akışın 1970’lerin sonundan 1990’ların ortasına kadar olduğu gibi yaklaşık 270 milyar metreküp seviyesinde sabitlenmesi gerekiyor.
